RADYO VE TELEVİZYONLARIN KURULUŞ VE YAYINLARI HAKKINDA KANUN

RADYO VE TELEVİZYONLARIN KURULUŞ VE YAYINLARI HAKKINDA KANUN

Kanun Numarası : 3984
Kabul Tarihi : 13/4/1994
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih:20/4/1994 Sayı: 21911


BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Kanunun amacı, radyo ve televizyon yayınlarının düzenlenmesine
ve Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklarına
ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 - Bu Kanun, her türlü teknik, usul ve araçlarla ve her ne isim
altında olursa olsun elektromanyetik dalga ve diğer yollarla yurt içine ve
dışına yapılan radyo ve televizyon yayınları ile ilgili hususları kapsar.
Tanımlar
Madde 3 - Bu Kanunun uygulamasında geçen deyimlerden;
a) Üst Kurul: Radyo ve Televizyon Üst Kurulunu,
b) Radyo yayını: Elektromanyetik dalgalar ve diğer yollarla halkın doğrudan
alması maksadıyla yapılan ses yayınlarını,
c) Televizyon yayını: Elektromanyetik dalgalar ve diğer yollarla halkın
doğrudan alması maksadıyla yapılan, hareketli veya sabit resimlerin sesli veya
sessiz kalıcı olmayan yayınını,
d) Elektromanyetik dalga: Boşlukta veya kablo, cam iletken ve benzeri bir
fiziki ortamda ışık hızı ile yayılan, suni olarak üretilmiş elektrik ve manyetik
özellikleri olan dalgayı,
e) Kanal: Televizyon yayını yapmak üzere bir televizyon vericisinin işgal
edeceği frekans alanını,
f) Frekans bandı: Radyo yayını yapacak olan bir radyo vericisinin işgal
edeceği frekans alanını,
g) Radyo ve televizyon vericisi: Radyo ve televizyon yayınlarının doğrudan
izlenebilmesine imkan veren yer veya uzaydaki, hareketli veya sabit her türlü
verici, aktarıcı, yansıtıcı ve güçlendirici cihaz ve sistemleri,
h) Kablolu radyo ve televizyon: Radyo ve televizyon yayınlarının kablo,
cam iletken ve benzeri bir fiziki ortam üzerinden halkın alması maksadıyla
abonelere ulaştırıldığı yayın türünü,
ı) Kapalı devre televizyon sistemi: Genel televizyon yayını dışında eğitim,
öğretim, güvenlik ve turizm gibi belirli amaçlar için bir bina dahilinde veya
birbiri ile ilişkili binalar grubunda kullanılan kablolu televizyonu,
j) Radyo alıcısı: Radyo yayınlarını almaya veya alıp kaydetmeye ve dinlemeye
yarayan cihazları,
k) Televizyon alıcısı: Televizyon yayınlarını almaya ve seyrettirmeye
yarayan cihazları,
l) Ek yayın hizmetleri: Televizyon yayınlarında, tahsis edilen kanal içinde
kalmakla birlikte kullanılmayan bölümler üzerinden;: radyo yayınlarında ise
tahsis edilen kanal içinde ek taşıyıcılar aracılığıyla, televizyon ve radyo
program yayınlarıyla birlikte yapılan, radyo veri sistemi, veri yayıncılığı,
teletekst ve benzeri bağımsız hizmetleri,
m) Uydu yayını: Yayınlanmak üzere üretilen radyo ve televizyon programları-
nın yetkili yayıncı veya hizmeti temin edecek kişi veya kuruluş tarafından şif-
reli veya şifresiz olarak uzayda sinyal iletebilen herhangi bir araç vasıta-
sıyla yapılan ilk yayını,
n) Yeniden iletim: Yetkili yayın kuruluşu tarafından, halkın izlemesi
amacıyla, kullanılan teknik araç ne olursa olsun, yayınlanan radyo ve televiz-
yon program hizmetlerinin değişiklik yapılmaksızın bütününün veya bir bölü-
münün alınmasını ve aynı anda veya daha sonra iletilmesini,
o) Yayıncı: Kamu tarafından izlenmesi için televizyon programı hizmetleri
tertip eden ve ileten veya değişiklik yapılmadan ve tam olarak bir üçüncü
tarafa iletilmesini sağlayan özel veya tüzelkişiyi,
p) Program hizmeti: Yukarıdaki bentte belirli alanlarda belirli bir yayıncı
tarafından sağlanan ve tek bir hizmet içindeki tüm unsurları,
r) Reklam: Bir ürün veya hizmetin satılmasını, satın alınmasını veya kira-
lanmasını sağlamaya; bir davayı veya fikri yaymaya veya reklamcının istediği
başka etkileri oluşturmaya matuf, ücret karşılığı veya benzeri bir mulahazayla
reklamcıya iletim zamanında tahsis edilen kamuya yönelik duyuruları,
s) Telif hakkı sahibi: Yazar, besteci, düzenlemeci gibi düşünsel alanda
eser yaratan gerçek kişiyi,
t) Yorumcu sanatçı: Bir sanat eserini, telif hakkı sahibinden aldığı
izinle yorumlayan sanatçıyı,
u) Müzik yapımcısı: Kaset ve kompakt disk gibi ses tayışıcıları üzerine
kaydedilebilen müzik yapımlarını üreten, meydana getiren gerçek ve tüzelkişi-
leri,
ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Yayın İlkeleri

