USKUMRU DOLMASI
Malzemeler ; 6 kişi için
Uskumruları temizleyerek iyice yıkayınız. Boyuna keserek sivri bir bıçakla içindeki kılçıkları tamamıyla ayıklayınız. Küçük bir kaşık ya da spatula ile derisini kazıyarak bir kenara koyunuz.
Harcı için, bir tavaya zeytinyağ koyarak çentilmiş soğanı hafif ateşte çam fıstığı ile hafifçe pembeleşene kadar çevirin. Daha sonra üstüne yenibahar, kuşüzümü, kazınmış balık derisi 2 parça kesmeşekeri ve tarçını, tuzu, karabiberi ekleyiniz. Ateşte 5 dakika kadar karıştırmaya devam ediniz. Harcı ateşten alarak üzerine ince ince doğranmış dereotu ve dövülmüş ceviz ekleyiniz.
Kenara koyduğunuz balıkların içine bu harcı doldurunuz. Borcam tepsiyi yağlayıp, içine sıralayarak 220 derecede 15 dakika pişiriniz.
6 tane ortaboy Uskumru
4 yemek kaşığı ZeytinYağ
1 kahve kaşığı Yeni Bahar
½ kahve kaşığı Tarçın
1 demet Dereotu
1 paket Kuş Üzümü
100 gr dövülmüş Ceviz
1 paket Çam (dolma) Fıstığı
2 adet Kesme Şeker
Tuz, Karabiber
Soğuk Servis yapılır.
Afiyet olsun......
21 Nisan 2009 Salı
SOSLU DİL BALIĞI
SOSLU DİL BALIĞI
Malzemeler ; 4 kişi için
Temizlenmiş 4 adet Dil Balığını tuzlayıp 1 saat kadar bekletin.
1 saat sonra unlayarak, az yağda kızartın.
Balığın Sosunu hazırlamak için, 3-4 yeşil soğanı, küçük küçük kesip 2 kaşık tereyağında sote edin. Üzerine 1 adet limonun suyunu ekleyin. Suyunu biraz çekince, kırmızı biberi ve ince ince kesilmiş maydanozu ekleyip, altını söndürün.
Balıkları servis tabağına yerleştirin. Üstüne hazırladığınız sosu yayarak ekleyin. En üstüne de isteğe bağlı olarak, hafifçe erittiğiniz tereyağını dökerseniz, güzel bir koku verir.
4 adet orta boy Dil Balığı
3-4 adet Taze Yeşil Soğan
kızartmak için Sıvıyağ
3 yemek kaşığı Tereyağ
1 çorba kaşığı Limon Suyu
5-10 sap Maydanoz
Tuz, Kırmızı Biber
Balıkları servis tabağına yerleştirirken, yanlarına tere ya da yeşillik, domates ile süsleme yapabilirsiniz.
Afiyet olsun......
Malzemeler ; 4 kişi için
Temizlenmiş 4 adet Dil Balığını tuzlayıp 1 saat kadar bekletin.
1 saat sonra unlayarak, az yağda kızartın.
Balığın Sosunu hazırlamak için, 3-4 yeşil soğanı, küçük küçük kesip 2 kaşık tereyağında sote edin. Üzerine 1 adet limonun suyunu ekleyin. Suyunu biraz çekince, kırmızı biberi ve ince ince kesilmiş maydanozu ekleyip, altını söndürün.
Balıkları servis tabağına yerleştirin. Üstüne hazırladığınız sosu yayarak ekleyin. En üstüne de isteğe bağlı olarak, hafifçe erittiğiniz tereyağını dökerseniz, güzel bir koku verir.
4 adet orta boy Dil Balığı
3-4 adet Taze Yeşil Soğan
kızartmak için Sıvıyağ
3 yemek kaşığı Tereyağ
1 çorba kaşığı Limon Suyu
5-10 sap Maydanoz
Tuz, Kırmızı Biber
Balıkları servis tabağına yerleştirirken, yanlarına tere ya da yeşillik, domates ile süsleme yapabilirsiniz.
Afiyet olsun......
MERCAN BALIĞI DOLMASI
MERCAN BALIĞI DOLMASI
Malzemeler ; 4 kişi
Tüm malzeme karıştırılır. Mercan Balıklarının açılmış olan kasırn kısmına eşitt bir şekilde doldurulur.
Balıkların üstüne ayrıca zeytinyağ sürülür. Yağlı kağıda sarılarak Orta ısıda fırında 30 dakika pişirilir.
4 adet Mercan Balığı
2 adet Havuç
5 diş Sarımsak
2-3 yemek kaşığı Zeytinyağ
10 sap ince kıyılmış Maydanoz
2 Limonun Suyu
Tuz, Karabiber, Kimyon, Kırmızı Biber
Sıcak olarak servis yapılır.
Afiyet olsun......
Malzemeler ; 4 kişi
Tüm malzeme karıştırılır. Mercan Balıklarının açılmış olan kasırn kısmına eşitt bir şekilde doldurulur.
Balıkların üstüne ayrıca zeytinyağ sürülür. Yağlı kağıda sarılarak Orta ısıda fırında 30 dakika pişirilir.
4 adet Mercan Balığı
2 adet Havuç
5 diş Sarımsak
2-3 yemek kaşığı Zeytinyağ
10 sap ince kıyılmış Maydanoz
2 Limonun Suyu
Tuz, Karabiber, Kimyon, Kırmızı Biber
Sıcak olarak servis yapılır.
Afiyet olsun......
BALIK KÖFTESİ
BALIK KÖFTESİ
Malzemeler ;
Temizlenmiş balıklar 1 adet soğanla birlikte haşlanır.
Balıklar sudan alınıp, etleri ayıklanır. Buna ıslatılıp, suyu sıkılmış ekmek içi, rendelenmiş 1 adet soğan, ince kıyılmış maydanoz, 1 yumurta, tuz ve karabiber eklenerek, yoğrulur. Yuvarlak köfteler halinde şekillendirilir.
Yuvarlak koöfteler önce una sonra da çırpılımış iki adet yumurtaya bulanır. Sonra tavada kızartılır.
2 Palamut ya da 1 Torik Balığı
2 adet Kuru Soğan
2 dilim bayat Ekmek içi
3 adet Yumurta
10 sap Maydanoz
2 fincan Yağ
1 çay bardağı Un
Tuz, Karabiber
Sıcak olarak servis yapılır.
Afiyet olsun......
Malzemeler ;
Temizlenmiş balıklar 1 adet soğanla birlikte haşlanır.
Balıklar sudan alınıp, etleri ayıklanır. Buna ıslatılıp, suyu sıkılmış ekmek içi, rendelenmiş 1 adet soğan, ince kıyılmış maydanoz, 1 yumurta, tuz ve karabiber eklenerek, yoğrulur. Yuvarlak köfteler halinde şekillendirilir.
Yuvarlak koöfteler önce una sonra da çırpılımış iki adet yumurtaya bulanır. Sonra tavada kızartılır.
2 Palamut ya da 1 Torik Balığı
2 adet Kuru Soğan
2 dilim bayat Ekmek içi
3 adet Yumurta
10 sap Maydanoz
2 fincan Yağ
1 çay bardağı Un
Tuz, Karabiber
Sıcak olarak servis yapılır.
Afiyet olsun......
BALIK FIRINDA
BALIK FIRINDA
Kefal, Palamut
Malzemeler ; 4 kişi için
Pulları kazınmış, içi temizlenmiş balıklar 2 cm kalınlığında halkalar şeklinde kesilir ve fırın tepsisine sıralanır.
Tavaya, ince yarımay şeklinde kesilmiş soğanlar konularak, ½ fincan zeytinyağında hafifçe pembeleştirilir. Üstüne küçük küçük doğranmış domatesler ilave edilir. 5 dakika kadar kavrulduktan sonra üzerine su, sarımsak, karabiber, tuz, yarım limonun suyu ve kalan 1 fincan zeytinyağ konularak 15-20 dakika kadar daha pişirilir.
Bu karışım, tepsideki balıkların üstüne ilave edilir. Üstüne ince kıyılmış maydanoz ve ince ince kesilmiş yarım limon dilimleri yerleştirilir ve kızgın fırında 25-30 dakika pişirilir.
1 Kg Balık
1,5 kahve fincanı ZeytinYağ
1 adet Limon
2 orta boy Kuru Soğan
3 orta boy Domates
3 diş Sarımsak
1 bardak Su
1 demet maydanoz
Tuz, Karabiber
Soğuduktan sonra servis yapılır.
Afiyet olsun......
Kefal, Palamut
Malzemeler ; 4 kişi için
Pulları kazınmış, içi temizlenmiş balıklar 2 cm kalınlığında halkalar şeklinde kesilir ve fırın tepsisine sıralanır.
Tavaya, ince yarımay şeklinde kesilmiş soğanlar konularak, ½ fincan zeytinyağında hafifçe pembeleştirilir. Üstüne küçük küçük doğranmış domatesler ilave edilir. 5 dakika kadar kavrulduktan sonra üzerine su, sarımsak, karabiber, tuz, yarım limonun suyu ve kalan 1 fincan zeytinyağ konularak 15-20 dakika kadar daha pişirilir.
Bu karışım, tepsideki balıkların üstüne ilave edilir. Üstüne ince kıyılmış maydanoz ve ince ince kesilmiş yarım limon dilimleri yerleştirilir ve kızgın fırında 25-30 dakika pişirilir.
1 Kg Balık
1,5 kahve fincanı ZeytinYağ
1 adet Limon
2 orta boy Kuru Soğan
3 orta boy Domates
3 diş Sarımsak
1 bardak Su
1 demet maydanoz
Tuz, Karabiber
Soğuduktan sonra servis yapılır.
Afiyet olsun......
BALIK ÇORBASI
BALIK ÇORBASI
Malzemeler ; 6 kişi için
Büyük bir tencereye, balık ve küçük küçük kesilmiş soğanlar, kereviz sapları, havuç, limon suyu, pırasa, sarımsak (isteğe bağlı) konulur ve 10 bardak su ilave edilerek orta ateşte bir taşım kaynatılır. Kaynayınca altını kısıp, üstte oluşan köpükleri delikli bir kepçe ile toplayınız.
Daha sonra kekik, defne yaprağı, maydanoz, tuz ve karabiberi katarak 20 dakika kadar daha kaynatınız.
Tencereyi ateşten alıp, Suyu süzünüz.
Bir tencereye yağ konularak, un kavrulur. Üzerine 6 bardak balık suyu ilave edilir.
Bu karışıma arzu edilirse yağda kavrulmuş Domates ya da Salça ilave edilir.
Kılçıkları ayıklanmış balık etleri didiklenerek ilave edilir.
Bu çorbaya arzuya göre pirinç ya da patates parçaları ilave edilebilir. Terbiye de yapılabilir.
Balık etleri fazla kaynatıldığında, lezzetini kaybeder. Bu nedenle, balık kılçıkları, baş ve kuyrukları kaynatılarak balık suyu elde edilebilir. Ancak hatırlanması gereken yağlı etli balıkların kılçıkları ağır bir koku bırakır. Bu nedenle yağsız etli balıkların kılçığını kullanmak daha iyidir.
1 Kg Balık (beyaz etli bir balık, İskorpit ya da Kefal olabilir)
2 Kereviz Sapı
2 büyükçe Kuru Soğan
1 adet Havuç
1 sap Pırasa
2 çorba kaşığı Limon Suyu
3 diş Sarımsak (isteğe bağlı)
10 su bardağı Su
10 sap Maydanoz
1 kahve fincanı Un
3 adet Domates ya da 1/2 yemek kaşığı Salça (isteğe bağlı)
1/2 kahve fincanı Zeytinyağ
1 tatlı kaşığı Kekik
1 adet Defne Yaprağı
Tuz, Kara Biber
Afiyet olsun......
Malzemeler ; 6 kişi için
Büyük bir tencereye, balık ve küçük küçük kesilmiş soğanlar, kereviz sapları, havuç, limon suyu, pırasa, sarımsak (isteğe bağlı) konulur ve 10 bardak su ilave edilerek orta ateşte bir taşım kaynatılır. Kaynayınca altını kısıp, üstte oluşan köpükleri delikli bir kepçe ile toplayınız.
Daha sonra kekik, defne yaprağı, maydanoz, tuz ve karabiberi katarak 20 dakika kadar daha kaynatınız.
Tencereyi ateşten alıp, Suyu süzünüz.
Bir tencereye yağ konularak, un kavrulur. Üzerine 6 bardak balık suyu ilave edilir.
Bu karışıma arzu edilirse yağda kavrulmuş Domates ya da Salça ilave edilir.
Kılçıkları ayıklanmış balık etleri didiklenerek ilave edilir.
Bu çorbaya arzuya göre pirinç ya da patates parçaları ilave edilebilir. Terbiye de yapılabilir.
Balık etleri fazla kaynatıldığında, lezzetini kaybeder. Bu nedenle, balık kılçıkları, baş ve kuyrukları kaynatılarak balık suyu elde edilebilir. Ancak hatırlanması gereken yağlı etli balıkların kılçıkları ağır bir koku bırakır. Bu nedenle yağsız etli balıkların kılçığını kullanmak daha iyidir.
1 Kg Balık (beyaz etli bir balık, İskorpit ya da Kefal olabilir)
2 Kereviz Sapı
2 büyükçe Kuru Soğan
1 adet Havuç
1 sap Pırasa
2 çorba kaşığı Limon Suyu
3 diş Sarımsak (isteğe bağlı)
10 su bardağı Su
10 sap Maydanoz
1 kahve fincanı Un
3 adet Domates ya da 1/2 yemek kaşığı Salça (isteğe bağlı)
1/2 kahve fincanı Zeytinyağ
1 tatlı kaşığı Kekik
1 adet Defne Yaprağı
Tuz, Kara Biber
Afiyet olsun......
BALIK BUĞULAMA
BALIK BUĞULAMA
Malzemeler ; 4 kişi için
Temizlenmiş balıklar düz bir tencerenin dibine sıralanır. Üzerlerine zeytinyağ, tuz ve su konur. İnce ince doğranmış maydanozlar serpilir. Hepsinin üstüne ince ince dilimlenmiş maydanoz konur.
Tencerenin kapağı kapatılıp 10-15 dakika kadar pişirilir.
1 Kg Balık
1 çay bardağı ZeytinYağ
1 adet Limon
1 çay bardağı Su
1 demet maydanoz
Tuz
Buğulama Uskumru, Tekir, Hamsi ya da Sardalya balıklarından yapılabilir.
Afiyet olsun......
Malzemeler ; 4 kişi için
Temizlenmiş balıklar düz bir tencerenin dibine sıralanır. Üzerlerine zeytinyağ, tuz ve su konur. İnce ince doğranmış maydanozlar serpilir. Hepsinin üstüne ince ince dilimlenmiş maydanoz konur.
Tencerenin kapağı kapatılıp 10-15 dakika kadar pişirilir.
1 Kg Balık
1 çay bardağı ZeytinYağ
1 adet Limon
1 çay bardağı Su
1 demet maydanoz
Tuz
Buğulama Uskumru, Tekir, Hamsi ya da Sardalya balıklarından yapılabilir.
Afiyet olsun......
ASMA YAPRAĞINDA BARBUNYA
ASMA YAPRAĞINDA BARBUNYA
Malzemeler ; 4 kişi için
Temizlenmiş barbunyaları yıkayıp kurulayınız.
Sos malzemelerinin hepsini karıştırınız. Hazırladığınız karışımı hafif çukur bir tabağa koyup, balıkların her iki tarafını sırasıyla bu karışıma bulayınız. Tabağın üstünü örtüp balıkları 1 saat kadar bekletiniz.
