NÜFUS PLANLAMASI HAKKINDA KANUN

NÜFUS PLANLAMASI HAKKINDA KANUN



Kanun Numarası : 2827
Kabul Tarihi : 24/5/1983
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 27/5/1983 Sayı: 18059
Amaç:
Madde 1 - Bu Kanunun amacı, nüfus planlaması esaslarını, gebeliğin sona er-
dirilmesi ve sterilizasyon ameliyelerini, acil müdahale halleri ile gebeliği
önleyici ilaç ve araçların temin, imal ve saptanmasına ilişkin hususları düzen-
lemektir.

Nüfus planlaması:
Madde 2 - Nüfus planlaması, fertlerin istedikleri sayıda ve istedikleri za-
man çocuk sahibi olmaları demektir.
Devlet,nüfus planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli
tedbirleri alır. Nüfus planlaması gebeliği önleyici tedbirlerle sağlanır.
Gebeliğin sona erdirilmesi ve sterilizasyon, Devletin gözetim ve denetimi
altında yapılır.
Bu Kanunun öngördüğü haller dışında gebelik sona erdirilemez ve sterilizas-
yon veya kastrasyon ameliyesi yapılamaz.

Nüfus planlamasıyla ilgili eğitim, öğretim ve uygulama hizmetleri:
Madde 3 - Nüfus planlaması zaruretinin halka duyurulması ve bu hususlarla
ilgili eğitim, öğretim ve uygulama hizmetleri Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlı-
ğının koordinatörlüğünde, Milli Savunma, Milli Eğitim ve Sosyal Güvenlik Bakan-
lıklarınca birlikte hazırlanarak Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulacak
yönetmelik esaslarına göre,Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca; üniversiteler,
Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu ile sosyal güvenlik kurumları, tüm kamu kurum
ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki ilgili meslek kuruluşları ve gönüllü
kuruluşlarla işbirliği yapılarak yerine getirilir.
Bu maksatla Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, özel teşkilat kurmaya, gebe-
liği önleyici ilaç ve araçları temin veya imal etmeye veya ettirmeye, muhtaç
olanlara bu ilaç ve araçları parasız veya maliyetinden ucuz fiyatla vermeye ve-
ya verdirmeye veya sattırmak için tedbir almaya yetkilidir. İlaç ve araçların
imal veya Türkiye'ye İthali Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının iznine tabi-
dir.
Nüfus planlamasında kullanılacak ilaç ve araçların niteliği, aralarında tıp
fakülteleri öğretim üyelerinin de bulunduğu bir komisyonun yazılı görüşü alın-
mak suretiyle Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca saptanır. Sağlık ve Sosyal
Yardım Bakanlığınca bu şekilde saptanmamış ilaç ve araçlar üniversitelerin tıp
fakülteleri de dahil olmak üzere hiçbir birim, kurum ve kuruluşca insanlar üze-
rinde kullanılamaz.
Komisyonun kuruluş ve işleyişi, gebeliğin önlenmesine ilişkin yöntemler ve
uygulama açısından hekim, hemşire ve ebelerin eğitim ve görevlendirilme esas ve
usulleri ile uygulamada yetkilerini belirleyen hususlar Sağlık ve Sosyal Yardım
Bakanlığı tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Hekim, hemşire ve ebeler özel kanunlardaki şartlara bağlı olmaksızın bu yö-
netmelikle belirtilen şartlara uygun olarak gebeliği önleyici yöntemleri uygu-
larlar.

Sterilizasyon ve kastrasyon:
Madde 4 - Sterilizasyon, bir erkek veya kadının çocuk yapma kabiliyetinin
cinsi ihtiyaçlarını tatmine mani olmadan izalesi için yapılan müdahale demek-
tir.
Sterilizasyon ameliyatı, tıbbi sakınca olmadığı takdirde reşit kişinin is-
teği üzerine yapılır.
Bir ameliyatın seyri sırasında tıbbi zaruret nedeniyle bir hastalığın teda-
visi için kastrasyonu gerektiren hallerde, kişinin rızasına bakılmaksızın kast-
rasyon ameliyesi yapılabilir.

Gebeliğin sona erdirilmesi:
Madde 5 - Gebeliğin onuncu haftası doluncaya kadar annenin sağlığı açısın-
dan tıbbi sakınca olmadığı takdirde istek üzerine rahim tahliye edilir.
Gebelik süresi, on haftadan fazla ise rahim ancak gebelik, annenin hayatını
tehdit ettiği veya edeceği veya doğacak çocuk ile onu takip edecek nesiller
için ağır maluliyete neden olacağı hallerde doğum ve kadın hastalıkları uzmanı
ve ilgili daldan bir uzmanın objektif bulgulara dayanan gerekçeli raporları ile
tahliye edilir.
Derhal müdahale edilmediği takdirde hayatı veya hayati organlardan birisini
tehdit eden acil hallerde durumu tespit eden yetkili hekim tarafından gerekli
müdahale yapılarak rahim tahliye edilir. Ancak, hekim bu müdahaleyi yapmadan
önce veya mümkün olmadığı hallerde müdahaleden itibaren en geç yirmidört saat
içinde müdahale yapılan kadının kimliği, yapılan müdahale ile müdahaleyi icab-
ettiren gerekçeleri illerde sağlık ve sosyal yardım müdürlüklerine, ilçelerde
hükümet tabipliklerine bildirmeye zorunludur.
Acil müdahale hallerinin nelerden ibaret olduğu ve yapılacak ihbarın şekil
ve mahiyeti ile sterilizasyon ve rahim tahliyesini kabul edenlerden istenilecek
izin belgesinin şekli ve doldurulma esasları, bunların yapılacağı yerler, bu
yerlerde bulunması gereken sağlık ve diğer koşullar ve bu yerlerin denetimi ve
gözetimi ile ilgili hususlar çıkarılacak tüzükte belirtilir.