Yayın İlkeleri
Madde 4 - Radyo ve televizyon yayınları kamu hizmeti anlayışı içerisinde
aşağıdaki ilkelere uygun olarak yapılır:
a) Türkiye Cumhuriyetinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve
milletiyle bölünmez bütünlüğüne,
b) Toplumun milli ve manevi değerlerine,
c) Anayasanın Genel Esaslar kısmında yer alan ilkelere, demokratik
kurallara ve kişi haklarına,
d) Genel ahlak, toplum huzuru ve Türk aile yapısına,
e) Anlatım özgürlüğüne, iletişim ve yayında çoğulculuk esasına,
f) İnsanların ırk, cinsiyet, sosyal sınıf veya dini inaçları dolayısıyla
hiç bir şekilde kınanmaması ilkesine,
g) Toplumu şiddet, terör ve etnik ayrımcılığa sevkeden ve toplumda nefret
duyguları oluşturacak yayınlara imkan verilmemesi ilkesine,
Aykırı olmamak;
h) Türk milli eğitiminin genel amaçlarına, temel ilkelerine ve milli
kültürün geliştirilmesi ilkesine,
i) Yayınlarda adalet ve tarafsızlığa, yasalara saygılı olma esasına,
j) Kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük
düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliği taşıyan yayın yasaklarına,
k) Özel amaç ve çıkarlara hizmet eden ve haksız rekabete yol açıcı yayın
yapılmaması esasına,
l) Haber ve olayların çabuk ve doğru bir şekilde sunulması ilkesine,
m) Çocukların ve gençlerin fiziksel, zihinsel, ruhsal ve ahlaki gelişimini
olumsuz yönde etkileyebilecek yayın yapılmaması esasına,
n) Aksi, yargı kararıyla kesinleşmedikçe hiç kimsenin suçlu olarak ilan
edilemeyeceğine ilkesine,
o) Kişi ya da kuruluşların cevap ve tekzip haklarına saygılı olunması
ilkesine,
p) Haberlere, spor programlarına ve reklamlara ayrılmış zamanlar hariç
olmak üzere, yayıncıların, yayın zamanlarının en az yarısının yerli yapımlara
ayrılmasını sağlamak, bu oranı, seyircilerin taleplerini göz önüne alarak ve
yayıncının haber verme, eğitim, kültür ve eğlendirme sorumluluklarını dikkate
alarak, yayın türleri ve süreleri ile asgari niteliklerini de öngörmek sure-
tiyle, aşamalı bir biçimde gerçekleştirmeleri hususlarına,
r) Bilgi iletişim telefonları yoluyla yarışma ve benzeri yöntemlere
başvurulmamak ve bunların sonucunda dinleyici veya seyircilere ikramiye vermemek
veya ikramiye verilmesine aracılık yapmamak, lotaryaya fırsat bırakmamak
esaslarına,
s) Demokratik kurallar çerçevesinde, kamunun siyaset, eğitim ve kültürel
alanlardaki beklentilerine cevap verecek şekilde, demokratik gruplar ve siyasi
partiler arasında fırsat eşitliğinin sağlanması esasına,
t) Radyo ve televizyon yayınlarının Türkçe yapılması, ancak, evrensel
kültür ve bilim eserlerinin oluşmasında katkısı olan yabancı dillerin öğretil-
mesi veya bu dillerde haber iletilmesi amacıyla bu dillerin kullanılabilmesi,
Türkçeyi aşırılığa kaçmadan, özellikleri ve kuralları bozulmadan konuşma
dili olarak kullanmak; milli birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri
olarak çağdaş eğitim ve bilim dili halinde gelişmesini ve zenginleşmesini
sağlamak esasına,
u) Türk müzik sektörünün gelişimine katkıda bulunmak ilkesinden hareketle,
müzik yapımcıları ve telif hakkı sahiplerinin haklarını tanımak ve ihlal
etmemek esasına,
uygun olmak suretiyle yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