Sonra balıkları 2şer asma yaprağına sarınız ve camdan bir fırın tepsisine yerleştiriniz. Kalan sosu balıkların üstüne sürünüz.
Cam tepsiyi, 200º ısıtılmış fırına koyarak, 5 dakika bir tarafını daha sonra 5 dakika öbür tarafını pişiriniz.
1 Kg Balık (4 adet)
8 Asma Yaprağı
1 adet Limon
SOSU
2 yemek kaşığı Limon Suyu
1 yemek kaşığı Zeytinyağ
10-15 sap kıyılmış Maydanoz
10-15 sap kıyılmış Dereotu
Tuz, Karabiber
Servis yaparken, limonlu 4'e bölerek servis tabağında balığın yanına ilave ediniz.
Afiyet olsun......
Malzemeler ; 4 kişi için
Temizlenmiş barbunyaları yıkayıp kurulayınız.
Sos malzemelerinin hepsini karıştırınız. Hazırladığınız karışımı hafif çukur bir tabağa koyup, balıkların her iki tarafını sırasıyla bu karışıma bulayınız. Tabağın üstünü örtüp balıkları 1 saat kadar bekletiniz.
Sonra balıkları 2şer asma yaprağına sarınız ve camdan bir fırın tepsisine yerleştiriniz. Kalan sosu balıkların üstüne sürünüz.
Cam tepsiyi, 200º ısıtılmış fırına koyarak, 5 dakika bir tarafını daha sonra 5 dakika öbür tarafını pişiriniz.
1 Kg Balık (4 adet)
8 Asma Yaprağı
1 adet Limon
SOSU
2 yemek kaşığı Limon Suyu
1 yemek kaşığı Zeytinyağ
10-15 sap kıyılmış Maydanoz
10-15 sap kıyılmış Dereotu
Tuz, Karabiber
Servis yaparken, limonlu 4'e bölerek servis tabağında balığın yanına ilave ediniz.
Afiyet olsun......
FIRINDA SEBZELİ ALABALIK
FIRINDA SEBZELİ ALABALIK
Malzemeler ; 4 kişi için
Alabalıkların pullarını temizleyip, fileto halinde hazırlayın. Hiçbir kılçık kalmamasını kontrol edin.
Sarımsak, limon suyu, tuz ve karabiberi karıştırın ve bu karışımı filetoların her yerine sürün.
Fırını 200º ısıtın. Tavaya tereyağ ve 1 kaşık sıvı yağ koyup, pırasaları sote edin. İçine kekiği de ilave ederek 5 dakika pişirin. Üzerine halka halka kesilmiş biberleri koyun ve 2-3 dakika daha pişirin. Üstüne ince ince kesilmiş pazı ya da ıspanakları ekleyin 6-7 dakika daha pişirin. Üstüne ufalanmış ekmekleri katın, karıştırıp ateşten indirin.
Balık filetolarını ikişer ikişer ayırın. Yağlanmış fırın kabına önce bir fileto koyup üstüne kaşıkla malzemeyi koyup, sonra diğer bir parçayı üstüne koyun. Kalan yağı da balıkların üstüne sürün.
Fırında 25-30 dakika kadar pişirin.
1 Kg Alabalık Balık
1 adet Pırasa
1 adet Dolmalık Biber (mümkünse kırmızı ya da sarı)
200 gr Pazı (ya da Ispanak)
2 ekmek diliminin içi
2 diş Sarımsak
2 yemek kaşığı Limon Suyu
2 yemek kaşığı Tereyağ
2 yemek kaşığı Sıvı Yağ
Tuz, Karabiber, Kekik
Sıcak servis yapın
Afiyet olsun......
Malzemeler ; 4 kişi için
Alabalıkların pullarını temizleyip, fileto halinde hazırlayın. Hiçbir kılçık kalmamasını kontrol edin.
Sarımsak, limon suyu, tuz ve karabiberi karıştırın ve bu karışımı filetoların her yerine sürün.
Fırını 200º ısıtın. Tavaya tereyağ ve 1 kaşık sıvı yağ koyup, pırasaları sote edin. İçine kekiği de ilave ederek 5 dakika pişirin. Üzerine halka halka kesilmiş biberleri koyun ve 2-3 dakika daha pişirin. Üstüne ince ince kesilmiş pazı ya da ıspanakları ekleyin 6-7 dakika daha pişirin. Üstüne ufalanmış ekmekleri katın, karıştırıp ateşten indirin.
Balık filetolarını ikişer ikişer ayırın. Yağlanmış fırın kabına önce bir fileto koyup üstüne kaşıkla malzemeyi koyup, sonra diğer bir parçayı üstüne koyun. Kalan yağı da balıkların üstüne sürün.
Fırında 25-30 dakika kadar pişirin.
1 Kg Alabalık Balık
1 adet Pırasa
1 adet Dolmalık Biber (mümkünse kırmızı ya da sarı)
200 gr Pazı (ya da Ispanak)
2 ekmek diliminin içi
2 diş Sarımsak
2 yemek kaşığı Limon Suyu
2 yemek kaşığı Tereyağ
2 yemek kaşığı Sıvı Yağ
Tuz, Karabiber, Kekik
Sıcak servis yapın
Afiyet olsun......
ETLİ KURU FASULYE
ETLİ KURU FASULYE
Malzemeler ; 4 kişi için
Fasulyeler bir gün önceden ıslatılır.
Düdüklü tencereye 6 kaşık yağ, 250 gr kuşbaşı et, küçük küçük doğranmış 3 adet soğan konarak 10 dakika kadar kavrulur. Sonra küçük küçük doğranmış domatesler ve biberler eklenir. Biraz daha çevirdikten sonra, bir gece önceden ıslatıp, süzdüğünüz fasulyeleri, tuz ve su koyarak düdüklü tencerenin kapağını kapatınız. 50 dakika kadar pişiriniz.
400 gr Fasulye (2 su bardağı)
250 gr Kuşbaşı Et
6 yemek kaşığı Yağ
3 adet Kuru Soğan
3 adet Domates
2 Sivri Kırmızı Biber (ya da toz)
3 bardak Su ya da Et Suyu
Tuz
Fasulyeler düdüklü tencerede pişirilince gaz yapmaz. Onun için önceden haşlayıp suyunu dökmeye gerek yoktur.
Malzemeler ; 4 kişi için
Fasulyeler bir gün önceden ıslatılır.
Düdüklü tencereye 6 kaşık yağ, 250 gr kuşbaşı et, küçük küçük doğranmış 3 adet soğan konarak 10 dakika kadar kavrulur. Sonra küçük küçük doğranmış domatesler ve biberler eklenir. Biraz daha çevirdikten sonra, bir gece önceden ıslatıp, süzdüğünüz fasulyeleri, tuz ve su koyarak düdüklü tencerenin kapağını kapatınız. 50 dakika kadar pişiriniz.
400 gr Fasulye (2 su bardağı)
250 gr Kuşbaşı Et
6 yemek kaşığı Yağ
3 adet Kuru Soğan
3 adet Domates
2 Sivri Kırmızı Biber (ya da toz)
3 bardak Su ya da Et Suyu
Tuz
Fasulyeler düdüklü tencerede pişirilince gaz yapmaz. Onun için önceden haşlayıp suyunu dökmeye gerek yoktur.
Mutfak Sözlüğü
Mutfak Sözlüğü
Graten
Dünya mutfak litaratüründe iki anlamı vardır. Birincisi pişirilmiş olan yemeğin üzerine parmezan, kaşar, dil peyniri gibi peynir çeşitlerinden birini rendeleyerek üzeri kızarana kadar pişirmek, ikincisi ise yemeğin üzerine beşamel sos dökerek yemek pişene ve sosun üzeri kızarana kadar fırında bekletmektir.
Buke Garni
Sebze, et, tavuk ve deniz mahsulleri yemeklerin suyuna pişirime esnasında konan baharat çeşitleri ( kekik, defne, biberiye…)
Brioş
Yumurtalı, yağlı ve mayalı hamur kızartması.
Ben Mari
İki katlı ,altındaki kapta yarıya kadar su bulunan tencere. Direkt olarak ateşte pişmemesi gereken yiyecekleri pişirmeye yarar.
Demlemek
Pişen yiyecekleri ocaktan aldıktan sonra ,üzerine kapak kapatarak kendi buharında dinlenmeye bırakmak anlamına gelir.
Boza Kıvamı
Karıştırılarak kaynatılan sosların boza gibi akıcı ve yoğun olması anlamına gelir.
Fileto
Tavuk, balık, dana ve kuzu etlerinin kemiklerinin çıkartılarak dilimlere ayrılması anlamına gelir.
Garnitür
Et, tavuk ve balık gibi ana yemeği tamamlamak için yemeğin yanına konan sebze, makarna,patates vs’ye denir.
Füme Et
Dumanda kurutulmuş ete verilen isimdir. Yine aynı şekilde balık ve peynir de yapılır.
Gevrek Hamur
Kurabiye, poaça gibi yiyeceklerin ağızda dağılabilecek kıvamda pişirilmesi anlamına gelir.
Homojen
Maddelerin birbirleriyle iyice karıştığı, her tarafın da aynı özelliği taşımasıdır.
Kalem
Halk arasında lahanaya verilen isimdir.
Helmelendirmek
Sebze ve kurubaklagillerin sularını çekinceye kadar pişirilerek , su ile tanelerin birbirine iyice geçmesi demektir.
Meyane
Un ve su ile elde edilen karışıma verilen isimdir. Süt ile yapıldığında ise beşamel adını alır.
Kornişon
Küçük hıyar turşusuna verilen isimdir.
Pane
Yiyecekleri önce una ve yumurtaya sonra istenirse galeta ununa bulayıp kızartmaya denir.
Silme
Yiyecekle dolu bir kabın üzerinin bıçakla düzeltilmesidir.
Tepeleme
Bir kabın yiyecekle ağzına kadar dolu olmasına denir.
Sote
Küçük parçalar halinde doğranmış et ve sebzelerin kızgın yağda karıştırılarak kısa sürede pişirilmesidir.
Su Hamuru
Yağ, su ve un karışımına yumurta ilave ettikten sonra fırında pişirilmesiyle içi kabaran hamurdur.
Bir Tutam
(Baharat ve tuz için)
Baş ve işaret parmağınızla tutabileceğiniz kadar.
Bir Yudum
Sirke, şarap veya konyak şişesini bir kere eğdikten sonra dökülen miktardır.
Hafif Isı
Isının 100 - 140 derece civarında olması gerekir. Fırına kağıt koyduğunuzda, kağıdın 5 dakakikada sarımtırak renk almasıyla anlaşılır.
Orta Isı
150 - 180 derece civarında olması gerekir. Fırına konan kağıt 5 dakikada koyu sarı renk alır.
Sıcak
190 -220 derece civarın olması gerekir. Fırına konan kağıt 5 dakikada kararır.
Kızgın
230 -240 derece civarında olması gerekir. Fırına konan kağıt 5 dakikada kavrulur.
Bitki Sözlüğü
Adaçayı
Ballıbabagillerden kokulu bir bitkidir. Bütün Avrupa ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de çokça yetişir. Tüylü ve beyazımsı bir renkte olan yapraklarının kurusu çay gibi haşlanarak içildiği gibi, et yemeklerine koku ve lezzet vermek için de kullanılır. Özellikle karaciğer, ördek, kaz, tavuk ve av hayvanlannın kızartmalannda çok hoş bir koku ve tat verdiği için kullanılir. Avrupa ülkelerinin mutfaklannda kızarmış patateslerin, hamurlara koyulan yağların kokulandınlmasında, salamuralarda, etlerin dinlendirilmesinde çok kullanılır.
Anason
Maydanozgillerden bir yıllık bir bitkinin tohumudur. Yurdumuzda ekimi çok yapılan anasonun anayurdu Mısır'dır. Anasonun tohumlan çok küçük, yeşilimsi, tatlı ve bahaflı olur. Ülkemizde hamur işlerinde, rakıcılıkta, gevreklerde, çöreklerde kullanılır. Avrupa'da anasonlu likör ve meşrubat da yapılmaktadır. Çin'de ve Vietnam'da yetişen " yıldızanasonu " ise manolyagillerden yapraklarını dökmeyen bir ağaçtır. Tadı ve kokusu anasona benzediğinden bu ad verilmiştir.
Ardıç
Kozalaklılardan, yaz, kış yapraklarını dökmeyen, güzel kokulu, siyahımsı kahverengi, yuvarlak yemişleri bulunan bir ağaççıktır. Yemişlerinden hekimlikte kullamlan bir cins esans da çıkarılmaktadır. Genellikle av ve kümes hayvanlan etlerinin pişirilmesinde, dinlendirilen etlerde kullanılmaktadır. Ardıç başta cin olmak üzere çeşitli alkollü içkilere koku ve tat vermek için kullanılır. Ülkemizde de " tükenmez " adıyla anılan ve çeşitli meyvelerden yapılan içeceğin de mayalanması ve hoş bir koku kazanması için ardıç konur.
Benmari
İçi sıcak su dolu başka bir kabın içine oturtarak pişirmek
Biber
Patlıcangillerden, ülkemizde bol yetişen, aynı adla anılıp tazeyken yeşil ve çoğu zaman acı meyveleri olan bir bitkidir. Ülkemizde başlıca şu cinsleri yetişir:
Sivri biber, sulak yerde yetişirse tatlı olursa da, genellikle acıdır. Tazeyken yeşildir. Fazla olgunlaşırsa veya güneşte kurutulursa kızarır.
Çarleston biber, sivri biberden daha kalın, daha etlidir genellikle tatlıdır.
Domates biberi, domatese benzer, yayvan yapılıdır. Rengi kırmızıdır, ama acı değildir.
Dolmalık biber, yeşil ve sarı cinsleri vardır. Dolmalık biber de fazla olgunlaşınca veya güneşte kurutulunca kızarır.
Paprika, ülkemizde kırmızıbiber, Avrupa'da Paprika diye amlan bu cins biber tazeyken bile kırmızıdır ve genellikle çok acıdır. Macarlann ünlü gulaş ve benzeri yemeklerinde kullandıklan biber budur. Bütün biberler kurutulup kırmızı bir renk aldıktan sonra tuz durumuna getirilir, buna " kırmızıbiber " adı verilir ve " çok acı ", " acı ", " az acı " ve " tatlı " olarak ayrı ayrı satılır. Kırmızı renkli domates biberinden " biber salçası " yapılır. Biber salçası Güney Anadolu'da çok kullanılmaktadır. Bazı bölgelerde güneşte kızarmış tatlı biberlerden de biber salçası yapılmaktadır.
Biberiye
Ballıbabagillerden, Akdeniz çevresinde bol yetişen bir bitkidir. Ülkemizdeki dağlarda da yaygın olarak görülen bu bitki yaz, kış yeşildir. Daha çok sıcak bölgelerde yetişir. Soğuk yerlerdeyse, kışın üstünün örtülmesi gerekir. En iyisi evlerde bir saksı içinde yetiştirmektir. Böylece her zaman el altında bulundurmak mümkün olur. Küçük, kalınca, ensiz ve kokulu olan yaprakları av ve kümes hayvanlarının etlerinden yapılan yemeklerde diğer et yemeklerinde ve soslarda hoş bir koku vermesi için kullanılır.