Gebeliğin sona erdirilmesinde izin:
Madde 6 - 5 inci maddede belirtilen müdahale, gebe kadının iznine,küçükler-
de küçüğün rızası ile velinin iznine, vesayet altında bulunup da reşit veya mü-
meyyiz olmayan kişilerde reşit olmayan kişinin ve vasinin rızası ile birlikte
sulh hakiminin izin vermesine bağlıdır. Ancak akıl maluliyeti nedeni ile şuur
serbestisine sahip olmayan gebe kadın hakkında rahim tahliyesi için kendi rıza-
sı aranmaz.
4 üncü maddenin ikinci ve 5 inci maddenin birinci fıkralarında belirtilen
ve rızaları aranılacak kişiler evli iseler, sterilizasyon veya rahim tahliyesi
için eşin de rızası gerekir.
Veli veya sulh mahkemesinden izin alma zamana ihtiyaç gösterdiği ve derhal
müdahale edilmediği takdirde hayatı veya hayati organlardan birisini tehdit
eden acil hallerde izin şart değildir.
İlaç ve araçların imal, reklam ve propagandasıyla ilgili hükümlere aykırı
eylemler:
Madde 7 - Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca bu Kanunun 3 üncü maddesine
göre gebeliği önleyici nitelikte oldukları kabul edilmeyen ilaç ve araçları
yurt içinde imal edenler veya her ne suretle olursa olsun dağıtanlar veya tica-
ret maksadıyla yurda sokanlar veya bu maksatla bulunduranlar yedi aydan iki yı-
la kadar hapis ve otuzbin liradan yüzellibin liraya kadar ağır para cezasına
çarptırılırlar, imalathaneler kapatılır, ilaç ve araçlar müsadere olunur.
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca bu Kanunun 3 üncü maddesine göre gebe-
liği önleyici nitelikte oldukları kabul edilen ilaç ve araçların reklam ve pro-
pagandası 21 Mayıs 1928 tarih ve 1262 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre ya-
pılır. Buna aykırı hareket edenler bir aydan altı aya kadar hapis ve yedibin-
beşyüz liradan otuzbin liraya kadar ağır para cezasına çarptırılırlar.

Saptanmamış ilaç ve araçların kullanılması:
Madde 8 - Bu Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına aykırı hareket eden
kişiler ve kurum yetkilileri, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği tak-
dirde TÜrk Ceza Kanununun 456 ncı maddesine göre cezalandırılırlar.Fiil 456 ncı
maddenin dördüncü fıkrasına girse bile resen takip olunur.
Bu Kanunun 3 üncü maddesinin dört ve beşinci fıkraları ile 5 ve 6 ncı mad-
deleri hükümlerine aykırı hareket edenler fiilleri daha ağır bir cezayı gerek-
tirmediği takdirde ellibin liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası ile ce-
zalandırılırlar.

Değiştirilen kanun hükümleri:
Madde 9 - 12 - (Bu maddeler 1/3/1926 tarih ve 765 sayılı Türk Ceza Kanunu-
nun ikinci kitabının dokuzuncu babının dördüncü faslının başlığı ile 468, 470
ve 471 inci maddeleri ile 469 uncu maddesinin birinci fıkrasının değiştirilmesi
ile ilgili olup mezkür kanundaki yerlerine işlenmişlerdir.)

Yürürlükten kaldırılan kanun ve hükümler:
Madde 13 - 1/4/1965 tarih ve 557 sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun ile
1/3/1926 tarih ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 472 nci maddesinin ikinci fık-
rası yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 - (2827 Sayılı Kanunun kendi numarasız geçici maddesi olup
teselsül için numaralandırılmıştır.)
Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç üç ay içinde düzenlenerek yü-
rürlüğe konulacak olan tüzük ile yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, 557
sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca yürürlüğe konulmuş
bulunan Tıbbi Zaruret Halinde Gebeliğin Sona Erdirilmesi ve Sterilizasyon Ya-
pılması Hakkında Tüzük ile Nüfus Planlaması Yönetmeliği ve Nüfus Planlaması Ge-
nel Müdürlüğü Hizmetiçi Eğitim Faaliyetleri Yönetmeliğinin bu Kanuna aykırı ol-
mayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Yürürlük:
Madde 14 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme:
Madde 15 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.