Kuruluş
Madde 5 - Radyo ve televizyon faaliyetlerini düzenlemek amacıyla, özerk ve
tarafsız bir kamu tüzelkişiliği niteliğinde Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
kurulmuştur.
Seçimi, Görev Süresi
Madde 6 - Üst Kurul, basın, yayın, iletişim ve teknolojisi, kültür, din,
eğitim, hukuk alanlarında birikimi olanlardan ve yükseköğretim görmüş, Devlet
memuru olma niteliğine sahip, beşi iktidar partisi veya partilerinin, dördü
muhalefet partilerinin göstereceği adaylar arasından Türkiye Büyük Millet
Meclisince seçilen dokuz üyeden oluşur.
Seçim için, iktidar partisi veya partileri on, muhalefet partileri sekiz
aday gösterirler. Adayların belirlenmesinde, siyasi partilerin Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlık Divanındaki temsil oranları esas alınır. Ancak,
Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılacak seçimlerde kime oy kullanılacağına
dair görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.
Adaylar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca Resmi Gazete de ilan
edilir.
İlandan en geç on gün sonra gizli oyla seçim yapılır. İktidar ve muhalefet
partileri tarafından gösterilen adaylar için ayrı ayrı listeler halinde, bir-
leşik oy pusulası düzenlenir. Adayların adlarının karşısındaki özel yer işa-
retlenmek suretiyle oy kullanılır. İktidar ve muhalefet kontenjanlarından
Üst Kurula seçilecek üyelerin tamsayısından az veya fazla verilen oylar geçer-
siz sayılır.
Seçimde, iktidar partisi veya partileri kontenjanından en çok oyu alan beş
aday ile muhalefet partileri kontenjanından en çok oyu alan dört aday seçilmiş
olur. Seçim sonucu Resmi Gazetede yayımlanır.
Üst Kurul üyelerinin görev süresi altı yıldır.
Üyelerin üçte biri iki yılda bir yenilenir.
Üyeliklerde herhangi bir sebeple boşalma olursa, Türkiye Büyük Millet Mec-
lisi, boşalma tarihinden veya boşalma tarihinde tatilde ise tatilin bitiminden
başlayarak bir ay içinde yeni üyeyi seçer. Boşalan üyelik, hangi kontenjandan
olmuşsa, yeni üyenin seçimi de o kontenjandan ve iki katı aday arasından
yapılır.
İktidar partileri kontenjanından bir üyelik boşalması halinde seçim,
iktidar ortağı büyük partinin göstereceği bir aday ile iktidar ortağı diğer
partilerin kendi aralarında ad çekmeyle tespit edecekleri bir aday arasında
yapılır.
Muhalefet partileri kontenjanından bir üyelik boşalması halinde de seçim,
anamuhalefet partisinin göstereceği bir aday ile diğer muhalefet partilerinin
kendi aralarında ad çekmeyle tespit edecekleri bir aday arasında yapılır.
İktidar ve muhalefet partilerinin kontenjanından birden fazla üyelik boşal-
ması halinde siyasi partilerin Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanın-
daki temsil oranları esas alınır.
Boşalan üyeliğe seçilen kimse, yerine seçildiği üyenin süresini tamamlar.
Başkan ve Başkan Yardımcısı
Madde 7 - Üst Kurul, üyeleri içinden bir Başkan seçer. Başkanın görev
süresi iki yıldır.
Başkan, Üst Kurul üyeleri arasından kendine bir Başkan Yardımcısı seçer ve
Üst Kurul'un onayına sunar. Başkan Yardımcısının görev süresi, Başkanın görev
süresi ile sınırlıdır.
Görev ve Yetkiler
Madde 8 - Üst Kurulun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Ulusal ve bölgesel frekans planlamalarını yaptırmak,
b) Önşartları yerine getirmiş müracaatçı kuruluşlara, tarafsızlık ve hak-
kaniyet ölçüleri dahilinde yayın izni ve lisans vermek, 16 ncı maddeye uygun
olarak ulusal, bölgesel ve yerel planlamalardaki kanal ve frekans bandlarının
Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu eliyle kullanılan kanal ve frekans bandları
dışında kalanların en az % 50'sinin zaman paylaşımlı ve bölgesel dengelere
uygun biçimde kullanımını gözeterek kanal ve frekans bandları tahsis etmek,
c) Radyo ve televizyon kuruluşlarına, ulusal, bölgesel ve yerel yayınları
için ulusal kanal ve frekans bandı planlamalarına uygun olarak tahsis edilen
yayın alanlarını kapsayacak verici
tesisleri kurma ve işletme iznini 5.4.1983 tarihli ve 2813 sayılı Telsiz Kanunu
hükümlerine uygun olarak vermek ve tesisin bu Kanun hükümlerine ve tesis şart-
larına uygunluğunu denetlemek,
d) Bu Kanun hükümlerine uygun olarak radyo ve televizyon kuruluşlarının ulu-
sal ve yerel yayınlarına imkan verecek,ulusal kanal ve frekans bandı planında
öngörülen radyo ve televizyon vericileri ile sabit veya hareketli yayın yerleri
arasında mevcut telekomünikasyon şebekesi yanında,uydu aracı ile bağlantı kura-
bilmeleri amacıyla ve öngörülen amaçlar için kullanılması kaydıyla uç linkleri
kurabilmesi için 5.4.1983 tarihli ve 2813 sayılı Telsiz Kanunu hükümlerine uygun
şekilde telekomünikasyon tesisleri kurma ve işletme izni vermek ve tesislerin bu
Kanunda öngörülen izin esaslarına uygun olarak işletilmesini denetlemek,
e) Zaman paylaşımlı program kanallarının tahsisinde bölgesel dengeleri gö-
zeterek,kuruluşları ülkenin değişik bölgelerinde yayın yapmaya teşvik etmek,
f) Yurt içinden yayın yapacak kamu ve özel radyo-televizyon kuruluşlarının
yayın izni ve lisans talebinde bulunabilmek için yerine getirmeleri gerekli ön-
şartları ve standartları Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi İlkeleri göz
önünde bulundurularak tespit etmek ve kamuoyuna duyurmak,
g) Kanal ve frekans bandı tahsisinde gerekli şartları ve tahsis hakkı alan-
ların yayına geçme süresini ve radyo ve televizyon istasyonu kuranların ödeye-
cekleri yayın izni ve lisans ücretlerini ilgili yönetmeliklerle belirlemek,
h) Radyo-televizyon yayınlarını izleme sistemleri kurarak,yayınların 4 üncü
maddeye ve bu alanda Türkiye'nin taraf olduğu milletlerarası andlaşmalara uy-
gunluğu açılarından denetlenmesini yapmak,