Cevz-i bevva
Ülkemizde bazı baharatçılar buna " küçük hindistancevizi " demektelerse de bildiğimiz hindistanceviziyle bir ilgisi yoktur. Hindistancevizi hurma cinsinden, bir tropikal bölge yemişidir. Cevz-i bevvaysa, sıcak bölgelerde yetişen ikiçeneklilerden bir ağacın fındık ve ceviz arasında bir büyüklükteki yemişidir. Rendelenerek toz haline getirilir ve genellikle tavalarda, beşamel soslarda, et, dolma ve sarmalarda kullanılır. Fazlası zararlı olduğundan, özellikle de beyni ve sinir sisteınini etkilediğinden cevz-i bevvayı yemeklerde çok az (sivri uçlu bir bıçağın ucunda duracak kadar) kullannıak gerekir.
Defne
Yapraklarını dökmeyen bir ağaç olan defne ağacının kurutulmuş yaprakları baharat olarak kullanılır. Akdeniz ülkelerinde çok rastlanan defne ağacı güneşli ve kuytu yerlere dikilmesi şartıyla Doğu Anadolu Bölgesi' nde de yetiştirilebilmektedir. Yapraklan çok güzel kokulu olduğundan Türk mutfağında ve diğer ülke mutfaklarında çok önemli bir yer tutmaktadır. Defne yaprakları çeşitli balık, et, kümes ve av hayvanlannın etlerinden yapılan yemeklerde, soslarda kullanıldığı gibi bazı turşulann ve konservelerin de önemli malzemesidir. Avrupa' da zeytinyağında konserve edilen mantarlarınn içine mutlaka birkaç defneyaprağı konulur.
Dereotu
Maydanozgillerden, iplik biçiminde yapraklan olan bir bitkidir. Güzel kokusu nedeniyle cacık, çiroz salatası gibi bazı salatalarda ve zeytinyağlı birçok yemekte, böreklerde çiğ ve pişmiş olarak kullanılır. Sindirimi kolaylaştırıcı bir bitkidir. Türkiye' de ve Akdeniz ülkelerinde çok yetişir.
Fesleğen
Ballıbabagillerden yapraklan çok keskin ve güzel kokulu olan yıllık bir bitkidir. Anayurdu Hindistan'dır. Akdeniz ülkelerinde ve ülkemizde süs bitkisi olarak bahçelerde, özellikle de saksılarda yetiştirilmektedir. Fesleğen Türk Mutfağı' nda pek fazla kullanılmaz. Ama Avrupa ülkelerinde domates salçasında, türlü soslarda, çorba ve salatalarda çok kullanılmaktadır. Pek çok türü bulunan bu bitkinin yapraklan yıkandıktan sonra maydanoz gibi kullanılır.
Frenk Maydanozu
Maydanozgillerden kırlarda kendiliğinden yetişen bir yıllık bitkidir. Boyu 40 cm' ye kadar ulaşan frenk maydanozunun anayurdu Avrupa'dır. Maydanoz gibi kokulu yapraklarından yararlanılır. Kızartmalara, soslara ve salatalara hoş bir tat verir. Kıvırcık olan yapraklarından servis tabaklannın süslenmesinde de yararlanılır.
Hardal
Turpgillerden bir bitkidir. Bu bitkinin sert ve yakıcı bir madde taşıyan tohumu un durumuna getirilir ve sirkeyle karıştırılarak macun kıvamında bir karışım yapılır. Bu karışım özellikle ızgara etlerin yanında ve bazı soslarda kullanılır. Hardal toz halinde bazı yemeklerde de kullanılır.
Kakule
Zencefilgillerden, sıcak iklimlerde yetişen kokulu bir bitkidir. Kakulenin baharat olarak kullanılan tohumları mercimekten küçük ve beyazımsı bir renktedir. İştah açıcı, mide bozukluklarını giderici ve gaz söktürücü özelliği vardır. Bu nedenle hem baharat, hem de ilaç olarak kullanılır. ABD'de güzel koku vermesi için çikletlere de kakule katılmaktadır.
Karabiber
Karabibergillerden, zeytinsi meyvelerinin taneleri yuvarlak, yapraklan yürek biçiminde tırmanıcı bir tropikal bölge bitkisidir. En çok Güney Asya'da ve Endonezya'da yetişir. Kuru ve siyah tanelerinin baharlı ve acı bir tadı vardır. Hemen hemen her türlü yemeğe bütün olarak veya dövülmüş toz durumunda koymak mümkündür. Ancak mideye zararı olduğundan, midesi rahatsız olanlar karabiber kullanmaktan kaçınmalıdırlar.
Karabiber tane veya toz halinde satılır. Tane karabiber alıp, kullanılacağı zaman çekip toz haline getirmek ve taze taze kullanmak daha doğrudur. Böylece karabiberin keskinliği kaybolmaz. Ülkemizde pek bilinmemesine karşın Avrupa'da karabiberin beyazı, yani " beyaz biber " de çok kullannılır. Karabiber, bu tırmanıcı bitkinin iyice olgunlaşmamış meyvelerinin, güneşte veya çok hafif bir ateşte kurutulmasıyla elde edilir.
Beyaz biber ise, aynı bitkinin iyice olgunlaşmış meyveleridir. Bu taneler bir süre deniz suyunda veya kireçli suda bekletilir. Sonra kabuklan soyulup içi kurutulur. Beyaz biber, karabiberden daha keskin kokuludur.
Karanfil
Yaz, kış yeşil bir bitki olan karanfil mersingillerdendir. Hindistan, Filipinler ve Afrika'da yetişir. Bu bitkinin koyu renkli, küçük çivi biçimindeki tomurcuklan kurutulur ve öğütülerek toz haline getirildikten sonra veya dövülmeden tane olarak kullanılır. Genellikle kompostolarda, bazı tatlılarda, şerbetlerde, keklerde, dondurmalarda, bazı sos ve yemeklerde kullanılır. 2-3 tane dövülmemiş karanfil 3-4 litre et suyuna hoş bir koku vermeye yeter. Karanfilin pastacılık ve şekerlemecilikte de önemli bir yeri vardır. Bazı Anadolu köylerinde, çaya da bir karanfil tanesi atarak bambaşka bir tat ve koku verilir. Karanfil bitkisinin tohumlarından ilaç yapımında kullanılan karanfilağı da çıkarılır.
Kekik
Ballıbabagillerden, yaprakları küçük ve karşılıklı, çiçekleri beyaz, pembe veya kırmızı ve başak durumunda olan kokulu bir bitkidir. Genellikle sıcak, kuru ve taşlık topraklan sever, ülkemizde çok yetiştirilir. Etlerin, ızgaralann, sebzelerin, haşlanmış balıklann ve salçaların kokulandınlmasında kullanılır. Ülkemizin bazı bölgelerinde, özellikle çorbalarda nane gibi kekik de bol bol kullanılır.
Kereviz
Maydanozgillerden, kökleri ve yapraklan sebze olarak kullanılan kokulu, baharlı bir bitkidir. Yapraklı ve kök olarak iki çeşidi vardır. Kök kerevizinin kökleri iri olur. Yaprak kerevizinin kökleriyse, yok denecek kadar küçüktür. Hem ülkemizde hem de Avrupa'da bu bitkinin köklerinden ve yapraklarından çok yararlanılmaktadır. Genel olarak pişirilerek yenir. Bazı Avrupa ülkelerinde yapraklan çiğ olarak da kullanılmaktadır. Ülkemizde yetiştirilen kök kerevizler iki cinstir: " San kereviz " ve " Odesa kerevizi ". Bunlardan ı~ıakbul olam " Odesa kerevizi " dir.
Kimyon
Maydanozgillerden kokulu bir bitkidir. Anayurdu Akdeniz Bölgesi olan bu bitkinin tohumları yarım santimetre uzunluğunda ve esmer-san reııktedir. Keskin kokusu ve tadıyla çok bilinen ve kullanılan bir baharattır. Genel olarak toz halinde kullanılmaktadır. Ülkemizde köfte yaparken içine kimyon katılır. Sucuk yapımında da kimyonun önemli bir yeri vardır. İtalyanlar aperitifler ve ikram ettikleri bazı tuzlu bisküvilerin hamuruna kimyon katarlar. Hollandalılar ise kendilerine has bir peyniri kimyonla kokulandınrlar. İçine kimyon katılarak yapılan Alsace sosisi de tıpkı Türk sucuğu gibi ünlüdür. Almanya'nın bazı bölgelerinde yapılan kimyonlu ekmekler de bütün dünyada bilinmektedir. Avrupa'da çok beğenilen Kümmel likörü de kimyonludur. Kimyon tek başına kullanıldığı gibi baharat kanşımlarının (mesela köri) içine de girer.
Kişniş
Maydanozgillerden, yaprakları maydanozu andıran ve kurutulmuş meyvesi baharat olarak kullanılan bir bitkidir. Minik, sarımsı kahverengi meyvelerinin kokusu tazeyken pek hoş değildir. Ama kurutulunca bu kokunun yerini insana ferahlık veren hoş bir koku alır. Kişniş genellikle şuruplarda, likörlerde, şekerlemelerde kullanılmaktadır. Bu tohumlann şekere bulanmasıyla yapılan " kişniş şekeri " ülkemizde olduğu gibi başka ülkelerde de çok ünlüdür. Kişniş şekeri pastacılıkta çok kullanılmaktadır. Türk mutfağında kişniş bazı yemeklerde de kullanılır. Bitkinin körpe yaprak ve filizleri de çorba ve salatalara doğranarak yenir.
Lassi
Yoğurt, su, şeker ile yapılan ayran benzeri bir içecektir.
Maydanoz
Küçük, ince dilimli ve güzel kokulu yaprakları olan bir bitkidir. Maydanozun iki çeşidi vardır. Biri " yaprak maydanoz ", diğeri " kök maydanoz " dur. Ülkemizde her iki çeşidi de yetiştirilir. Türk mutfağında olduğu gibi diğer ülkelerin mutfaklannda da maydanoz pek çok yemekte sıkça kullanılmaktadır. Tava yemeklerinde servis tabaklannın süslenmesinde de maydanozdan faydalanlır.
Maydanozlann saplan da kokulu ve lezzetli olduğundan, saplarını da yapraklanyla birlikte doğramak gerekir.
Kök maydanozda ıtırlı bir yağ bulunduğundan bazı soslarda ve yemek sulannda bu köklerden yararlanılmaktadır.
Mercanköşk
Ballıbabagillerden, yapraklan küçük ve ıtırlı bir saksı bitkisi olan mercanköşk bazı bölgelerde " merzengGş " olarak da adlandınlır. Anadolu'nun bazı bölgelerinde yabanî mercanköşke de rastlanmaktadır. Yabanî mercanköşke " farekulağı " da denilir. Ancak "farekulağı " denilen ve cuhagillerden, tohumu kuşyemi olarak kullanılan bir başka bitkiyle kanştırmamak gerekir.
Mercanköşk, Türk Mutfağı'nda, olduğu kadar Avrupa ülkelerinin mutfaklarında da çok kullanılan bir bitkidir. Sindirimi kolaylaştıncı bir etkisi olduğundan, av etleri gibi sindirimi zor yemeklerde mutlaka kullanılır.
Nane
Ballıbabagillerden, yaprakları sapsız, çiçekleri beyaz veya menekşe renginde, ıtırlı, küçük bir bitkidir. " yabanî nane ", " Su nanesi ", yeşil nane " gibi çeşitli cinsleri vardır. Yemeklerde kullanılan nane " yeşil nane " dir. Yetiştirilmesi kolay bir bitki olan nane ülkemizde olduğu gibi bütün Akdeniz ülkelerinde çokça yetişir. Türk mutfağında nane oldukça sık kullanılmaktadır. Çorbalardan, dolmalara kadar pek çok yemekte nane kullanılır. Avrupa ülkelerindeyse nane, daha çok fınnda ve tencerede pişirilen etler için hazırlanan soslara konulmaktadır. Bununla birlikte bazı haşlanmış sebze yemeklerinin de üstüne serpilir.
Rezene
Yakın zamana kadar " raziyane " adıyla tanınan rezene maydanozgillerdendir. Yaprakları dereotuna benzeyen, kökü de sümbül soğanını andıran bu bitkinin yemeği ve salatası yapılır. " Denizrezenesi " adı verilen türüyse, deniz kayalıklannda yetişir. Kokulu bir bitki olan denizrezenesi de kararezenesi gibi maydanozgillerdendir.
Roka
Turpgillerden yapraklan turp yaprağına çok benzeyen bir bitkidir. Gerek ülkemizde, gerek Avrupa'da yaygın olarak yetiştirilmektedir. Çiğ veya salata olarak, tava ve ızgarada pişirilmiş balık yemekleriyle birlikte yenir. Bazı Avrupa ülkelerinin mutfaklannda salatalara kanıştırıldığı gibi servis tabaklannın süslenmesinde de kullamlır.
Safran
Süsengillerden, Akdeniz ülkeleı~inde yetişen, baharda çiçek açan küçük bir bitkidir. Bu bitkinin çiçekleri toplanır ve tepecikleri kurutularak kullanılır. Yemeklere san bir renk veren bu toz, zeytinyağında hiç erimez. Böylece kanşık veya hileli olup olmadığını kontrol etmek mümkündür. Akdeniz ve Doğu ülkelerine tSzgü pirinç ve balık yemekleı~inde kullanılan safran,bazı Balkan ülkelerinde ekmeğe katılır. Bazı yemeklere renk ve koku vermek için kullanılan safrandan zerde adı verilen tatlı yapılır.
Sumak
Ülkemizin bazı yerlerinde " somak " diye bilinen baharatın ağacı sıcak biSlgelerde yetişir. Sakızağacıgiller familyasından küçük bir ağaç olan sumağın kabuğu hekimlikte, yaprakları dericilikte kullamlır. Mercimeğe benzeyen ve mayhoş bir tadı olan taneleriyse dövülerek baharat olarak kullanılır. Bazı türleri zehirlidir. Kebaplara ve bazı salatalara ekşilik vermek için kullanılan sumağın dövülmüş taneleri, ince kıyılmış kırmızıbiberi andını:
Tarçın
Defnegillerden olan tarçın ağacının kabuğundan elde edilir. Güney Asya, Orta Amerika ve Brezilya'da yetişen bu ağacın kabuğu, içindeki kokulu ve uçucu bir yağdan ötürü baharat olarak kullanılmaktadır. Kabukları dövülüp toz haline getirildiğinde, yağımn uçması sonucu kokusunu çabuk kaybettiğinden genellikle kabuk parçaları durumunda ve cam kavanozlarda saklanır. Tarçın, ülkemizde genellikle sütlü tatlılarda ve hamur tatlılarında, şekerlemelerde, pastalarda ve bazı yemeklerde, boza, salep gibi içeceklerde, hatta kaynatılarak çay yerine kullanılmaktadır. Avrupa ülkelerinin mutfaklarındaysa soslara, bazı şaraplara, kremalara da konulmaktadır.
Tarhun
Doğu Avrupa ülkelerinde yetişen bileşikgillerden kokulu bir bitkidir. Yaprağının çok baharatlı olmasından ötürü salçalı et yemeklerinde, soslarda, yumurtalarda ve salatalarda çok kullanılır. Tarhun kanştınlmış sirkeyle yapılan mayonezlerin kendine has bir lezzeti ve kokusu olur. Tarhunlu sirke şöyle yapılır: iki avuç dolusu tarhun iyice yıkandıktan sonra bir şişeye konur. Üzerine yarım litre sirke boşaltılır ve 2-3 ay beklettikten sonra süzülerek başka bir şişeye aktarılır. Gerektikçe kullanılır.
Tere
Turpgillerden, yaprakları uzunca bir bitkidir. Bu bitkinin yapraklan genellikle çiğ ve salata olarak yenir. Servis tabaklannda garnitür olarak da kullaınlır.
Turp
Turpgillerden, yaprakları karşılıklı, çiçekleri salkım durumunda, meyvesi acımsı bir bitkidir. Etli olan kökleri yenir. Türbun " karaturp ", " beyaz turp ", " yabanî turp ", " kınmzı turp ", " bayır turbu " gibi birçok çeşidi vardır. Nemli toprakları sever. Beyaz turbun etli ve sulu bir yumru durumunda olan kökü, kabuğu soyulup rendelendikten sonra tuz, sirke ve zeytinyağıyla karıştırılarak salata olarak yenir. Ancak rendelendikten sonra suyunun süzülmesi gerekir. Bazı Avrupa mutfaklarında beyaz turbun kökü çeşitli soslarda da kullanılır. Karaturp da beyaz turp gibi salata olarak yenir. İri bir fındık büyüklüğünde veya körpe küçük havuç gibi uzun biçimde olan kırmızı turp rendelenmez. Üstü hafıfçe kazınıp, iyice yıkandıktan sonra bütün olarak veya ikiye bölünerek salatalara konur ve öyle yenir. Kırmızı turp aynı zamanda servis tabaklarının süslenmesinde de kullanılır. Turbun her türlüsü çiğ yenir.
Vanilya
Salepgillerden, çiçekleri beyaz ve kokulu, tırmanıcı küçük bir bitkidir. Genellikle Orta ve Güney Amerika ve Madasgaskar'da yetişen bu kalın ve etli bitkinin meyvesi iyice olgunlaşmadan toplanır ve gölgede kurutulur. Baharat olarak kullanılan bu meyve kuruduğunda buruşur, esmer bir renk alir ve kokusu artar. Kurutulduktan sonra dövülerek toz haline getirilen vanilya, genellikle sütlü tatlılarda, dondurmalarda, pasta ve şekerlemelerde kullanılır. Meksika'da ve bazı Avrupa ülkelerinde çeşitli likörlere de konulur.
Yenibahar
Mersingillerden ABD'nin sıcak bölgelerinde yetişen bir bitkinin tohum şeklindeki küçük meyvesidir. Bu meyveler kurutulduktan sonra öğütülür ve çeşitli yemeklerde baharat olarak kullanılır.
Zencefil
Zencefılgillerden sıcak bölgelerde yetişen, güzel kokulu bir bitkidir. Genellikle Güney Asya, Orta Amerika ve Brezilya'da yetişmektedir. Bitkinin kokulu köksapları kurutularak toz durumuna getirilmesiyle baharat elde edilir. Köksaplardan hekiınlikte kullamlan bir tür yağ da çıkanlmaktadır. Aynca taze köksaplar pişirilerek yenir. Daha çok şerbet, meşrubat ve likör yapımında kullanılmaktadır. Uzakdoğu ülkelerinde çay, kahve, ıhlamur gibi içeceklere de zencefıl katılır. Zencefıl " beyaz " ve " esmer " olarak iki türlüdür. Köksaplar kurutulurken kabuklanndan aynlmazsa elde edilen zencefıl esmer, kabuğu ayıklanan ktSksaplardan elde edilen zencefıl ise beyaz olur.
Zerdeçal
Zencefılgillerden, yapraklan sivri uçlu, çiçekleri san renkte bir bitkidir. Bu bitkinin saplarından safranı andıran boyalı bir madde çıkanldığı için buna " Hint safram " da denir. Safran pahalı olduğundan genellikle zerde yapımında safran yerine zerdeçal kullanılır. Et, balık ve yumurtalı yemeklere katılan zerdeçal hardal hazırlamakta da kullanılır.
Graten
Dünya mutfak litaratüründe iki anlamı vardır. Birincisi pişirilmiş olan yemeğin üzerine parmezan, kaşar, dil peyniri gibi peynir çeşitlerinden birini rendeleyerek üzeri kızarana kadar pişirmek, ikincisi ise yemeğin üzerine beşamel sos dökerek yemek pişene ve sosun üzeri kızarana kadar fırında bekletmektir.
Buke Garni
Sebze, et, tavuk ve deniz mahsulleri yemeklerin suyuna pişirime esnasında konan baharat çeşitleri ( kekik, defne, biberiye…)
Brioş
Yumurtalı, yağlı ve mayalı hamur kızartması.
Ben Mari
İki katlı ,altındaki kapta yarıya kadar su bulunan tencere. Direkt olarak ateşte pişmemesi gereken yiyecekleri pişirmeye yarar.
Demlemek
Pişen yiyecekleri ocaktan aldıktan sonra ,üzerine kapak kapatarak kendi buharında dinlenmeye bırakmak anlamına gelir.
Boza Kıvamı
Karıştırılarak kaynatılan sosların boza gibi akıcı ve yoğun olması anlamına gelir.
Fileto
Tavuk, balık, dana ve kuzu etlerinin kemiklerinin çıkartılarak dilimlere ayrılması anlamına gelir.
Garnitür
Et, tavuk ve balık gibi ana yemeği tamamlamak için yemeğin yanına konan sebze, makarna,patates vs’ye denir.
Füme Et
Dumanda kurutulmuş ete verilen isimdir. Yine aynı şekilde balık ve peynir de yapılır.
Gevrek Hamur
Kurabiye, poaça gibi yiyeceklerin ağızda dağılabilecek kıvamda pişirilmesi anlamına gelir.
Homojen
Maddelerin birbirleriyle iyice karıştığı, her tarafın da aynı özelliği taşımasıdır.
Kalem
Halk arasında lahanaya verilen isimdir.
Helmelendirmek
Sebze ve kurubaklagillerin sularını çekinceye kadar pişirilerek , su ile tanelerin birbirine iyice geçmesi demektir.
Meyane
Un ve su ile elde edilen karışıma verilen isimdir. Süt ile yapıldığında ise beşamel adını alır.
Kornişon
Küçük hıyar turşusuna verilen isimdir.
Pane
Yiyecekleri önce una ve yumurtaya sonra istenirse galeta ununa bulayıp kızartmaya denir.
Silme
Yiyecekle dolu bir kabın üzerinin bıçakla düzeltilmesidir.
Tepeleme
Bir kabın yiyecekle ağzına kadar dolu olmasına denir.
Sote
Küçük parçalar halinde doğranmış et ve sebzelerin kızgın yağda karıştırılarak kısa sürede pişirilmesidir.
Su Hamuru
Yağ, su ve un karışımına yumurta ilave ettikten sonra fırında pişirilmesiyle içi kabaran hamurdur.
Bir Tutam
(Baharat ve tuz için)
Baş ve işaret parmağınızla tutabileceğiniz kadar.
Bir Yudum
Sirke, şarap veya konyak şişesini bir kere eğdikten sonra dökülen miktardır.
Hafif Isı
Isının 100 - 140 derece civarında olması gerekir. Fırına kağıt koyduğunuzda, kağıdın 5 dakakikada sarımtırak renk almasıyla anlaşılır.
Orta Isı
150 - 180 derece civarında olması gerekir. Fırına konan kağıt 5 dakikada koyu sarı renk alır.
Sıcak
190 -220 derece civarın olması gerekir. Fırına konan kağıt 5 dakikada kararır.
Kızgın
230 -240 derece civarında olması gerekir. Fırına konan kağıt 5 dakikada kavrulur.
Bitki Sözlüğü
Adaçayı
Ballıbabagillerden kokulu bir bitkidir. Bütün Avrupa ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de çokça yetişir. Tüylü ve beyazımsı bir renkte olan yapraklarının kurusu çay gibi haşlanarak içildiği gibi, et yemeklerine koku ve lezzet vermek için de kullanılır. Özellikle karaciğer, ördek, kaz, tavuk ve av hayvanlannın kızartmalannda çok hoş bir koku ve tat verdiği için kullanılir. Avrupa ülkelerinin mutfaklannda kızarmış patateslerin, hamurlara koyulan yağların kokulandınlmasında, salamuralarda, etlerin dinlendirilmesinde çok kullanılır.
Anason
Maydanozgillerden bir yıllık bir bitkinin tohumudur. Yurdumuzda ekimi çok yapılan anasonun anayurdu Mısır'dır. Anasonun tohumlan çok küçük, yeşilimsi, tatlı ve bahaflı olur. Ülkemizde hamur işlerinde, rakıcılıkta, gevreklerde, çöreklerde kullanılır. Avrupa'da anasonlu likör ve meşrubat da yapılmaktadır. Çin'de ve Vietnam'da yetişen " yıldızanasonu " ise manolyagillerden yapraklarını dökmeyen bir ağaçtır. Tadı ve kokusu anasona benzediğinden bu ad verilmiştir.
Ardıç
Kozalaklılardan, yaz, kış yapraklarını dökmeyen, güzel kokulu, siyahımsı kahverengi, yuvarlak yemişleri bulunan bir ağaççıktır. Yemişlerinden hekimlikte kullamlan bir cins esans da çıkarılmaktadır. Genellikle av ve kümes hayvanlan etlerinin pişirilmesinde, dinlendirilen etlerde kullanılmaktadır. Ardıç başta cin olmak üzere çeşitli alkollü içkilere koku ve tat vermek için kullanılır. Ülkemizde de " tükenmez " adıyla anılan ve çeşitli meyvelerden yapılan içeceğin de mayalanması ve hoş bir koku kazanması için ardıç konur.
Benmari
İçi sıcak su dolu başka bir kabın içine oturtarak pişirmek
Biber
Patlıcangillerden, ülkemizde bol yetişen, aynı adla anılıp tazeyken yeşil ve çoğu zaman acı meyveleri olan bir bitkidir. Ülkemizde başlıca şu cinsleri yetişir:
Sivri biber, sulak yerde yetişirse tatlı olursa da, genellikle acıdır. Tazeyken yeşildir. Fazla olgunlaşırsa veya güneşte kurutulursa kızarır.
Çarleston biber, sivri biberden daha kalın, daha etlidir genellikle tatlıdır.
Domates biberi, domatese benzer, yayvan yapılıdır. Rengi kırmızıdır, ama acı değildir.
Dolmalık biber, yeşil ve sarı cinsleri vardır. Dolmalık biber de fazla olgunlaşınca veya güneşte kurutulunca kızarır.
Paprika, ülkemizde kırmızıbiber, Avrupa'da Paprika diye amlan bu cins biber tazeyken bile kırmızıdır ve genellikle çok acıdır. Macarlann ünlü gulaş ve benzeri yemeklerinde kullandıklan biber budur. Bütün biberler kurutulup kırmızı bir renk aldıktan sonra tuz durumuna getirilir, buna " kırmızıbiber " adı verilir ve " çok acı ", " acı ", " az acı " ve " tatlı " olarak ayrı ayrı satılır. Kırmızı renkli domates biberinden " biber salçası " yapılır. Biber salçası Güney Anadolu'da çok kullanılmaktadır. Bazı bölgelerde güneşte kızarmış tatlı biberlerden de biber salçası yapılmaktadır.
Biberiye
Ballıbabagillerden, Akdeniz çevresinde bol yetişen bir bitkidir. Ülkemizdeki dağlarda da yaygın olarak görülen bu bitki yaz, kış yeşildir. Daha çok sıcak bölgelerde yetişir. Soğuk yerlerdeyse, kışın üstünün örtülmesi gerekir. En iyisi evlerde bir saksı içinde yetiştirmektir. Böylece her zaman el altında bulundurmak mümkün olur. Küçük, kalınca, ensiz ve kokulu olan yaprakları av ve kümes hayvanlarının etlerinden yapılan yemeklerde diğer et yemeklerinde ve soslarda hoş bir koku vermesi için kullanılır.
Cevz-i bevva
Ülkemizde bazı baharatçılar buna " küçük hindistancevizi " demektelerse de bildiğimiz hindistanceviziyle bir ilgisi yoktur. Hindistancevizi hurma cinsinden, bir tropikal bölge yemişidir. Cevz-i bevvaysa, sıcak bölgelerde yetişen ikiçeneklilerden bir ağacın fındık ve ceviz arasında bir büyüklükteki yemişidir. Rendelenerek toz haline getirilir ve genellikle tavalarda, beşamel soslarda, et, dolma ve sarmalarda kullanılır. Fazlası zararlı olduğundan, özellikle de beyni ve sinir sisteınini etkilediğinden cevz-i bevvayı yemeklerde çok az (sivri uçlu bir bıçağın ucunda duracak kadar) kullannıak gerekir.
Defne
Yapraklarını dökmeyen bir ağaç olan defne ağacının kurutulmuş yaprakları baharat olarak kullanılır. Akdeniz ülkelerinde çok rastlanan defne ağacı güneşli ve kuytu yerlere dikilmesi şartıyla Doğu Anadolu Bölgesi' nde de yetiştirilebilmektedir. Yapraklan çok güzel kokulu olduğundan Türk mutfağında ve diğer ülke mutfaklarında çok önemli bir yer tutmaktadır. Defne yaprakları çeşitli balık, et, kümes ve av hayvanlannın etlerinden yapılan yemeklerde, soslarda kullanıldığı gibi bazı turşulann ve konservelerin de önemli malzemesidir. Avrupa' da zeytinyağında konserve edilen mantarlarınn içine mutlaka birkaç defneyaprağı konulur.
Dereotu
Maydanozgillerden, iplik biçiminde yapraklan olan bir bitkidir. Güzel kokusu nedeniyle cacık, çiroz salatası gibi bazı salatalarda ve zeytinyağlı birçok yemekte, böreklerde çiğ ve pişmiş olarak kullanılır. Sindirimi kolaylaştırıcı bir bitkidir. Türkiye' de ve Akdeniz ülkelerinde çok yetişir.
Fesleğen
Ballıbabagillerden yapraklan çok keskin ve güzel kokulu olan yıllık bir bitkidir. Anayurdu Hindistan'dır. Akdeniz ülkelerinde ve ülkemizde süs bitkisi olarak bahçelerde, özellikle de saksılarda yetiştirilmektedir. Fesleğen Türk Mutfağı' nda pek fazla kullanılmaz. Ama Avrupa ülkelerinde domates salçasında, türlü soslarda, çorba ve salatalarda çok kullanılmaktadır. Pek çok türü bulunan bu bitkinin yapraklan yıkandıktan sonra maydanoz gibi kullanılır.
Frenk Maydanozu
Maydanozgillerden kırlarda kendiliğinden yetişen bir yıllık bitkidir. Boyu 40 cm' ye kadar ulaşan frenk maydanozunun anayurdu Avrupa'dır. Maydanoz gibi kokulu yapraklarından yararlanılır. Kızartmalara, soslara ve salatalara hoş bir tat verir. Kıvırcık olan yapraklarından servis tabaklannın süslenmesinde de yararlanılır.
Hardal
Turpgillerden bir bitkidir. Bu bitkinin sert ve yakıcı bir madde taşıyan tohumu un durumuna getirilir ve sirkeyle karıştırılarak macun kıvamında bir karışım yapılır. Bu karışım özellikle ızgara etlerin yanında ve bazı soslarda kullanılır. Hardal toz halinde bazı yemeklerde de kullanılır.
Kakule
Zencefilgillerden, sıcak iklimlerde yetişen kokulu bir bitkidir. Kakulenin baharat olarak kullanılan tohumları mercimekten küçük ve beyazımsı bir renktedir. İştah açıcı, mide bozukluklarını giderici ve gaz söktürücü özelliği vardır. Bu nedenle hem baharat, hem de ilaç olarak kullanılır. ABD'de güzel koku vermesi için çikletlere de kakule katılmaktadır.
Karabiber
Karabibergillerden, zeytinsi meyvelerinin taneleri yuvarlak, yapraklan yürek biçiminde tırmanıcı bir tropikal bölge bitkisidir. En çok Güney Asya'da ve Endonezya'da yetişir. Kuru ve siyah tanelerinin baharlı ve acı bir tadı vardır. Hemen hemen her türlü yemeğe bütün olarak veya dövülmüş toz durumunda koymak mümkündür. Ancak mideye zararı olduğundan, midesi rahatsız olanlar karabiber kullanmaktan kaçınmalıdırlar.