ı) Yayın kuruluşlarının,bu Kanun hükümlerine aykırı yayın yapması ve tahsis
şartlarına uymaması halinde,gerekli müeyyideleri uygulamaya karar vermek,
j) Yurt içinde,yayınların ulaşamadığı yerlerde,yerel imkanlarla radyo ve te-
levizyon vericisi kurulmasına izin vermek,
k) Uydu aracılığı ile yurt içinden veya yurt içine yapılacak yayınların
ulusal ve uluslararası ilke ve esaslara uygunluğunu gözetmek,bu amaçla diğer
ülkelerdeki yetkili kuruluşlarla işbirliği yapmak,
l) Şifreli yayınlarla kablolu radyo ve televizyon tesis ve yayınları ile il-
gili kuralları bu kanundaki ilkeler çerçevesinde ve Posta,Telgraf ve Telefon
İdaresi Genel Müdürlüğünün kablolu radyo ve televizyon tesislerini atıl bırak-
mamayı gözeterek belirlemek,
m) Radyo ve televizyon yayınları ile ilgili olarak kamuoyunda doğan tepki,
beğeni ve hassasiyetleri sürekli olarak izlemek ve gerekli yönlendirmelerde bu-
lunmak amacıyla gerekli kamuoyu araştırmalarını yapmak ve yaptırmak,
n) Telsiz Genel Müdürlüğünün görevleri saklı kalmak kaydıyla,radyo ve tele-
vizyon yayınlarıyla ilgili olan milletlerarası hukuk tüzelkişiliğine sahip ku-
ruluşlar nezdinde Devlet'i,Dışişleri Bakanlığının görev ve yetkileri saklı kal-
mak kaydıyla,temsil etmek;radyo ve televizyon kuruluşlarının doğrudan üyesi bu-
lundukları hariç olmak üzere,radyo ve televizyon yayıncılığı alanında faaliyet
gösterip milletlerarası hukuk tüzelkişiliğine sahip olmayan uluslararası kuru-
luşlarda temsil görevini yerine getirmek ve bu bent gereğince belirlenen belge-
lere usulüne göre imza koymak,
o) Radyo ve televizyon konusunda ilgili kurum ve kuruluşlarla peryodik
istişarelerde bulunarak, kamuoyu eğilimlerini değerlendirmek,
p) Bu Kanun ve Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi ilkelerine uygun
biçimde çalışma ve faaliyetleri ile ilgili yönetmelik ve diğer düzenlemeleri
hazırlamak.
Üst Kurul Üyeliği ile Bağdaşmayan Haller
Madde 9 - Üst Kurul Üyeleri ile 3 üncü dereceye kadar (dahil) kan ve
sıhri hısımları, özel radyo ve televizyon şirketlerinde, bu şirketlerle
doğrudan veya dolaylı ortaklık bağı bulunan şirketlerde ortak ya da yönetici
olamazlar; Üst Kurul üyeliği süresince resmi veya özel başkaca hiçbir görev
alamazlar, özel veya kamu yayın kuruluşlarının görev ve yetki alanına giren
konularda doğrudan doğruya veya dolayısıyla taraf olamaz ve bu konularda hiçbir
menfaat sağlayamazlar, aksine davrananlar görevlerinden çekilmiş sayılırlar.
Bu husus Üst Kurul tarafından resen veya yapılacak müracaatın değerlendi-
rilmesi sonunda karara bağlanır.
Üst Kurul Üyelerinin Teminat ve Mali Hakları
Madde 10 - Üst Kurul üyelerine görevleri süresince, 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu ile ek ve değişikliklerine göre en yüksek Devlet memurunun
almakta olduğu aylık (ek gösterge dahil), sosyal yardımlar ile zam ve tazmi-
natlar ödenir.
Kamu görevlileri, seçildikleri görev süresince kurumlarından ücretsiz
izinli sayılırlar. Ancak, bu görevde geçecek süre, mesleklerinde geçmiş
ve mümtazen terfi etmiş sayılırlar.
Üst Kurul üyeliğine seçilenlerin, seçilmeden önce tabi oldukları sosyal
güvenlik kuruluşları ile ilişkileri devam eder. Herhangi bir sosyal güvenlik
kuruluşu ile ilgisi olmayanlar, istekleri halinde Sosyal Sigortalar Kurumu
ile ilişkilendirilir. Emekli olanların ise emekli aylıklarının ödenmesine
devam olunur.
Üst Kurul üyeleri, seçildikleri görev süresince, Kurul'daki görevlerinden
ve seçilerek geldikleri görevlerinden alınamazlar.
Üst Kurul üyeleri Türk Ceza Kanunu uygulaması bakımından Devlet memuru
sayılırlar.
Üst Kurul üyeleri, her yıl Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına mal
bildiriminde bulunurlar.
Toplantı ve Karar Yeter Sayısı
Madde 11 - Üst Kurul en az yedi kişi ile toplanır. Karar yeter sayısı
beştir. Ancak, kanal tahsisinde karar yeter sayısı üye tamsayısının üçte
ikisidir.
Sürekli çalışan Üst Kurul, haftada en az bir defa toplanır.
Mali Kaynaklar ve Bütçe
Madde 12 - Üst Kurul'un gelirleri, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ve
tüm özel radyo televizyon kuruluşlarınca elde edilen brüt reklam gelirlerinden
kesilecek % 5 pay ile bu Kanun gereğince alınan yayın izni ve lisans ücretleri
ile gerektiğinde Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçesinin transfer tertibinde
yer alan ödenekten oluşur.
Üst Kurul her yıl için yapacağı işlerin programına ve masraflarına karşılık
olmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçesinden verilmesi gereken ödenek
tutarını Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunar.
Üst Kurulun bütçesi ve kadro cetvelleri Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçesi
ile birlikte Plan ve Bütçe Komisyonunda İncelenir ve Türkiye Türkiye Büyük Mil-
let Meclisi Genel Kurulunda görüşülerek karara bağlanır.
Reklam Gelirinin Ödenmesi
Madde 13 - Reklam gelirlerinden doğan paylar elde edildikleri ayı takip eden
ay içinde Üst Kurula ödenir.Ödemede bulunmayanlara ihtarda bulunulur.İhtar yazı-
sından sonra yedi gün içinde de ödeme yapılmazsa yayın durdurulur.
Reklam gelirlerinin tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Hükümet ile İlişkiler
Madde 14 - Hükümetin Üst Kurul ile İlişkileri Başbakan tarafından yürütülür.
Üst Kurul Personeli
Madde 15 - Üst Kurul,kanunun kendisine verdiği görevleri yerine getirmek
maksadı ile yeterli sayıda ve vasıfta personelden teşkilatını oluşturur.
Teşkilat personelinin istihdam şekli,özlük hakları,çalışma esas ve usulleri
Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu personeline uygulanan hükümlere tabidir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kanal ve Frekans Bandı Tahsisi,Yayınların Düzenlenmesi ve Reklamlar