Karabiber tane veya toz halinde satılır. Tane karabiber alıp, kullanılacağı zaman çekip toz haline getirmek ve taze taze kullanmak daha doğrudur. Böylece karabiberin keskinliği kaybolmaz. Ülkemizde pek bilinmemesine karşın Avrupa'da karabiberin beyazı, yani " beyaz biber " de çok kullannılır. Karabiber, bu tırmanıcı bitkinin iyice olgunlaşmamış meyvelerinin, güneşte veya çok hafif bir ateşte kurutulmasıyla elde edilir.
Beyaz biber ise, aynı bitkinin iyice olgunlaşmış meyveleridir. Bu taneler bir süre deniz suyunda veya kireçli suda bekletilir. Sonra kabuklan soyulup içi kurutulur. Beyaz biber, karabiberden daha keskin kokuludur.
Karanfil
Yaz, kış yeşil bir bitki olan karanfil mersingillerdendir. Hindistan, Filipinler ve Afrika'da yetişir. Bu bitkinin koyu renkli, küçük çivi biçimindeki tomurcuklan kurutulur ve öğütülerek toz haline getirildikten sonra veya dövülmeden tane olarak kullanılır. Genellikle kompostolarda, bazı tatlılarda, şerbetlerde, keklerde, dondurmalarda, bazı sos ve yemeklerde kullanılır. 2-3 tane dövülmemiş karanfil 3-4 litre et suyuna hoş bir koku vermeye yeter. Karanfilin pastacılık ve şekerlemecilikte de önemli bir yeri vardır. Bazı Anadolu köylerinde, çaya da bir karanfil tanesi atarak bambaşka bir tat ve koku verilir. Karanfil bitkisinin tohumlarından ilaç yapımında kullanılan karanfilağı da çıkarılır.
Kekik
Ballıbabagillerden, yaprakları küçük ve karşılıklı, çiçekleri beyaz, pembe veya kırmızı ve başak durumunda olan kokulu bir bitkidir. Genellikle sıcak, kuru ve taşlık topraklan sever, ülkemizde çok yetiştirilir. Etlerin, ızgaralann, sebzelerin, haşlanmış balıklann ve salçaların kokulandınlmasında kullanılır. Ülkemizin bazı bölgelerinde, özellikle çorbalarda nane gibi kekik de bol bol kullanılır.
Kereviz
Maydanozgillerden, kökleri ve yapraklan sebze olarak kullanılan kokulu, baharlı bir bitkidir. Yapraklı ve kök olarak iki çeşidi vardır. Kök kerevizinin kökleri iri olur. Yaprak kerevizinin kökleriyse, yok denecek kadar küçüktür. Hem ülkemizde hem de Avrupa'da bu bitkinin köklerinden ve yapraklarından çok yararlanılmaktadır. Genel olarak pişirilerek yenir. Bazı Avrupa ülkelerinde yapraklan çiğ olarak da kullanılmaktadır. Ülkemizde yetiştirilen kök kerevizler iki cinstir: " San kereviz " ve " Odesa kerevizi ". Bunlardan ı~ıakbul olam " Odesa kerevizi " dir.
Kimyon
Maydanozgillerden kokulu bir bitkidir. Anayurdu Akdeniz Bölgesi olan bu bitkinin tohumları yarım santimetre uzunluğunda ve esmer-san reııktedir. Keskin kokusu ve tadıyla çok bilinen ve kullanılan bir baharattır. Genel olarak toz halinde kullanılmaktadır. Ülkemizde köfte yaparken içine kimyon katılır. Sucuk yapımında da kimyonun önemli bir yeri vardır. İtalyanlar aperitifler ve ikram ettikleri bazı tuzlu bisküvilerin hamuruna kimyon katarlar. Hollandalılar ise kendilerine has bir peyniri kimyonla kokulandınrlar. İçine kimyon katılarak yapılan Alsace sosisi de tıpkı Türk sucuğu gibi ünlüdür. Almanya'nın bazı bölgelerinde yapılan kimyonlu ekmekler de bütün dünyada bilinmektedir. Avrupa'da çok beğenilen Kümmel likörü de kimyonludur. Kimyon tek başına kullanıldığı gibi baharat kanşımlarının (mesela köri) içine de girer.
Kişniş
Maydanozgillerden, yaprakları maydanozu andıran ve kurutulmuş meyvesi baharat olarak kullanılan bir bitkidir. Minik, sarımsı kahverengi meyvelerinin kokusu tazeyken pek hoş değildir. Ama kurutulunca bu kokunun yerini insana ferahlık veren hoş bir koku alır. Kişniş genellikle şuruplarda, likörlerde, şekerlemelerde kullanılmaktadır. Bu tohumlann şekere bulanmasıyla yapılan " kişniş şekeri " ülkemizde olduğu gibi başka ülkelerde de çok ünlüdür. Kişniş şekeri pastacılıkta çok kullanılmaktadır. Türk mutfağında kişniş bazı yemeklerde de kullanılır. Bitkinin körpe yaprak ve filizleri de çorba ve salatalara doğranarak yenir.
Lassi
Yoğurt, su, şeker ile yapılan ayran benzeri bir içecektir.
Maydanoz
Küçük, ince dilimli ve güzel kokulu yaprakları olan bir bitkidir. Maydanozun iki çeşidi vardır. Biri " yaprak maydanoz ", diğeri " kök maydanoz " dur. Ülkemizde her iki çeşidi de yetiştirilir. Türk mutfağında olduğu gibi diğer ülkelerin mutfaklannda da maydanoz pek çok yemekte sıkça kullanılmaktadır. Tava yemeklerinde servis tabaklannın süslenmesinde de maydanozdan faydalanlır.
Maydanozlann saplan da kokulu ve lezzetli olduğundan, saplarını da yapraklanyla birlikte doğramak gerekir.
Kök maydanozda ıtırlı bir yağ bulunduğundan bazı soslarda ve yemek sulannda bu köklerden yararlanılmaktadır.
Mercanköşk
Ballıbabagillerden, yapraklan küçük ve ıtırlı bir saksı bitkisi olan mercanköşk bazı bölgelerde " merzengGş " olarak da adlandınlır. Anadolu'nun bazı bölgelerinde yabanî mercanköşke de rastlanmaktadır. Yabanî mercanköşke " farekulağı " da denilir. Ancak "farekulağı " denilen ve cuhagillerden, tohumu kuşyemi olarak kullanılan bir başka bitkiyle kanştırmamak gerekir.
Mercanköşk, Türk Mutfağı'nda, olduğu kadar Avrupa ülkelerinin mutfaklarında da çok kullanılan bir bitkidir. Sindirimi kolaylaştıncı bir etkisi olduğundan, av etleri gibi sindirimi zor yemeklerde mutlaka kullanılır.
Nane
Ballıbabagillerden, yaprakları sapsız, çiçekleri beyaz veya menekşe renginde, ıtırlı, küçük bir bitkidir. " yabanî nane ", " Su nanesi ", yeşil nane " gibi çeşitli cinsleri vardır. Yemeklerde kullanılan nane " yeşil nane " dir. Yetiştirilmesi kolay bir bitki olan nane ülkemizde olduğu gibi bütün Akdeniz ülkelerinde çokça yetişir. Türk mutfağında nane oldukça sık kullanılmaktadır. Çorbalardan, dolmalara kadar pek çok yemekte nane kullanılır. Avrupa ülkelerindeyse nane, daha çok fınnda ve tencerede pişirilen etler için hazırlanan soslara konulmaktadır. Bununla birlikte bazı haşlanmış sebze yemeklerinin de üstüne serpilir.
Rezene
Yakın zamana kadar " raziyane " adıyla tanınan rezene maydanozgillerdendir. Yaprakları dereotuna benzeyen, kökü de sümbül soğanını andıran bu bitkinin yemeği ve salatası yapılır. " Denizrezenesi " adı verilen türüyse, deniz kayalıklannda yetişir. Kokulu bir bitki olan denizrezenesi de kararezenesi gibi maydanozgillerdendir.
Roka
Turpgillerden yapraklan turp yaprağına çok benzeyen bir bitkidir. Gerek ülkemizde, gerek Avrupa'da yaygın olarak yetiştirilmektedir. Çiğ veya salata olarak, tava ve ızgarada pişirilmiş balık yemekleriyle birlikte yenir. Bazı Avrupa ülkelerinin mutfaklannda salatalara kanıştırıldığı gibi servis tabaklannın süslenmesinde de kullamlır.
Safran
Süsengillerden, Akdeniz ülkeleı~inde yetişen, baharda çiçek açan küçük bir bitkidir. Bu bitkinin çiçekleri toplanır ve tepecikleri kurutularak kullanılır. Yemeklere san bir renk veren bu toz, zeytinyağında hiç erimez. Böylece kanşık veya hileli olup olmadığını kontrol etmek mümkündür. Akdeniz ve Doğu ülkelerine tSzgü pirinç ve balık yemekleı~inde kullanılan safran,bazı Balkan ülkelerinde ekmeğe katılır. Bazı yemeklere renk ve koku vermek için kullanılan safrandan zerde adı verilen tatlı yapılır.
Sumak
Ülkemizin bazı yerlerinde " somak " diye bilinen baharatın ağacı sıcak biSlgelerde yetişir. Sakızağacıgiller familyasından küçük bir ağaç olan sumağın kabuğu hekimlikte, yaprakları dericilikte kullamlır. Mercimeğe benzeyen ve mayhoş bir tadı olan taneleriyse dövülerek baharat olarak kullanılır. Bazı türleri zehirlidir. Kebaplara ve bazı salatalara ekşilik vermek için kullanılan sumağın dövülmüş taneleri, ince kıyılmış kırmızıbiberi andını:
Tarçın
Defnegillerden olan tarçın ağacının kabuğundan elde edilir. Güney Asya, Orta Amerika ve Brezilya'da yetişen bu ağacın kabuğu, içindeki kokulu ve uçucu bir yağdan ötürü baharat olarak kullanılmaktadır. Kabukları dövülüp toz haline getirildiğinde, yağımn uçması sonucu kokusunu çabuk kaybettiğinden genellikle kabuk parçaları durumunda ve cam kavanozlarda saklanır. Tarçın, ülkemizde genellikle sütlü tatlılarda ve hamur tatlılarında, şekerlemelerde, pastalarda ve bazı yemeklerde, boza, salep gibi içeceklerde, hatta kaynatılarak çay yerine kullanılmaktadır. Avrupa ülkelerinin mutfaklarındaysa soslara, bazı şaraplara, kremalara da konulmaktadır.
Tarhun
Doğu Avrupa ülkelerinde yetişen bileşikgillerden kokulu bir bitkidir. Yaprağının çok baharatlı olmasından ötürü salçalı et yemeklerinde, soslarda, yumurtalarda ve salatalarda çok kullanılır. Tarhun kanştınlmış sirkeyle yapılan mayonezlerin kendine has bir lezzeti ve kokusu olur. Tarhunlu sirke şöyle yapılır: iki avuç dolusu tarhun iyice yıkandıktan sonra bir şişeye konur. Üzerine yarım litre sirke boşaltılır ve 2-3 ay beklettikten sonra süzülerek başka bir şişeye aktarılır. Gerektikçe kullanılır.
Tere
Turpgillerden, yaprakları uzunca bir bitkidir. Bu bitkinin yapraklan genellikle çiğ ve salata olarak yenir. Servis tabaklannda garnitür olarak da kullaınlır.
Turp
Turpgillerden, yaprakları karşılıklı, çiçekleri salkım durumunda, meyvesi acımsı bir bitkidir. Etli olan kökleri yenir. Türbun " karaturp ", " beyaz turp ", " yabanî turp ", " kınmzı turp ", " bayır turbu " gibi birçok çeşidi vardır. Nemli toprakları sever. Beyaz turbun etli ve sulu bir yumru durumunda olan kökü, kabuğu soyulup rendelendikten sonra tuz, sirke ve zeytinyağıyla karıştırılarak salata olarak yenir. Ancak rendelendikten sonra suyunun süzülmesi gerekir. Bazı Avrupa mutfaklarında beyaz turbun kökü çeşitli soslarda da kullanılır. Karaturp da beyaz turp gibi salata olarak yenir. İri bir fındık büyüklüğünde veya körpe küçük havuç gibi uzun biçimde olan kırmızı turp rendelenmez. Üstü hafıfçe kazınıp, iyice yıkandıktan sonra bütün olarak veya ikiye bölünerek salatalara konur ve öyle yenir. Kırmızı turp aynı zamanda servis tabaklarının süslenmesinde de kullanılır. Turbun her türlüsü çiğ yenir.
Vanilya
Salepgillerden, çiçekleri beyaz ve kokulu, tırmanıcı küçük bir bitkidir. Genellikle Orta ve Güney Amerika ve Madasgaskar'da yetişen bu kalın ve etli bitkinin meyvesi iyice olgunlaşmadan toplanır ve gölgede kurutulur. Baharat olarak kullanılan bu meyve kuruduğunda buruşur, esmer bir renk alir ve kokusu artar. Kurutulduktan sonra dövülerek toz haline getirilen vanilya, genellikle sütlü tatlılarda, dondurmalarda, pasta ve şekerlemelerde kullanılır. Meksika'da ve bazı Avrupa ülkelerinde çeşitli likörlere de konulur.
Yenibahar
Mersingillerden ABD'nin sıcak bölgelerinde yetişen bir bitkinin tohum şeklindeki küçük meyvesidir. Bu meyveler kurutulduktan sonra öğütülür ve çeşitli yemeklerde baharat olarak kullanılır.
Zencefil
Zencefılgillerden sıcak bölgelerde yetişen, güzel kokulu bir bitkidir. Genellikle Güney Asya, Orta Amerika ve Brezilya'da yetişmektedir. Bitkinin kokulu köksapları kurutularak toz durumuna getirilmesiyle baharat elde edilir. Köksaplardan hekiınlikte kullamlan bir tür yağ da çıkanlmaktadır. Aynca taze köksaplar pişirilerek yenir. Daha çok şerbet, meşrubat ve likör yapımında kullanılmaktadır. Uzakdoğu ülkelerinde çay, kahve, ıhlamur gibi içeceklere de zencefıl katılır. Zencefıl " beyaz " ve " esmer " olarak iki türlüdür. Köksaplar kurutulurken kabuklanndan aynlmazsa elde edilen zencefıl esmer, kabuğu ayıklanan ktSksaplardan elde edilen zencefıl ise beyaz olur.
Zerdeçal
Zencefılgillerden, yapraklan sivri uçlu, çiçekleri san renkte bir bitkidir. Bu bitkinin saplarından safranı andıran boyalı bir madde çıkanldığı için buna " Hint safram " da denir. Safran pahalı olduğundan genellikle zerde yapımında safran yerine zerdeçal kullanılır. Et, balık ve yumurtalı yemeklere katılan zerdeçal hardal hazırlamakta da kullanılır.
SAĞLIKLI YAŞAMAK
SAĞLIKLI YAŞAMAK
· · · · Ömür boyu kötü beslendiğiniz duygusuna kapıldığınız oluyor mu?
· · · · Bütün hayatınız yenmemesi gerekenler üzerine mi kurulu?
· · · · Sağlıklı beslenme sizin için karton çiğnemek ile eş değerde mi?
O zaman hayata bakış açınızı değiştirmenin zamanı geldi. Yeni bir beslenme modeline sahip olmak, kanser gibi önemli hastalıklar riskini azaltmak ,hatta metabolizmanızı hızlandırmak istiyorsanız o zaman sağlıklı gıdalarla tanışmanızın zamanı geldi. Eğer sadece kilo vermek yada sadece yemek zamanı geldiği için yemek yiyorsanız önemli bir gerçeği kaçırdınız demektir. Gıdalar iyileştirici ve size enerji verecek bir çok maddelerle doludur. Süpermarkete gidip rafların arasında gezdiğinizde aşağıdakilere lütfen bir göz atın.
· · · · YULAF EZMESİ
İçindeki lifler sayesinde kolesterol ve kan şekerini dengeler.
· · · · SOYA FASULYESİ
Soya ürünlerindeki maddeler kanser önleyicidir. Kadınlarda hormonları dengeler. Kalp hastalığı, kemik erimesi, göğüs ve prostat kanseri riskini azaltır.
· · · · DENİZ ÜRÜNLERİ
Kan şekerini dengeler. Beyni güçlendirir. Kötü kolesterolü düşürür.
· · · · ACI BİBER
Antiviral etkisi olan güçlü bir metabolizma hızlandırıcısıdır.
Mide kanseri riskini azaltır. Vücudun yağ yakma kabiliyetini güçlendirir.
· · · · HAVUÇ
Katarakt gibi görme bozuklukları riskini önler. Serbest radikallerden vücudu korur. Boğaz ve ciğer kanseri riskini azaltır.İçinde B1,B2,C vitaminleri bulunur, sindirim sistemini çalıştırır.
· · · · ÜZÜM
Damar sertliğini önleyici özelliğe sahiptir. Etkili madde ise üzümün kabuğundadır. Yüksek tansiyonu düşürür. Vücudun toksinlerden arınmasını sağlar. Kan yapar. Süt veren annelerin sütünü çoğaltmaya yarar.
· · · · BROKOLİ
Brokoli, karnabahar, lahana gibi sebzeler karaciğeri çalıştırarak bizleri kanserlerden ve tümörlerden koruyucu etkiye sahiptirler.
Mineral ve demir eksikliğini gideren brokoli vitamin deposudur Uzmanlara göre her gün bir miktar yendiğinde kadınlarda göğüs kanseri riskini azaltır.
· · · · DOMATES
İdrar söktürmede üstüne yoktur. Vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasına yardım eder. Sindirim sistemini rahatlatır ve kabızlığı giderir.
Arı sokmalarında ve yanıkların tedavisinde suyu yararlıdır. Damar sertliğine , romatizmaya iyi gelir. Güçlü bir antioksidandır.Kalın bağırsak, prostat, mesane kanseri riskini azaltıyor. İçinde bulunan asitlerden dolayı sindirim sistemini kolaylaştıran bir özelliğe sahiptir. Domatesin %97'si su'
dur.
· · · · SARIMSAK
Her türlü hastalığa karşı vücudun direncini arttırır. Alternatif tıpta çeşitli hastalıkları tedavi etmede kullanılır. Sarımsağın antiseptik, idrar arttırıcı ve tansiyonu düzenleyici etkileri de bulunur.
· · · · ZEYTİNYAĞI
Zeytinyağı bir vitamin deposudur. Diğer yağlara oranla çok daha sağlıklıdır.A,D,E, ve K vitaminleri içerir.
Bu vitaminler sayesinde hücreleri yeniler, doku ve organların yaşlanmasını gaciktirir. Beynin daha uzun süre sağlıklı ve zinde çalışmasını sağlar.
Her yaştaki insanın vitamin ihtiyacını karşılar. Zeytinyağı içinde bulundurduğu dengeli yağ asitleri ve doğal oksidanları ile yağlar arasında en hafif ve en sağlıklı olanıdır. Yapılan istatistikler Akdenizlilerin kalp hastalıklarına başka bölgelerde yaşayanlardan daha az yakalandığını gösteriyor.
Çünkü Akdenizliler binlerce yıldır mutfaklarında zeytinyağı kullanıyorlar
Ona boşuna "doğadaki mucize" ve "sıvı altın" dememişler.
Kereviz
Gut hastalığını ve romatizmayı iyileştirir. Tok tuttuğu için diyet yapanlara özellikle önerilir. Cinsel gücü artırır.A,B,C vitaminleri,fosfor ve çeşitli madensel tuzlar içerir.
Bal
Yüzyıllardır soğuk algınlığı ve öksürüğün tedavisinde kullanılır. Bir tatlı kaşığı bir tatlı kaşığı kekik ile yendiğinde astıma iyi geldiği söylenir. Yatmadan önce yenecek olan bir kaşık bal rahat uyumanızı sağlar. Aynı zamanda dezenfektan ve antiseptiktir..
Patates
Çiğ olarak cilt ülserlerine ve kesiklere iyi gelir. Baş ağrısına karşı rendelenmiş yada halka halka doğranmış patatesi şakaklarınıza koyun. Kaynatılmış kabukları tansiyonu düşürür. Mide ülseri,kabızlık ve hazımsızlık sorunlarında ise suyundan faydalanılır.
Lahana
Lapası göğüse uygulandığında öksürüğe,alt karna uygulandığında ise sistite iyi gelir. Bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyonları önler. İdrar söktürücü,toksin atıcı ve antiseptiktir.
Ihlamur
Ihlamurun yatıştırıcı, idrar söktürücü, terletici ve uyku düzenleyici özellikleri vardır. Şifalı bitkiler arasında önemli bir yeri olan ıhlamurun ilaç içmesi sakıncalı hamile kadınların soğuk algınlığı, grip gibi rahatsızlıklarında etkili olarak kullanıldığı görülmüştür.
Su
Her ne kadar bazılarımız “su bile içsem yarıyor”dese de,su vücuttaki biyokimyasal maddeleri dengelediği için toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar. Böylece vücut zararlı maddelerden temizlenir. Uzmanlara göre beynimizin %80’i sudur. Su eksikliği beynimizdeki mineral yoğunluğunu ve kullanımınıda sınırlar. Günde en az bir buçuk litre su içmek gerekiyor.
Rezene
Genellikle sakinleştirici, gaz ve sancı giderici özelliktedir.Süt veren annelerde sütü arttırır.İdrar söktürür yaprakları yaraların iyileşmesini kolaylaştırır.
Tarçın
İştah açar,bulantıyı giderir, ishali keser. Vücudu kuvvetlendirici özelliği vardır.Bağırsak gazlarına iyi gelir.Mikrop öldürücü etkisinden dolayı besin zehirlenmelerine karşı koruyucu rol oynar.
Lavanta
İdrar söktürücü Ağri kesicidir. Safrakesesi rahatsızlıklarında etkilidir.Kalp atışlarını düzenler,kan basıncını düşürür.Kuvvetli bir bitki olmasından dolayı kesinlikle fazla kullanılmamalıdır.
Mersin Yaprağı
Yaprak ve meyvelerindeki tanen ,kabız yapıcı ve mikrop öldürücüdür.İdrar yolu iltihaplarında kullanılır.Ayrıca sakinleştirici özelliği vardır.
Menekşe
Terletici ,dolayısıyla ateş düşürücüdür.İçindeki saponin sayesinde göğüs yumuşatıcı ve idrar söktürücüdür.Ayrıca sakinleştirici etkiside vardır.
Safran
Sinir sistemini uyararak vücuda kuvvet verir.Kabız etkisi vardır, Adet söktürücüdür.
Kantaron
Ülser ve gastrite iyi gelir.Antiseptik ve mikrop öldürücüdür.Yaraları iyileştirici özelliğe sahiptir. CİVAN PERÇEMİ: İdrar söktürücü, mide ve bağırsak gazlarını giderici ve iştah açıcıdır.Kan dolaşımını arttırarak vücuda zindelik verir.Ayrıca ağrı kesici ve spazm çözücü özelliğe sahiptir.
Biberiye
Dolşım ve sinir sistemini aktif hale getirir..Yaşlı insanlarda damar sertliğine bağlı hafıza zayıflıklarında etkili olarak kullanılır.Gut ve romatizma hastalığından acı çeken (16yy’da) Macaristan kraliçesi Elizabeth Biberiye suyu ile yaptığı banyolar sayesinde sağlığına kavuşmuştur.
İyi bir uyarıcı olan biberiye saça canlılık ve parlaklık verir ve saçın uzamasını hızlandırır.
Fesleğen
Hindistan kökenli olup nanenin ve kekiğin akrabasıdır.Rahat bir gece geçirmek için güzel bir fesleğenli çorba ve fesleğenle demletilmiş bir içecek kadar yararlı ne olabilirki? Emziren annelere sütlerinin çoğalması için tavsiye edilir. İştah açar.
Roka
Yaprakları kanı temizliyor,kan dolaşımını düzenliyor.Vitamin ve mineral bakımından çok zengin olduğundan vücudun direncini arttırır.Yaprakları ve tohumu öksürüğü keser ,iştah açar.
yukarı
Sarmısak
Halk arasında doğal ilaç olarak bilinir.Çiçek köklü sebzelerden biri olan sarmısak ,hücrelerin yaşaması için gerekli olan özler içerir.Sarmısak doğadaki en güçlü panzehirlerden biridir.Günümüzde, bağırsak parazitleri tedavisinde kullanılıyor.Aynı zamanda hipertansiyona karşı da etkili koruma sağlıyor.Uzmanlara göre çok sarmısak yemek tehlikeli olabilir.Aşırı doz anemi,astım gibi hastalıklara yol açabilir.Doğrusu ise günde bir iki diştir.
Soğan
Antiseptik,toksin atıcı,idrar söktürücü, kan dolaşımını düzenleyici,nefes açıcı, kolestrol,şeker ve tansiyon düşürücü özellikler sahiptir.Soğan, mide şişkinliklerini rahatlatır ve kabızlığı önler.Arı ve böcek sokmalarında bir dilim soğan acıyı alır.Soğan suyu yanıklara, kesiklere,hayvan ısırıklarına faydalı olur.Suyunun günde iki kere sürülmesi siğillerin kaybolmasına yardımcı olabilir.
Sirke
Sirke,sistit ve gut enfeksiyonlarını tedavi etmekte yararlı olabilir.Ateşi düşürür.Tuzla karıştırılarak içildiği zaman sistemi zehirden arındırır.Bal ile birlikte alındığında yüksek tansiyona,mide ülserine,bağırsak enfeksiyonlarına ve uykusuzluğa iyi gelir.
Hardal
Dolaşımı canlandırır,soğuk algınlığına karşı korur,depresyona ve uyuşukluğa iyi gelir.Hardal tohumu suyu göğüs enfeksiyonlarına,romatizmaya ve artrite faydalıdır.Zehirlenmelerde bir fincan suya bir kaşık hardal konarak içildiği takdirde kusturur.
Zeytinyağı
Zeytinyağının bağırsak,idrar yolları,safra kesesi rahatsızlıklarında ve gastritin giderilmesinde’de etkisi vardır.Çocukların beyin gelişimini vekemiklerinin güçlenmesini hızlandırır.Başta E olmak üzere A,D,K vitaminleri içerir.Bu vitaminler sayesinde hücrelerin yenilenmesinde doku ve organların yaşlanmasını geciktirmede etkilidir.Cildi besler,saçları korur.İçerdiği LİNOLENİK asit sayesinde yağsız inek sütüne katıldığında(bir kaç damla) anne sütünden kesilmiş (dört buçuk ay’dan sonra)bebekler için ideal doğal besin olduğu söylenir.Zeytinyağının en önemli özelliklerinden biride kalp,damar hastalıkları üzerindeki olumlu etkisidir.Kalp kırizi riskini azalttığı gözlenmiştir.
Kekik
Antiseptik,iştah açıcı,tansiyon yükseltici özelliği vardır.Kaynar suda bekletilerek yapılan kekik suyunun birçok hastalığa iyi geldiği söyleniyor.
Limon
Turunçgiller ailesinin en önemli üyelrinden birisidir.İyi bir mineral deposu olan limonda A,B1,B2,B3 veözellikle Cvitaminleri bulunuyor.Limon, damar sertliği ve enfeksiyonlara karşı,kan dolaşımınada yararlıdır.Sabahları aç karına yarım bardak suyla karıştırılarak içilen limon suyu,aşırı asidlerin tahriş ettiği mide mukozasını yatıştırır.Grip ve soğuk algınlığında bir limonun suyu bir tatlı kaşığı vebir su bardağı ılık su ile karıştırılarak içildiğinde rahatlatıcı etki yapar.Tuzlu su ile karıştırılıp içilirse karaciğeri,sindirimi vekalp atışlarını olumlu etkiliyor.
Zencefil
Hindistandan yeryüzüne dağılmıştır.Thai,Çin,Hint yemeklerine o büyülü tadı veren zencefildir.Parfüm sanayinde de zencefil kokusundan faydalanılıyor.Körpe kök ve sapları pişirilerek yendiği gibi yatıştırıcı ve gaz söktürücü ilaç olarakda kullanılıyor.İştah açıcıdır.Solunum yolları rahatsızlıklarında tavsiye ediliyor.
Ispanak
Temel Reis’in güç kaynağı olan ıspanak tam bir sağlık dostudur.Ispanak bir çok uzmzn tarafından doğal eczane olarak kabul ediliyor.İçinde sadece demir değil kalsiyum,potasyum,fosfor gibi mineralleride içeriyor.Halk arasında tohumları kalp kuvvetlendirici ve yatıştırıcı olarak kullanılıyor.Özellikle gastrit gibi mide rahatsızlıkları olan hastalara öneriliyor.
Muskat
(küçük Hindistancevizi)Bu bitkini anayurdu Moluk Adala’rıdır.Küçük hindistancevizi etlere,böreklere ve keklere çok yakışır,hatta sıcak şaraba katılır.Sindirimi kolaylaştırması için bebek mamalarında kullanılır.Küçük hindistancevizi bütü olarak alınmalı ve gerektiği kadar rendelenmeli.Eğer uyku ile problemiz varsa, bir bardak sütün içerisine bir bıçak ucunun dörtte biri kadar h.cevizi tozu ilave edin için.Uzmanlar öyle diyor.
Maydonoz
Yaprakları,sapı,tohumu ve kökü kullanılır.Tatlılar hariç ,salata,çorba dahil hertür yemeğe ,zevke göre istenilen miktarda konabilir.Karaciğeri ve dalağı olumlu yönde etkilediği söyleniyor.İştah açar,hazmı kolaylaştırır.İçinde bol miktarda C vitamini bulunur.
Nane
Nane çay olarak içildiğinde,mide ve bağırsak gazlarını,ishal,mide bulantısı ve kalp çarpıntılarını önleyici etkisi vardır.Mide ülseri olan kişilerin bu çayı dikkatli kullanması gerekir.Taze yada kuru olarak yemeklerde,soslarda ve salatalarda tatlandırıcı olarak kullanılır.
Dereotu
Bu bitkinin sadece yaprakları değil, tohumuda kullanılır.Yaprakları salatalara ve bazı yemeklere tat vermesi için kullanılır.Tohumu ise bazı keklere,tatlılara,salatalara konur.Mide zayıflığına veuykusuzluğa karşı kullanılır.
Ihlamur
Soğukalgınlığına karşı en iyi doğal ilaçtır.Vücudu terleterek atei düşürür ve öksürüğü keser.Özellikle bal karıştırılarak içildiğinde, hastaliğa karşı vücudu güçlendirir.
Defne
Güzel kokulu ve iştah açıcı olmasından dolayı mutfaklarımızda, balık, et ve çorbalarda lezzet verici baharat olarak kullanılır.Sindirim bozukluklarına, uykusuzluğa,romatizmaya,halsizlik gibi rahatsızlıklara iyi geldiği söyleniyor.