Kanal ve Frekans Bandı Tahsisi Yetkisi
Madde 16 - 2813 Sayılı Telsiz Kanununun diğer hükümleri saklı kalmak kay-
dıyla,kamu ve tüm özel radyo ve televizyon kuruluşlarına kanal ve frekans bandı
tahsisi ile yayın izni ve lisansı vermek ve bu tahsis ve izni iptal etmek yet-
kisi,münhasıran Üst Kurula aittir.
Kanal ve Frekans Bandı Tahsisi
Madde 17 - Ulusal kanal ve frekans bandı planlamasındaki kanal ve frekans
bandlarının dörtte biri Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumuna tahsis edilir.Ka-
nal sayısı üçten,frekans bandı sayısı dörtten az olamaz.Bu kanalların birinden
Türkiye Büyük Millet Meclisi faaliyetleri yansıtılır.Hangi faaliyetlerin ne
ölçüde yayınlanacağına Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı karar verir.
Geriye kalan ulusal,bölgesel ve yerel kanal ve frekans bandlarının yarısı
tam gün üzerinden,diğer yarısı ise istek halinde zaman paylaşımlı ve gerekirse
dönüşümlü olarak tahsis edilir.
Tahsis süresi beş yılı aşamaz.
Özel Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Yükümlülüğü
Madde 18 - Üst Kurulun ulusal yayın izni verdiği kuruluşlar izin tarihinden
itibaren en geç ikinci yıl sonunda Türkiye alanının %70'ine yayınlarını ulaş-
tırmak ve haftada asgari seksen saat yayın yapmak mecburiyetindedirler.
Reklamlar
Madde 19 - Bütün reklamlar adil ve dürüst olacak,yanıltıcı ve tüketicinin
çıkarlarına zarar verecek nitelikte olmayacak,çocuklara yönelik veya içinde
çocukların kullanıldığı reklamlarda,onların yararlarına zarar verecek unsurlar
bulunmayacak,çocukların özel duyguları gözönünde tutulacaktır.
Reklamcı, programların içeriğine herhangi bir müdahalede bulunamaz.
Reklamlar günlük yayın süresinin % 15'ini geçemeyecektir. Ancak, ürünlerin
alımının, satımının, kiralanmasının veya hizmetlerin topluma doğrudan sunulma-
sını sağlamak üzere bu oran spot reklamların % 15'ini aşmaması kaydıyla
% 20'ye çıkarılabilir. Bir saatlik yayın içerisinde spot reklamlara ayrılan
süre % 20'yi aşamaz.
Ürünlerin alımını, satımını, kiralanmasını veya hizmetleri halka doğrudan
sunan türdeki reklamların yayını günde bir saati geçemez.
Reklamların Biçimi ve Sunuluşu
Madde 20 - Reklamlar program hizmetinin diğer unsurlardan açıkça ve
kolaylıkla ayırdedilebilecek ve görsel ve işitsel bakımdan ayrılığı fark edile-
cek biçimde düzenlenecek, bilinçaltı ile algılanan reklamlara izin verilmeye-
cektir.
Haber veya güncel programları düzenli olarak sunan kişilerin görüntü ve
seslerine reklamlarda yer verilmeyecektir.
Reklamların Yerleştirilmesi
Madde 21 - Reklamlar program arasına yerleştirilir. Programın bütünlüğü,
değeri ve hak sahiplerinin hakları zedelenmeyecek biçimde bir program içine
de yerleştirilebilir.
Birbirinden bağımsız bölümleri olan programlarda veya spor programları
ile benzer yapıda aralar içeren olay ve gösteri programlarında, sadece bölüm
veya devre aralarına yerleştirilebilir. Reklamlar arasında en az yirmi dakika
süre bulunmalıdır.
Konulu filmlerin veya televizyon filmlerinin (diziler, eğlence programları
ve belgeseller hariç) süreleri kırkbeş dakikadan fazla olması halinde, her
kırkbeş dakikalık süre sonunda bir kez olmak üzere reklam için kesinti yapıla-
bilir. Film kırkbeş dakikadan fazla ise kırkbeş dakikadan sonraki zamanda
her yirmi dakika aralıkla reklam yerleştirilebilir.
Hiçbir dini tören yayınına reklam alınamaz. Haber bültenleri, güncel
programlar, çocuk programları otuz dakikadan kısa oldukları takdirde reklamla
kesilemezler.
Her türlü yayında gizli reklam yapılması yasaktır.
Belirli Ürünlerin Reklamları
Madde 22 - Alkol ve tütün ürünleri reklamlarına izin verilemez. Recete ile
satışına izin verilen ilaç ve tedavilerin reklamı yapılamaz. Diğer ilaç ve
tedavilerin reklamları dürüst, gerçeği yansıtan ve doğrulanması mümkün
unsurlardan oluşacak ve ferdin zarardan korunması gereklerine uygun olacaktır.
Program Desteklenmesi
Madde 23 - Bir program veya dizi tamamen veya kısmen mali destek görmüşse,
bu husus programın başında ve/veya sonunda uygun ibarelerle belirtilir.
Destekleyen taraflar, programın içeriğine ve yayınlanış biçimine, yayıncının
sorumluluğunu ve bağımsızlığını etkileyecek hiçbir müdahalede bulunamazlar.
Desteklenen programlarda, destek verene veya üçüncü bir kişiye ait mal ve
hizmetlere atıfta bulunulması ve bunların alınması, satılması ve kiralanması
teşvik edilmeyecektir.
Programlar yirmiikinci maddede yasaklanmış olan mal ve hizmetlerin üretimi
veya satışıyla iştigal eden özel veya tüzelkişilerce desteklenemez.
Haber ve güncel programlarda mali desteğe izin verilemez.
Telsiz Genel Müdürlüğünün Yükümlülüğü
Madde 24 - Telsiz Genel Müdürlüğü, radyo ve televizyon yayınlarına esas
olan bütün kanal, frekans bantları ve gerekli teknik bilgileri Ulaştırma
Bakanlığı kanalıyla Üst Kurula bildirir,yapılan tahsisleri uygular ve teknik
bakımdan izler.
Üst Kurulun taleplerinin öncelikle yerine getirilmesi esastır.
Yayınların Men Edilmesi
Madde 25- Yargı kararları saklı kalmak kaydıyla yayınlar önceden denetlene-
mez ve durdurulamaz.Ancak,milli güvenliğin açıkça gerekli kıldığı hallerde yahut
kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması kuvvetle ihtimal dahilinde ise Başbakan
veya görevlendireceği bakan yayını durdurabilir.
Radyo ve televizyon kuruluşları,Cumhurbaşkanının veya Hükümetin;milli güven-
liğin,kamu düzeninin,genel sağlığın ve genel ahlakın gerekleriyle ilgili bildi-
rilerini yayınlamakla yükümlüdür.
Yukarıda fıkralar uyarınca alınacak icrai,idari kararlar aleyhine açılacak
iptal davaları doğrudan doğruya Danıştay'da açılır.Danıştay bu davalara öncelik-
le bakar ve öncelikle karara bağlar.Yürütmeyi durdurma talepleri hakkında 48
saat içerisinde karar verir.
Yeniden İletim Yasağı
Madde 26- Uzayda sinyal iletebilen herhangi bir araç vasıtası ile yapılan
ilk yayınların bütününün veya bir bölümünün aynı anda ya da daha sonra yurt
içinde yeniden iletimine,bu Kanunun kablolu yayınlar ile ilgili hükümleri saklı
kalmak kaydıyla,kullanılan teknik araç ne olursa olsun izin verilmez.
Üst Kurul'un yayın izni ve lisans verdiği ulusal ve/veya yerel yayın yapan
kuruluşların yurt dışından naklen veya daha sonra banttan yayınlayacakları de-
vamlılık arzetmeyen,münferit programlar bu yasağın kapsamı dışındadır.
Yurtdışında naklen spor,konferans ve hertürlü benzer yayınlar geçici olmak
kaydıyla aynı anda veya daha sonra yayınlanabilir.
Seçimlerde Siyasi Partilerin Yayınları
Madde 27- Seçim dönemlerindeki yayınlar,kanunla Yüksek Seçim Kuruluna veri-
len yetkiler çerçevesinde Yüksek Seçim Kurulu tarafından düzenlenir.
üst Kurul,seçim dönemlerindeki yayınlarını Yüksek Seçim Kurulunun kararları
doğrultusunda denetler.
Düzeltme ve Cevap Hakkı
Madde 28- Gerçek ve tüzelkişilerin kişilik haklarına saldırı teşkil eden ya-
yınlar ile gerçeğe aykırı olduğu iddia edilen yayınlara karşı cevap ve düzelt-
me hakkı tanınması için ilgililer yargı yoluna başvurabilirler.
Yayın kuruluşları yaptıkları her yayının bandını bir yıl muhafazaya mecbur-
dur.İlgili dava açmaya esas olmak üzere,yazılı olarak üst Kurula başvurarak ya-
yın bandından ücretini ödeyerek bir kopya isteyebilir.
Yargıya yapılan başvuru üzerine yargı gerekli incelemeyi yapar.Başvuru ye-
rinde görülürse düzeltme ve cevap,saldırı teşkil eden veya gerçeğe aykırı ya-
yının yapıldığı aynı saatte,aynı program içinde yayınlanır. Yayın süresi ve
şeklini halin icabına ve delillere göre hakim takdir eder.
Kişilerin yargıya başvurmaları yayından itibaren 10 gün içinde yapılır.Mah-
keme 3 gün içinde karar verir.Verilen karara karşı tebliğden itibaren 3 gün
içinde bir üst mahkemeye itiraz edilebilir.Üst mahkeme 3 gün içinde karar verir.
Verilen karar kesindir.
Mahkeme kararı ilgili kuruluşa tebliğ edildiğinin ertesi günü yayın yapılır.
Yayını yapmayan veya karara uygun şekilde yapmayan veya geciktiren kuruluşun
yayını üst kurulca eylemin ağırlığına göre 3 aya kadar durdurulur.İkinci kez
tekrarı halinde yayın izni iptal edilir.
Yetkili ve görevli mahkeme ulusal yayın yapan kuruluşlar için Ankara Sulh
Ceza Mahkemesi,bölgesel ve yerel yayın yapan kuruluşlar için başvuru sahibinin
ikametgahı sulh ceza mahkemesidir.
Gerçek ve tüzelkişilerin ayrıca genel hükümlere göre ilgili yayın kuruluşuna
karşı tazminat davası açma hakkı saklıdır.Tazminat davası haklı görüldüğü tak-
dirde mağdur tarafa ödenecek tazminat miktarı yüzmilyon TL.'dan az olamaz.3506
sayılı Kanun hükümleri saklıdır.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Özel Radyo ve Televizyon Kuruluşları

Kuruluş ve Hisse Oranları
Madde 29- Siyasi Partiler,Dernekler,Sendikalar,Meslek Kuruluşları,Koopera-
tifler,Vakıflar,Mahalli İdareler ile bu İdarelerce kurulan veya bu idarelerin
ortak oldukları şirketler,iş ortaklıkları,birlikler ile üretim,yatırım,ihracat,
ithalat,pazarlama ve finansal kurum ve kuruluşları özel radyo ve televizyon ku-
ruluşları özel radyo ve televizyon kuruluşu kuramaz ve bunlara ortak olamazlar.
Özel radyo ve televizyon kuruluşları anonim şirket olarak kurulurlar.Sermaye
Piyasası Kurulu bu anonim şirketler,ortak diğer şirketlerin hamiline yazılı hale
getirmelerini ister.Bu şirketler herhangi bir kişi lehine intifa senedi ihdas
edemezler.
İkinci fıkrada yazılı anonim şirketlerin hisse senetlerinin halka arzında
28.7.1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kuruluş için
Sermaye Piyasası Kurulundan izin alınmadan önce Üst Kuruldan onay alınması
şarttır.
Aynı şirket ancak bir radyo ve bir televizyon işletmesi kurabilir.
Aynı özel radyo ve televizyon kuruluşunda bir ile üçüncü dereceye kadar
(dahil) kan ve sıhri hısımlar aynı zamanda hisse sahibi olamazlar.
Bir hissedarın,bir kuruluştaki hisse miktarı ödenmiş sermayenin % 20 sinden
ve birden fazla kuruluşta hisse sahibi olanların bu kuruluşlardaki tüm hissele-
rin toplamı da % 20 den fazla olamaz.Bu hükümler,yukarıda zikredilen hisse sahi-
binin bir ile üçüncü dereceye kadar (dahil) kan ve sıhri hısımları için de uygu-
lanır.
Belirli bir özel radyo veya televizyon kuruluşunda yabancı sermayenin payı
% 20'yi geçemez.
Yerli ve yabancı hissedarlar hiçbir şekilde imtiyazlı hisse senedine sahip
olamazlar.
Belirli bir özel radyo ve televizyon kuruluşunda ortak olan yabancı gerçek
veya tüzelkişi,bir başka özel radyo ve televizyon kuruluşuna ortak olamaz.
Belirli bir özel radyo ve televizyon kuruluşunda % 10 dan fazla hissesi
olanlar Devletten,diğer kamu tüzelkişilerinden ve bunların doğrudan veya dolaylı
olarak katıldıkları teşebbüs ve ortaklıklardan herhengi bir taahhüt işini doğru-
dan doğruya veya dolaylı olarak kabul edemezler ve menkul kıymetler borsalarında
muamelede bulunamazlar.
Türkiye'de gazete çıkaran gerçek ve tüzelkişiler ile basınla ilgili mevzua-
ta göre gazete sahibi olanlar birarada %20 den fazla hisse sahibi olamazlar.Bu
hüküm bu şahısların bir ile üçüncü dereceye kadar (dahil) kan ve sıhri hısımları
hakkında da uygulanır.
Yurt dışından Türkiye'ye yönelik yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşla-
rına üst Kurul tarafından frekans,kanal ve kablo kapasitesi tahsis edilemez.
Bunlara Türkiye'de vergi mükellefi olanlar tarafından verilen reklam ve ilan
bedelleri vergi matrahlarından düşülemez.