Yoğurt
Her gün 125 gr yoğurt tüketmek hazımsızlık,mide ve bağırsak hastalıklarını önler.Cildi pürüzsüzleştirir,saçlara parlaklık verir.A,B,E vitaminleri,mineral tuzlar,kalsiyum,fosfor,magnezyum içerir.Süt şekerini laktik asite dönüştürdüğünden kalorisi düşüktür.Bundan dolayı beslenme uzmanları diyet yapan kişilere yoğurdu öneriyorlar.
Faydalı Bilgiler
1. Hızlı kilo verip tekrar almak vücudunuzun zayıflamaya karşı direncini arttırır ve giderek kilo vermeniz zorlaşır. Metabolizma alt üst olur.
2. Yapılan yeni araştırmalara göre meyve, sebze ve yeşil bitkileri bol yiyen kişilerin daha az kanser ve kalp hastalığına yakalandığı tespit edilmiştir.
3. Rastgele diyet, rastgele sağlık yani sağlıksızlık demektir. Tekrar ediyoruz, lütfen sağlığınızı hafife almayın. Hayatı, sağlığı ve mutluluğu önemseyin.
4. Duvarınıza çivi çakacağınız zaman işaretlediğiniz yerin üzerine çapraz bant yapıştırın. Çiviyi öyle çakın, böylece duvarın alçısını çatlatmamış olacaksınız.
5. Kek kalıbınızın içine hamurunuzu dökmeden önce ortasına bir şerit alüminyum folyo koyun. Böylece kekinizi pişirdikten sonra kolayca çıkarabilirsinız.
6. Bayatlamış ekmeklerin üzerine su serpin ve folyo kağıda sarıp 5-10 dakika fırınlayın. Böylece taptaze olacaktır.
7. Fırında patates yapmadan önce 10-15 dakika haşlayın ve çatalla delin. Böylece daha kolay pişecektir.
8. Patlıcanları pişirmeden önce tuzlayın ve bir süre bekletin. Daha sonra soğuk sütten geçirin ve kurulayın. Patlıcanlar daha lezzetli olacaktır.
9. Kök ve yaprakları beraber yenilen sebzeler pişirilirken önce kökleri ince doğranıp tencereye konmalı. Yaprakları ise daha sonra ilave edilmeli. Böylece besin değerleri kaybolmayacaktır.
10. Öğünler arasında acıktığınızda kuru erik yiyin. Kuru erik kan şekerinin düşmesini engeller. Ancak fazla abartmayın çünkü bir kuru erikte 8 kalori var.
11. Evde pasta yaparken kullandığınız meyve ve şekerlemelerin dibe çökmesini istemiyorsanız pastanıza bir miktar mısır unu ilave edin. Meyveler pişerken suları yoğunlaşır ve dibe çökmezler.
12. Patates pürenize değişik bir koku vermek istiyorsanız içine bir miktar hindistan cevizi atın. Tadının çok değiştiğini göreceksiniz.
13. Yaptığınız böreğin daha lezzetli olmasını ve kıvamında pişmesini istiyorsanız fırına koymadan önce birkaç saat buzdolabında bekletin. Böylece çok daha lezzetli olacaktır.
14. Kahvaltı ya da çay saati için hazırladığınız hamur kızartmalarının daha lezzetli olmasını istiyorsanız, hamura eklediğiniz kabartma tozuna biraz toz şeker katın.
15. Satın aldığınız kır çiçeklerinin daha uzun süre dayanarak vazoda güzelliklerini korumasını istiyorsanız, suyuna birkaç damla çamaşır suyu koyun. Daha uzun ömürlü olacaklardır.
16. Pamuklu giysilerinizin çekmemesi için ilk yıkamada bir gece soğuk suda bekletin, sonra yıkayın, çekmeyeceklerdir.
17. Hamur işi ile uğraştığınız zaman mutfağınızın tezgahı kirlenir. İşiniz bitince tezgahı kolayca temizlemek için bir miktar tuz serpin ve nemli bir bezle silin. Böylece tezgahınız kolayca temizlenecektir.
18. Duvar kağıtlarını yenilemek istediğinizde eski kağıtları çıkarmak her zaman sorun olur. Ilık su dolu bir kaba bir miktar bulaşık deterjanı dökün ve karışıma batırdığınız süngerle duvar kağıtlarını silin, kolayca çıkacaklardır.
19. Hazırladığınız pudingi soğuturken üzerinin kaymak bağlamasını istemiyorsanız, puding sıcakken üzerine toz şeker serpin ya da devamlı karıştırarak soğutun.
20. Evinizdeki menekşelerin daha çok çiçek vermesini istiyorsanız, toprağına yumurta kabukları karıştırın. Böylece menekşeleriniz daha sağlıklı ve daha güzel çiçekler açacaktır.
21. Dirsek ve topuklarınızın sertleşmesini istemiyorsanız bir dilim limon ile ovun. Böylece yumuşacık olacaklardır.
22. Elma her zaman formunuzu korumak için ideal bir iştah kesicidir. Ayrıca sabah aç karnına yendiğinde bağırsakları çalıştırır.
23. Satın aldığınız kahveyi taze saklamak istiyorsanız cam kavonoza boşaltıp içine iki adet kesme şeker atın. Ağzını sıkıca kapatın. Kahvenizin taze kaldığını göreceksiniz.
24. Limondan daha fazla su elde etmek istiyorsanız, limonu yıkayıp kuruladıktan sonra çatalla bir kez delin, sonra suyunu sıkın.
25. Satın aldığınız kiviler çok sert ve ham ise bir gece boyunca plastik bir torbada elma veya armutla saklayın.
26. Eğer ayaklarınız çok ısınıp şişiyorsa onları saatlerce sıcak suda bekletmeyin, aksine kolonya ile ovalayın. Bilekleriniz ve ayaklarınız şişmeyecektir.
27. Eğer ayaklarınız çok hassas ise, sıcak havalarda şikayetleriniz artıyorsa, her sabah bir kaç damla zeytinyağı ile ovalayın.
28. Eğer cildiniz kuru ise bir muzu ezin, içerisine bir çay kaşığı bal veya bademyağı karıştırıp yüzünüze sürün. Birkaç dakika bekleyip ılık su ile yıkayın.
29. Kuru fasulyeleri dağılmadan pişirmek istiyorsanız tuzu ve salçayı ya da domatesleri fasulyeler yarı piştikten sonra koyun.
30. Kızartma kokularının bütün eve yayılmaması için yağın içine bir iki dal maydanoz atın.
31. Ekşi elma şeker hastaları için ideal bir meyvadır. 100 gramında 58 kalori bulunur. Kan yapıcı özelliğinden ötürü doktorlar tarafından büyüme çağındaki çocuklara ve hastalara önerilir. Hazmı kolaylaştırır, böbrekleri çalıştırır.
32. Maydonozdan daha fazla yararlanmak için saplarını da kullanın. Maydonoz saplarını atmayıp iyice temizledikten sonra çorbalarda kullanabilirsiniz.
33. Az miktarda yağ, süt, su vs. ısıtmanız gerektiğinde tencerenizi kirletmenize gerek yok. Bir kepçe yardımı ile bu işleri hemen yapabilirsiniz.
34. Şekerlenmiş reçelinizi sakın atmayın. Benmari usülü ile ısıtarak eski haline döndürmeniz çok kolay. Böylece reçeliniz eski kıvamına gelecektir.
35. Bir büyük soğanı dörde bölün ve orta boy bir bal kavanozuna koyup iyice karıştırın, 24 saat bekletin. Şurup haline geldiğinde soğuk algınlığı olan (öksüren) kişiye sabah, akşam bir yemek kaşığı verin. Soğanın içerdiği yağlar öksürüğü kesecektir.
· · · · Ömür boyu kötü beslendiğiniz duygusuna kapıldığınız oluyor mu?
· · · · Bütün hayatınız yenmemesi gerekenler üzerine mi kurulu?
· · · · Sağlıklı beslenme sizin için karton çiğnemek ile eş değerde mi?
O zaman hayata bakış açınızı değiştirmenin zamanı geldi. Yeni bir beslenme modeline sahip olmak, kanser gibi önemli hastalıklar riskini azaltmak ,hatta metabolizmanızı hızlandırmak istiyorsanız o zaman sağlıklı gıdalarla tanışmanızın zamanı geldi. Eğer sadece kilo vermek yada sadece yemek zamanı geldiği için yemek yiyorsanız önemli bir gerçeği kaçırdınız demektir. Gıdalar iyileştirici ve size enerji verecek bir çok maddelerle doludur. Süpermarkete gidip rafların arasında gezdiğinizde aşağıdakilere lütfen bir göz atın.
· · · · YULAF EZMESİ
İçindeki lifler sayesinde kolesterol ve kan şekerini dengeler.
· · · · SOYA FASULYESİ
Soya ürünlerindeki maddeler kanser önleyicidir. Kadınlarda hormonları dengeler. Kalp hastalığı, kemik erimesi, göğüs ve prostat kanseri riskini azaltır.
· · · · DENİZ ÜRÜNLERİ
Kan şekerini dengeler. Beyni güçlendirir. Kötü kolesterolü düşürür.
· · · · ACI BİBER
Antiviral etkisi olan güçlü bir metabolizma hızlandırıcısıdır.
Mide kanseri riskini azaltır. Vücudun yağ yakma kabiliyetini güçlendirir.
· · · · HAVUÇ
Katarakt gibi görme bozuklukları riskini önler. Serbest radikallerden vücudu korur. Boğaz ve ciğer kanseri riskini azaltır.İçinde B1,B2,C vitaminleri bulunur, sindirim sistemini çalıştırır.
· · · · ÜZÜM
Damar sertliğini önleyici özelliğe sahiptir. Etkili madde ise üzümün kabuğundadır. Yüksek tansiyonu düşürür. Vücudun toksinlerden arınmasını sağlar. Kan yapar. Süt veren annelerin sütünü çoğaltmaya yarar.
· · · · BROKOLİ
Brokoli, karnabahar, lahana gibi sebzeler karaciğeri çalıştırarak bizleri kanserlerden ve tümörlerden koruyucu etkiye sahiptirler.
Mineral ve demir eksikliğini gideren brokoli vitamin deposudur Uzmanlara göre her gün bir miktar yendiğinde kadınlarda göğüs kanseri riskini azaltır.
· · · · DOMATES
İdrar söktürmede üstüne yoktur. Vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasına yardım eder. Sindirim sistemini rahatlatır ve kabızlığı giderir.
Arı sokmalarında ve yanıkların tedavisinde suyu yararlıdır. Damar sertliğine , romatizmaya iyi gelir. Güçlü bir antioksidandır.Kalın bağırsak, prostat, mesane kanseri riskini azaltıyor. İçinde bulunan asitlerden dolayı sindirim sistemini kolaylaştıran bir özelliğe sahiptir. Domatesin %97'si su'
dur.
· · · · SARIMSAK
Her türlü hastalığa karşı vücudun direncini arttırır. Alternatif tıpta çeşitli hastalıkları tedavi etmede kullanılır. Sarımsağın antiseptik, idrar arttırıcı ve tansiyonu düzenleyici etkileri de bulunur.
· · · · ZEYTİNYAĞI
Zeytinyağı bir vitamin deposudur. Diğer yağlara oranla çok daha sağlıklıdır.A,D,E, ve K vitaminleri içerir.
Bu vitaminler sayesinde hücreleri yeniler, doku ve organların yaşlanmasını gaciktirir. Beynin daha uzun süre sağlıklı ve zinde çalışmasını sağlar.
Her yaştaki insanın vitamin ihtiyacını karşılar. Zeytinyağı içinde bulundurduğu dengeli yağ asitleri ve doğal oksidanları ile yağlar arasında en hafif ve en sağlıklı olanıdır. Yapılan istatistikler Akdenizlilerin kalp hastalıklarına başka bölgelerde yaşayanlardan daha az yakalandığını gösteriyor.
Çünkü Akdenizliler binlerce yıldır mutfaklarında zeytinyağı kullanıyorlar
Ona boşuna "doğadaki mucize" ve "sıvı altın" dememişler.
Kereviz
Gut hastalığını ve romatizmayı iyileştirir. Tok tuttuğu için diyet yapanlara özellikle önerilir. Cinsel gücü artırır.A,B,C vitaminleri,fosfor ve çeşitli madensel tuzlar içerir.
Bal
Yüzyıllardır soğuk algınlığı ve öksürüğün tedavisinde kullanılır. Bir tatlı kaşığı bir tatlı kaşığı kekik ile yendiğinde astıma iyi geldiği söylenir. Yatmadan önce yenecek olan bir kaşık bal rahat uyumanızı sağlar. Aynı zamanda dezenfektan ve antiseptiktir..
Patates
Çiğ olarak cilt ülserlerine ve kesiklere iyi gelir. Baş ağrısına karşı rendelenmiş yada halka halka doğranmış patatesi şakaklarınıza koyun. Kaynatılmış kabukları tansiyonu düşürür. Mide ülseri,kabızlık ve hazımsızlık sorunlarında ise suyundan faydalanılır.
Lahana
Lapası göğüse uygulandığında öksürüğe,alt karna uygulandığında ise sistite iyi gelir. Bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyonları önler. İdrar söktürücü,toksin atıcı ve antiseptiktir.
Ihlamur
Ihlamurun yatıştırıcı, idrar söktürücü, terletici ve uyku düzenleyici özellikleri vardır. Şifalı bitkiler arasında önemli bir yeri olan ıhlamurun ilaç içmesi sakıncalı hamile kadınların soğuk algınlığı, grip gibi rahatsızlıklarında etkili olarak kullanıldığı görülmüştür.
Su
Her ne kadar bazılarımız “su bile içsem yarıyor”dese de,su vücuttaki biyokimyasal maddeleri dengelediği için toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar. Böylece vücut zararlı maddelerden temizlenir. Uzmanlara göre beynimizin %80’i sudur. Su eksikliği beynimizdeki mineral yoğunluğunu ve kullanımınıda sınırlar. Günde en az bir buçuk litre su içmek gerekiyor.
Rezene
Genellikle sakinleştirici, gaz ve sancı giderici özelliktedir.Süt veren annelerde sütü arttırır.İdrar söktürür yaprakları yaraların iyileşmesini kolaylaştırır.
Tarçın
İştah açar,bulantıyı giderir, ishali keser. Vücudu kuvvetlendirici özelliği vardır.Bağırsak gazlarına iyi gelir.Mikrop öldürücü etkisinden dolayı besin zehirlenmelerine karşı koruyucu rol oynar.
Lavanta
İdrar söktürücü Ağri kesicidir. Safrakesesi rahatsızlıklarında etkilidir.Kalp atışlarını düzenler,kan basıncını düşürür.Kuvvetli bir bitki olmasından dolayı kesinlikle fazla kullanılmamalıdır.
Mersin Yaprağı
Yaprak ve meyvelerindeki tanen ,kabız yapıcı ve mikrop öldürücüdür.İdrar yolu iltihaplarında kullanılır.Ayrıca sakinleştirici özelliği vardır.
Menekşe
Terletici ,dolayısıyla ateş düşürücüdür.İçindeki saponin sayesinde göğüs yumuşatıcı ve idrar söktürücüdür.Ayrıca sakinleştirici etkiside vardır.
Safran
Sinir sistemini uyararak vücuda kuvvet verir.Kabız etkisi vardır, Adet söktürücüdür.
Kantaron
Ülser ve gastrite iyi gelir.Antiseptik ve mikrop öldürücüdür.Yaraları iyileştirici özelliğe sahiptir. CİVAN PERÇEMİ: İdrar söktürücü, mide ve bağırsak gazlarını giderici ve iştah açıcıdır.Kan dolaşımını arttırarak vücuda zindelik verir.Ayrıca ağrı kesici ve spazm çözücü özelliğe sahiptir.
Biberiye
Dolşım ve sinir sistemini aktif hale getirir..Yaşlı insanlarda damar sertliğine bağlı hafıza zayıflıklarında etkili olarak kullanılır.Gut ve romatizma hastalığından acı çeken (16yy’da) Macaristan kraliçesi Elizabeth Biberiye suyu ile yaptığı banyolar sayesinde sağlığına kavuşmuştur.
İyi bir uyarıcı olan biberiye saça canlılık ve parlaklık verir ve saçın uzamasını hızlandırır.
Fesleğen
Hindistan kökenli olup nanenin ve kekiğin akrabasıdır.Rahat bir gece geçirmek için güzel bir fesleğenli çorba ve fesleğenle demletilmiş bir içecek kadar yararlı ne olabilirki? Emziren annelere sütlerinin çoğalması için tavsiye edilir. İştah açar.
Roka
Yaprakları kanı temizliyor,kan dolaşımını düzenliyor.Vitamin ve mineral bakımından çok zengin olduğundan vücudun direncini arttırır.Yaprakları ve tohumu öksürüğü keser ,iştah açar.
yukarı
Sarmısak
Halk arasında doğal ilaç olarak bilinir.Çiçek köklü sebzelerden biri olan sarmısak ,hücrelerin yaşaması için gerekli olan özler içerir.Sarmısak doğadaki en güçlü panzehirlerden biridir.Günümüzde, bağırsak parazitleri tedavisinde kullanılıyor.Aynı zamanda hipertansiyona karşı da etkili koruma sağlıyor.Uzmanlara göre çok sarmısak yemek tehlikeli olabilir.Aşırı doz anemi,astım gibi hastalıklara yol açabilir.Doğrusu ise günde bir iki diştir.
Soğan
Antiseptik,toksin atıcı,idrar söktürücü, kan dolaşımını düzenleyici,nefes açıcı, kolestrol,şeker ve tansiyon düşürücü özellikler sahiptir.Soğan, mide şişkinliklerini rahatlatır ve kabızlığı önler.Arı ve böcek sokmalarında bir dilim soğan acıyı alır.Soğan suyu yanıklara, kesiklere,hayvan ısırıklarına faydalı olur.Suyunun günde iki kere sürülmesi siğillerin kaybolmasına yardımcı olabilir.
Sirke
Sirke,sistit ve gut enfeksiyonlarını tedavi etmekte yararlı olabilir.Ateşi düşürür.Tuzla karıştırılarak içildiği zaman sistemi zehirden arındırır.Bal ile birlikte alındığında yüksek tansiyona,mide ülserine,bağırsak enfeksiyonlarına ve uykusuzluğa iyi gelir.
Hardal
Dolaşımı canlandırır,soğuk algınlığına karşı korur,depresyona ve uyuşukluğa iyi gelir.Hardal tohumu suyu göğüs enfeksiyonlarına,romatizmaya ve artrite faydalıdır.Zehirlenmelerde bir fincan suya bir kaşık hardal konarak içildiği takdirde kusturur.
Zeytinyağı
Zeytinyağının bağırsak,idrar yolları,safra kesesi rahatsızlıklarında ve gastritin giderilmesinde’de etkisi vardır.Çocukların beyin gelişimini vekemiklerinin güçlenmesini hızlandırır.Başta E olmak üzere A,D,K vitaminleri içerir.Bu vitaminler sayesinde hücrelerin yenilenmesinde doku ve organların yaşlanmasını geciktirmede etkilidir.Cildi besler,saçları korur.İçerdiği LİNOLENİK asit sayesinde yağsız inek sütüne katıldığında(bir kaç damla) anne sütünden kesilmiş (dört buçuk ay’dan sonra)bebekler için ideal doğal besin olduğu söylenir.Zeytinyağının en önemli özelliklerinden biride kalp,damar hastalıkları üzerindeki olumlu etkisidir.Kalp kırizi riskini azalttığı gözlenmiştir.
Kekik
Antiseptik,iştah açıcı,tansiyon yükseltici özelliği vardır.Kaynar suda bekletilerek yapılan kekik suyunun birçok hastalığa iyi geldiği söyleniyor.
Limon
Turunçgiller ailesinin en önemli üyelrinden birisidir.İyi bir mineral deposu olan limonda A,B1,B2,B3 veözellikle Cvitaminleri bulunuyor.Limon, damar sertliği ve enfeksiyonlara karşı,kan dolaşımınada yararlıdır.Sabahları aç karına yarım bardak suyla karıştırılarak içilen limon suyu,aşırı asidlerin tahriş ettiği mide mukozasını yatıştırır.Grip ve soğuk algınlığında bir limonun suyu bir tatlı kaşığı vebir su bardağı ılık su ile karıştırılarak içildiğinde rahatlatıcı etki yapar.Tuzlu su ile karıştırılıp içilirse karaciğeri,sindirimi vekalp atışlarını olumlu etkiliyor.
Zencefil
Hindistandan yeryüzüne dağılmıştır.Thai,Çin,Hint yemeklerine o büyülü tadı veren zencefildir.Parfüm sanayinde de zencefil kokusundan faydalanılıyor.Körpe kök ve sapları pişirilerek yendiği gibi yatıştırıcı ve gaz söktürücü ilaç olarakda kullanılıyor.İştah açıcıdır.Solunum yolları rahatsızlıklarında tavsiye ediliyor.
Ispanak
Temel Reis’in güç kaynağı olan ıspanak tam bir sağlık dostudur.Ispanak bir çok uzmzn tarafından doğal eczane olarak kabul ediliyor.İçinde sadece demir değil kalsiyum,potasyum,fosfor gibi mineralleride içeriyor.Halk arasında tohumları kalp kuvvetlendirici ve yatıştırıcı olarak kullanılıyor.Özellikle gastrit gibi mide rahatsızlıkları olan hastalara öneriliyor.
Muskat
(küçük Hindistancevizi)Bu bitkini anayurdu Moluk Adala’rıdır.Küçük hindistancevizi etlere,böreklere ve keklere çok yakışır,hatta sıcak şaraba katılır.Sindirimi kolaylaştırması için bebek mamalarında kullanılır.Küçük hindistancevizi bütü olarak alınmalı ve gerektiği kadar rendelenmeli.Eğer uyku ile problemiz varsa, bir bardak sütün içerisine bir bıçak ucunun dörtte biri kadar h.cevizi tozu ilave edin için.Uzmanlar öyle diyor.
Maydonoz
Yaprakları,sapı,tohumu ve kökü kullanılır.Tatlılar hariç ,salata,çorba dahil hertür yemeğe ,zevke göre istenilen miktarda konabilir.Karaciğeri ve dalağı olumlu yönde etkilediği söyleniyor.İştah açar,hazmı kolaylaştırır.İçinde bol miktarda C vitamini bulunur.
Nane
Nane çay olarak içildiğinde,mide ve bağırsak gazlarını,ishal,mide bulantısı ve kalp çarpıntılarını önleyici etkisi vardır.Mide ülseri olan kişilerin bu çayı dikkatli kullanması gerekir.Taze yada kuru olarak yemeklerde,soslarda ve salatalarda tatlandırıcı olarak kullanılır.
Dereotu
Bu bitkinin sadece yaprakları değil, tohumuda kullanılır.Yaprakları salatalara ve bazı yemeklere tat vermesi için kullanılır.Tohumu ise bazı keklere,tatlılara,salatalara konur.Mide zayıflığına veuykusuzluğa karşı kullanılır.
Ihlamur
Soğukalgınlığına karşı en iyi doğal ilaçtır.Vücudu terleterek atei düşürür ve öksürüğü keser.Özellikle bal karıştırılarak içildiğinde, hastaliğa karşı vücudu güçlendirir.
Defne
Güzel kokulu ve iştah açıcı olmasından dolayı mutfaklarımızda, balık, et ve çorbalarda lezzet verici baharat olarak kullanılır.Sindirim bozukluklarına, uykusuzluğa,romatizmaya,halsizlik gibi rahatsızlıklara iyi geldiği söyleniyor.
Yoğurt
Her gün 125 gr yoğurt tüketmek hazımsızlık,mide ve bağırsak hastalıklarını önler.Cildi pürüzsüzleştirir,saçlara parlaklık verir.A,B,E vitaminleri,mineral tuzlar,kalsiyum,fosfor,magnezyum içerir.Süt şekerini laktik asite dönüştürdüğünden kalorisi düşüktür.Bundan dolayı beslenme uzmanları diyet yapan kişilere yoğurdu öneriyorlar.
Faydalı Bilgiler
1. Hızlı kilo verip tekrar almak vücudunuzun zayıflamaya karşı direncini arttırır ve giderek kilo vermeniz zorlaşır. Metabolizma alt üst olur.
2. Yapılan yeni araştırmalara göre meyve, sebze ve yeşil bitkileri bol yiyen kişilerin daha az kanser ve kalp hastalığına yakalandığı tespit edilmiştir.
3. Rastgele diyet, rastgele sağlık yani sağlıksızlık demektir. Tekrar ediyoruz, lütfen sağlığınızı hafife almayın. Hayatı, sağlığı ve mutluluğu önemseyin.
4. Duvarınıza çivi çakacağınız zaman işaretlediğiniz yerin üzerine çapraz bant yapıştırın. Çiviyi öyle çakın, böylece duvarın alçısını çatlatmamış olacaksınız.
5. Kek kalıbınızın içine hamurunuzu dökmeden önce ortasına bir şerit alüminyum folyo koyun. Böylece kekinizi pişirdikten sonra kolayca çıkarabilirsinız.
6. Bayatlamış ekmeklerin üzerine su serpin ve folyo kağıda sarıp 5-10 dakika fırınlayın. Böylece taptaze olacaktır.
7. Fırında patates yapmadan önce 10-15 dakika haşlayın ve çatalla delin. Böylece daha kolay pişecektir.
8. Patlıcanları pişirmeden önce tuzlayın ve bir süre bekletin. Daha sonra soğuk sütten geçirin ve kurulayın. Patlıcanlar daha lezzetli olacaktır.
9. Kök ve yaprakları beraber yenilen sebzeler pişirilirken önce kökleri ince doğranıp tencereye konmalı. Yaprakları ise daha sonra ilave edilmeli. Böylece besin değerleri kaybolmayacaktır.
10. Öğünler arasında acıktığınızda kuru erik yiyin. Kuru erik kan şekerinin düşmesini engeller. Ancak fazla abartmayın çünkü bir kuru erikte 8 kalori var.
11. Evde pasta yaparken kullandığınız meyve ve şekerlemelerin dibe çökmesini istemiyorsanız pastanıza bir miktar mısır unu ilave edin. Meyveler pişerken suları yoğunlaşır ve dibe çökmezler.
12. Patates pürenize değişik bir koku vermek istiyorsanız içine bir miktar hindistan cevizi atın. Tadının çok değiştiğini göreceksiniz.
13. Yaptığınız böreğin daha lezzetli olmasını ve kıvamında pişmesini istiyorsanız fırına koymadan önce birkaç saat buzdolabında bekletin. Böylece çok daha lezzetli olacaktır.
14. Kahvaltı ya da çay saati için hazırladığınız hamur kızartmalarının daha lezzetli olmasını istiyorsanız, hamura eklediğiniz kabartma tozuna biraz toz şeker katın.
15. Satın aldığınız kır çiçeklerinin daha uzun süre dayanarak vazoda güzelliklerini korumasını istiyorsanız, suyuna birkaç damla çamaşır suyu koyun. Daha uzun ömürlü olacaklardır.
16. Pamuklu giysilerinizin çekmemesi için ilk yıkamada bir gece soğuk suda bekletin, sonra yıkayın, çekmeyeceklerdir.
17. Hamur işi ile uğraştığınız zaman mutfağınızın tezgahı kirlenir. İşiniz bitince tezgahı kolayca temizlemek için bir miktar tuz serpin ve nemli bir bezle silin. Böylece tezgahınız kolayca temizlenecektir.
18. Duvar kağıtlarını yenilemek istediğinizde eski kağıtları çıkarmak her zaman sorun olur. Ilık su dolu bir kaba bir miktar bulaşık deterjanı dökün ve karışıma batırdığınız süngerle duvar kağıtlarını silin, kolayca çıkacaklardır.
19. Hazırladığınız pudingi soğuturken üzerinin kaymak bağlamasını istemiyorsanız, puding sıcakken üzerine toz şeker serpin ya da devamlı karıştırarak soğutun.
20. Evinizdeki menekşelerin daha çok çiçek vermesini istiyorsanız, toprağına yumurta kabukları karıştırın. Böylece menekşeleriniz daha sağlıklı ve daha güzel çiçekler açacaktır.
21. Dirsek ve topuklarınızın sertleşmesini istemiyorsanız bir dilim limon ile ovun. Böylece yumuşacık olacaklardır.
22. Elma her zaman formunuzu korumak için ideal bir iştah kesicidir. Ayrıca sabah aç karnına yendiğinde bağırsakları çalıştırır.
23. Satın aldığınız kahveyi taze saklamak istiyorsanız cam kavonoza boşaltıp içine iki adet kesme şeker atın. Ağzını sıkıca kapatın. Kahvenizin taze kaldığını göreceksiniz.
24. Limondan daha fazla su elde etmek istiyorsanız, limonu yıkayıp kuruladıktan sonra çatalla bir kez delin, sonra suyunu sıkın.
25. Satın aldığınız kiviler çok sert ve ham ise bir gece boyunca plastik bir torbada elma veya armutla saklayın.
26. Eğer ayaklarınız çok ısınıp şişiyorsa onları saatlerce sıcak suda bekletmeyin, aksine kolonya ile ovalayın. Bilekleriniz ve ayaklarınız şişmeyecektir.
27. Eğer ayaklarınız çok hassas ise, sıcak havalarda şikayetleriniz artıyorsa, her sabah bir kaç damla zeytinyağı ile ovalayın.
28. Eğer cildiniz kuru ise bir muzu ezin, içerisine bir çay kaşığı bal veya bademyağı karıştırıp yüzünüze sürün. Birkaç dakika bekleyip ılık su ile yıkayın.
29. Kuru fasulyeleri dağılmadan pişirmek istiyorsanız tuzu ve salçayı ya da domatesleri fasulyeler yarı piştikten sonra koyun.
30. Kızartma kokularının bütün eve yayılmaması için yağın içine bir iki dal maydanoz atın.
31. Ekşi elma şeker hastaları için ideal bir meyvadır. 100 gramında 58 kalori bulunur. Kan yapıcı özelliğinden ötürü doktorlar tarafından büyüme çağındaki çocuklara ve hastalara önerilir. Hazmı kolaylaştırır, böbrekleri çalıştırır.
32. Maydonozdan daha fazla yararlanmak için saplarını da kullanın. Maydonoz saplarını atmayıp iyice temizledikten sonra çorbalarda kullanabilirsiniz.
33. Az miktarda yağ, süt, su vs. ısıtmanız gerektiğinde tencerenizi kirletmenize gerek yok. Bir kepçe yardımı ile bu işleri hemen yapabilirsiniz.
34. Şekerlenmiş reçelinizi sakın atmayın. Benmari usülü ile ısıtarak eski haline döndürmeniz çok kolay. Böylece reçeliniz eski kıvamına gelecektir.
35. Bir büyük soğanı dörde bölün ve orta boy bir bal kavanozuna koyup iyice karıştırın, 24 saat bekletin. Şurup haline geldiğinde soğuk algınlığı olan (öksüren) kişiye sabah, akşam bir yemek kaşığı verin. Soğanın içerdiği yağlar öksürüğü kesecektir.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)