Özel Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Yapısı

MADDE 30 - Özel Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının uyması gerekli asgari
idari,mali ve teknik şartları ile yayın alanı ,yayın saat ve süreleriyle ilgili
esaslar Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından tespit edilir.

Sorumluluk

MADDE 31 - Özel radyo ve Televizyon Kuruluşları,yayınlarında belli oranlarda
eğitim,kültür,Türk Halk ve Sanat Müziği programları koymak zorundadırlar.Bu
programların tür ve oranlarıyla ilgili esaslar Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
tarafından tespit edilir.

Seçim Döneminde Yapılmayacak Yayınlar

MADDE 32 - Seçimlerde oy verme gününden önceki 7 nci günden itibaren,haber,
röportaj gibi programlar veya reklamlar yoluyla,kamuoyu araştırmaları,anketler,
tahminler,bilgi iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla siyasi
bir partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileye-
cek her türlü yayınlarda bulunmasına izin verilemez.Bu yasaklara uymayanlar ya-
yın ilkelerini ihlal etmiş sayılırlar.

ALTINCI BÖLÜM

Müeyyideler

Uyarı,Durdurma,İptal

MADDE 33 - Üst Kurul,öngördüğü yükümlülükleri yerini getirmeyen,izin şartla-
rını ihlal eden,yayın ilke ve esaslarına aykırı yayın yapan özel radyo ve tele-
vizyon kuruluşlarını uyarır.Bu uyarıda,ihlalin niteliği,ağırlığı ve tekrarı ha-
linde sonuçları açıkça belirtilir.
İhlalin tekrarlanması halinde,ihlalin ağırlığına göre izin uygulaması bir
yıla kadar geçici olarak durdurulur veya yayın izni iptal edilir.
Yayın izninin verilmesi için gerekli şartlardan birini kaybeden veya şart-
ların uygunluğunu hile ile elde eden özel radyo ve televizyon kuruluşlarının
izni,üst Kurulunca iptal edilir.

Cezalar ve Müsadere

MADDE 34 - Bu Kanunda belirtilen istisnalar dışında,üst Kuruldan izin alma-
dan radyo ve televizyon yayını yapan ya da izni üst Kurul tarafından geçici
ya da sürekli iptal edilmesine rağmen yayında bulunan kişi veya kuruluşların sa-
hip ve yöneticilerine fiilleri başka bir suç oluştursa bile fiilin ağırlığına
göre altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ve yüz milyon Türk lirasından on
milyar Türk lirasına kadar para cezası verilir.3506 Sayılı Kanun hükümleri sak-
lıdır.Ayrıca,tüm yayın cihazları 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanu-
nun 36 ncı maddesine göre müsadere edilir.
Yayın bantlarını bir yıl süre ile muhafaza etmeyen ve bu süre içerisinde
Cumhuriyet Savcılığınca istenmesine rağmen sesli ve görüntülü olarak teslim et-
meyen yayın kuruluşlarının sahip veya yöneticileri,bir yıldan beş yıla kadar
ağır hapis ve yüz milyon liradan bir milyar liraya kadar ağır para cezasıyla
cezalandırılırlar.Ayrıca bir aydan üç aya kadar yayınların durdurulmasına da
karar verilir.

Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumunun Yükümlülüğü

MADDE 35 - Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu bu Kanunda öngörülen yayın
ilke ve esaslarına uygun yayın yapmakla yükümlüdür.
Yayın ilke ve esaslarının ihlali halinde Türkiye Radyo ve Televizyon Kuru-
mu,ihlalin niteliği ve ağırlığı açıkça belirtilerek Üst Kurulca uyarılır.
Durdurmayı gerektirecek şekilde yayın yapılması halinde,Üst Kurulun bu doğ-
rultuda vereceği karar üzerine Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Genel Müdürü
ve Yönetim Kurulunun görevi düşer,.

YEDİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Türkiye Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu
MADDE 36 - 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanununun Radyo ve Tele-
vizyon Yüksek Kuruluna ilişkin hükümleri üst Kurulun göreve başlaması ile bir-
likte yürürlükten kalkar ve Yüksek Kurulun görevi sona erer.Görevi sona eren
Yüksek Kurulun Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu
üyelerinin atanmasına ilişkin yetkileri Üst Kurula ve iş bu Kanun gereğince Üst
Kurula geçenler dışındaki diğer yetkileri Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu
Yönetim Kuruluna devredilir.

Telif Hakları
MADDE 37 - Radyo ve Televizyon Kuruluşları,yayınlarında yer verdikleri eser-
lere telif hakkı öderler.Telif hakkı ödemelerine ait esaslar meslek birlikleri-
nin görüşü alınarak Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca tespit edilir.

Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Haber Birimlerinde Çalışanlar
MADDE 38 - Radyo ve Televizyon kuruluşlarının haberle ilgili birimlerinde
çalışanlar 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki
Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanuna tabidir.Bu birimlerde çalıştırılacak ba-
sın kartlı personelin asgari sayısını Üst Kurul belirler
Yetkili Mahkeme
MADDE 39 - üst Kurul aleyhine açılacak idari davalarda Ankara mahkemeleri
yetkilidir.

Yönetmelikler
MADDE 40 - Üst Kurulun ve teşkilatının çalışma esas ve usulleri,kanal ve
frekans tahsisi şartları ve ihale usulleri ile telif ve yapımcı haklarını koru-
ma esas ve usulleri Üst Kurul tarafından hazırlanan yönetmeliklerle düzenlenir.
Bu yönetmelikler Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girer.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Geçici HÜkümler

GEÇİCİ MADDE 1 - Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri,bu Kanunun yayımı
tarihinden itibaren bir ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisince seçilir.
Bu seçim için Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca,Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlık Divanında temsil edilen siyasi partilerden,adaylarını
6 ncı maddeye uygun olarak,yedi gün içinde bildirmeleri istenir.

GEÇİCİ MADDE 2 - Radyo ve televizyon Üst Kurulu üyelerinin yenilenmesine
ilişkin 6 ncı maddenin 7 nci fıkrası hükmünün uygulanmasını sağlamak amacıyla,
bunların seçiminden iki yıl sonra yapılacak seçimlerde yenilenecek olanları
tespit etmek üzere,bu seçimden iki ay önce adçekmeye başvurulur;dört yıl sonra
yapılacak seçimle yenilenecek olan üyelerin tespiti için,aynı esasa uyularak
adçekilir,ancak ikinci yıl sonunda seçilmiş olan üyeler bu adçekmeye girmez.

GEÇİCİ MADDE 3 - GÖrevi sona eren Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulunun teş-
kilat ve kadroları Üst Kurula devredilmiştir.Bu Yüksek Kurula tahsisli taşınmaz
mallar ile araç ve gereçler ve kasasındaki nakit ile alacak ve borçları herhangi
bir işleme gerek olmaksızın Üst Kurula devredilir.
GEÇİCİ MADDE 4 - Üst Kurulun harcamaları,mali kaynakları 12 nci maddeye göre
oluşuncaya kadar Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1994 yılı bütçesinden karşıla-
nır.
Bu amaçla yapılacak harcamalar için mevcut veya yeniden açılacak tertiplere
yeteri kadar ödenek aktarmayı,Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının talebi
üzerine Maliye Bakanlığı yerine getirir.
GEÇİCİ MADDE 5 - Üst Kurul,oluşumunu takip eden en geç dört ay içinde,önce-
likle ihtiyaç duyduğu kanal ve frekans bantları planlamasını yaptırır.
GEÇİCİ MADDE 6 - Üst Kurul,kendi oluşumu ile yayın izni ve lisansı vermeye
başlayacağı tarihe kadar geçecek süre zarfındaki radyo ve televizyon yayınları
rejimini ayrıca ve öncelikle düzenler.
Bu süre zarfında kullanılmakta olan kanal ve frekanslar,kullananlar için
herhangi bir suretle müktesep hak teşkil etmezler.Ancak,Üst Kurul yayın izni
verip kendilerine kanal ve frekans bandı tahsis edilen Radyo ve televizyonlara;
yayınageçmeleri için kendilerine verilen süre sonuna kadar 29 uncu maddenin son
fıkrasının son cümlesi tatbik edilmez.

GEÇİCİ MADDE 7 - Kanunda Üst Kurulun gelirleriyle alakalı 12 nci maddenin
uygulanmalarıyla ilgili olarak Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ve tüm özel
radyo ve televizyon kuruluşlarınca sağlanan brüt reklam gelirlerinden kesilecek
pay ilk üç yıl için % 4 tür.
Geçici Madde 8- 11.11.1983 tarih ve 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon
Kanununda yeni düzenleme yapılıncaya kadar;Türkiye Radyo Televizyon Kurumu,Üst
Kurulun onayı ile Yurt dışında büro açabilir bu bürolarda sürekli personel is-
tihdam edebilir.
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu personeli,Başbakanlık Merkez Teşkilatında
çalışan personelin aylık ücretleri dışında yararlandığı fazla çalışma ücreti
ve benzeri diğer mali haklardan Genel Müdür'ün teklifi ve Üst Kurulun onayı ile
aynen yararlanır.Ayrıca,Kurum'da çalıştırılan personelin kadro ünvanları,sayısı,
ücretleri,kadrolara uygulanacak ek göstergeler,personele sağlanacak sosyal yar-
dımlar,Kurum Genel Müdürü'nün teklifi üzerine Üst Kurul tarafından belirlenir.
Geçici Madde 9- Bu Kanunda sözü edilen yönetmelikler,üst Kurulun oluşumunu
takip eden dört ay içinde hazırlanır ve Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe
girer.
Yürürlük
Madde 41- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 42- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür