ÇIRAKLIK VE MESLEK EĞİTİMİ KANUNU

ÇIRAKLIK VE MESLEK EĞİTİMİ KANUNU

Kanun Numarası : 3308
Kabul Tarihi : 5/6/1986
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih: 19/6/1986 Sayı: 19139


BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler

Amaç
Madde 1 - Bu Kanunun amacı; çırak, kalfa ve ustaların eğitimi ile okullarda
ve işletmelerde yapılacak mesleki eğitime ilişkin esasları düzenlemektir.

Kapsam
Madde 2 - Bu Kanun;
a) 17 Temmuz 1964 tarih ve 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanunu ve bu Kanunda değişiklik yapan 3153 sayılı Kanun ile, 8 Mart 1950 tarih ve 5590 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Kanunu ve Bu Kanunda değişiklik yapan 2567 sayılı Kanuna göre kurulmuş mesleki kuruluşlar ile bu kuruluşlara üye işyerlerini, mal ve hizmet üreten kamu kuruluşlarını; Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif evleri Genel Müdürlüğüne bağlı işyerleri ile Dışişleri Bakanlığına bağlı Devlet Konukevleri hariç olmak üzere döner sermayeli işyerlerini; bu işyerlerinde çalışan çırak, kalfa ve ustaları;
b) Bu maddenin (a) fıkrasında yazılı işyerlerinde, mesleki ve teknik liselerde eğitim gören öğrencileri;
Kapsar.

Tanımlar
Madde 3 - Bu Kanunda geçen;
a) "Bakanlık", Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığını;
b) "Aday çırak", çıraklığa başlama yaşını doldurmamış ve çıraklık döneminden önce kendisine işyeri ortamı tanıtılan, sanat ve mesleğinin ön bilgileri verilen kişiyi;
c) "Çırak", çıraklık sözleşmesi esaslarına göre bir meslek alanında mesleğin
gerektirdiği bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarını iş içerisinde geliştirilen
kişiyi;
d) "Öğrenci", işletmelerde, mesleki ve teknik liselerde eğitim görenleri;
e) "Kalfa", bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarını
kazanmış ve bu meslekle ilgili iş ve işlemleri ustanın gözetimi altında kabul
edilebilir standartlarda yapabilen kişiyi;
f) "Usta", bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarını
kazanmış ve bunları mal ve hizmet üretiminde iş hayatınca kabul edilebilecek standartlarda uygulayabilen; üretimi planlayabilen; üretim sırasında karşılaşılabilecek problemleri çözümleyebilen; düşüncelerini yazılı, sözlü ve resim ile açıklayabilen; üretimle ilgili pratik hesaplamaları yapabilen kişiyi;
-------------------
(1) Bu Kanunda birlikte veya ayrı ayrı geçen "ilkokul" ve "ortaokul" ibareleri,
16/8/1997 tarih ve 4306 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle "ilköğretim okulu"
olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
g) "Usta öğretici", ustalık yeterliğini kazanmış; aday çırak, çırak, kalfa
ile meslek lisesi öğrencilerinin işyerindeki eğitiminden sorumlu; meslek eğitimi tekniklerini bilen ve uygulayan kişiyi;
h) "İşletmelerde Meslek Eğitimi", mesleki ve teknik öğretim kurumu öğrencilerinin beceri eğitimlerinin işletmelerde, teorik eğitimlerinin ise mesleki ve
teknik eğitim kurumlarında veya işletme veya kurumlarca tesis edilen eğitim merkezlerinde yapılan eğitim uygulamalarını;
i) "Fon", Çıraklık, Mesleki ve Teknik Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma
Fonunu;
İfade eder.

İKİNCİ KISIM
Kurullar

BİRİNCİ BÖLÜM
Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu

Kurul
Madde 4 - Çıraklık, kalfalık ve ustalık eğitimi ile okullarda ve işletmeler
de yapılacak mesleki eğitimin; planlaması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesi
konularında tavsiye kararları almak ve görüş bildirmek üzere bir "Çıraklık ve
Mesleki Eğitim Kurulu" kurulur. Bu kurulun kararları Milli Eğitim Gençlik ve
Spor Bakanının onayı ile uygulanır.
Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu Bakanlık mesleki ve teknik eğitimle görevli Müsteşar Yardımcısının başkanlığında,
a) Bakanlıkça görevlendirilecek ilgili Genel Müdür;
b) Maliye ve Gümrük Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı;
c) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı;
d) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı;
e) Devlet Planlama Teşkilatı Sosyal Planlama Başkanı;
f) Türkiye Esnaf ve Küçük Sanatkarları Konfederasyonu temsilcisi;
g) Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği temsilcisi;
h) En çok işvereni temsil eden İşveren Sendikaları Konfederasyonu temsilcisi;
i) En çok işçiyi temsil eden İşçi Sendikaları Konfederasyonu temsilcisi;
j) Mesleki ve Teknik Eğitim alanından görevlendirilecek Yüksek Öğretim Kurulu temsilcisinden;
Teşekkül eder.
Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda mesleki ve teknik eğitimle ilgili Genel
Müdür ve Daire Başkanlarını toplantıya davet eder.
Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı gerekli gördüğü durumlarda kurul toplantılarına başkanlık eder.
Kurulun sekreterya hizmetleri Bakanlıkça yürütülür.
Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulunun toplantı ve çalışma esasları yönetmelikle düzenlenir.

Görevleri
Madde 5 - Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Gerek bu Kanun ve gerekse bu Kanuna göre çıkarılacak olan yönetmelik
hükümlerinin uygulanmasını takip etmek ve değerlendirmesini sağlamak.
b) Muhtelif sektör ve branşda çıraklık eğitimi ile meslek eğitimi konusunda
eğitim ihtiyaçlarını tespit etmek ve Bakanlığa bildirmek.
c) Çıraklık ve mesleki eğitim programlarının esasları ve süreleri hakkında
Bakanlığa görüş bildirmek.
d) Çıraklık ve işletmelerdeki mesleki eğitim imtihan komisyonlarının kurul-
ması ve çalışması ile imtihanların yapılış usullerine ilişkin yönetmelik taslaklarını hazırlamak ve Bakanlığa sunmak.
e) Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler için
sözleşme modellerini hazırlamak ve Bakanlığa sunmak.
f) Lüzumu halinde çıraklık ve mesleki eğitim ile ilgili konuların incelenme-
si için ihtisas komisyonları kurmak.
g) Çıraklık ve mesleki eğitimle ilgili Bakanlıkça gönderilecek konuları
incelemek ve görüş bildirmek.
h) Bu Kanuna göre yapılacak çıraklık ve işletmelerdeki mesleki eğitimde;
uygulama alanına alınacak veya çıkarılacak yer ve meslekleri belirlemek ve Bakanlığa görüş bildirmek.
i) İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurullarının yıllık çalışma raporlarını
değerlendirmek.
j) Teknolojik gelişmelerin ve iş hayatındaki değişmelerin meslek eğitimine
etkilerini izlemek ve Bakanlığa bildirmek.

İKİNCİ BÖLÜM
İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu

Kurul
Madde 6 - İllerde çıraklık, kalfalık ve ustalık eğitimi ile okullarda ve
işletmelerde yapılacak mesleki eğitimin planlanması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesi konularında valiliğe görüş ve tavsiyeler bildirmek üzere "İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu" kurulur.

İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu;
a) İl Milli Eğitim Gençlik ve Spor Müdürü;
b) İl İş ve İşçi Bulma Kurumu Şube Müdürü;
c) İl Sanayi ve Ticaret Müdürü;
d) İl Esnaf ve Küçük Sanatkarları Dernekleri Birliği Başkanı ve Çıraklık ve
Mesleki Eğitimin yapıldığı mesleklerle ilgili olarak Esnaf ve Sanatkarlar Dernekleri Birliği Başkanlığınca seçilecek 3 üye;
e) İl Ticaret Odası Başkanı;
f) İl Sanayi Odası Başkanı;
g) İlin çıraklık ve mesleki teknik eğitimden sorumlu Milli Eğitim Gençlik
ve Spor Müdür Yardımcısı;
h) Çıraklık Eğitimi Merkezi Müdürü;
i) Valilikçe görevlendirilecek, yönetmelikte belirlenecek büyük illerde 2,
diğer illerde 1 meslek lisesi müdürü;
j) En fazla işçiyi temsil eden konfederasyonun o il için göstereceği işçi
sendikası temsilcisinden;
Teşekkül eder.
Gerekirse kurul toplantılarına başkanın isteği üzerine müşavir üyeler de
alınabilir.
İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu toplantı ve çalışma esasları yönetmelikle belirlenir.
Kurulun Başkanı İl Milli Eğitim Gençlik ve Spor Müdürüdür.
Kurulun kararları valinin onayı ile uygulanır. Vali gerekli gördüğü hallerde
kurula başkanlık eder.

Görevleri
Madde 7 - İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Muhtelif sektör ve branşdaki çıraklık ve mesleki eğitim ihtiyacını il
seviyesinde tespit etmek ve Bakanlığa sunmak.
b) Bakanlıkça gönderilen çıraklık ve mesleki eğitim çerçeve programlarının
il ihtiyaçlarına göre düzenlenmesi için Bakanlığa görüş bildirmek.
c) Çıraklık ve mesleki eğitim uygulamalarında ortaya çıkan uyuşmazlıkların
çözümüne yardımcı olmak.
d) Bu Kanun hükümlerinin il seviyesinde eksiksiz yerine getirilmesi için
gerekli tedbirleri almak.
e) Çıraklık ve Mesleki Eğitim konularında valilikçe gönderilecek konuları
incelemek ve sonuçlandırmak.
f) İldeki çıraklık ve mesleki eğitim uygulamalarını takip etmek ve değerlendirmek. Bu konu ile ilgili yıllık çalışma raporunu hazırlamak ve Bakanlığa sunmak.

Kapsama alma
Madde 8 - İlin Bakanlıkça Kanun kapsamına alınma kararının yayımı tarihinden
itibaren üç ay içinde "İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu" kurulur.

ÜÇÜNCÜ KISIM
Çıraklık, Kalfalık ve İşletmelerde Mesleki Eğitim

BİRİNCİ BÖLÜM
Çıraklık ve Kalfalık Eğitimi

Aday çırak
Madde 9 - İlköğretim okulunu bitirmiş olanlar, bir mesleğe hazırlık amacı
ile çıraklık dönemine kadar işyerlerinde aday çırak olarak eğitilebilirler. (1)

Çıraklık şartları
Madde 10 - Çırak olabilmek için aşağıdaki şartlar aranır.
a) 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak.(2)
b) En az ilköğretim okulu mezunu olmak.
c) Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya
uygun olmak.
Ağır, tehlikeli veya özellik arz eden mesleklere alınacak çırakların öğrenim
ve yaş durumu ilgili kuruluşların görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.

Aday çırak ve çırakların statüleri
Madde 11 - Aday çırak ve çırak; öğrenci statüsünde olup, öğrencilik haklarından yararlanır. Bunlar işyerinde çalışan işçi sayısına dahil edilmezler.

Eğitim ve çalışma
Madde 12 - Aday çırak ve çıraklar, mesleğin özelliğine göre haftada 8 saat-
ten az olmamak üzere 10 saate kadar genel ve mesleki eğitim görürler. Bu eğitime katılmaları için aday çırak ve çıraklara ücretli izin verilir.
Aday çırak ve çıraklar pratik eğitimlerini işyerlerinde veya çıraklık eğitimi merkezlerinde; teorik eğitimlerini ise eğitim kurumlarında veya Bakanlıkça uygun
--------------------
(1) Bu maddede yer alan "eğitilirler" ibaresi, 16/8/1997 tarih ve 4306 sayılı
Kanunun 6 ncı maddesiyle "eğitilebilirler" olarak değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
(2) Bu bentte yer alan "onüç yaşını" ibaresi, 16/8/1997 tarih ve 4306 sayılı
Kanunun 6 ncı maddesiyle "ondört yaşını" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
Görülen eğitime elverişli işyerlerindeki eğitim ünitelerinde yaparlar. Bu iki
eğitim birbirlerini tamamlayacak şekilde planlanır ve yürütülür.
Pratik eğitim, hazırlanmış eğitim programlarına göre, işyerinin ve mesleğin
özelliklerine uygun olarak usta öğreticinin gözetiminde yapılır. Pratik eğitimde 1475 sayılı İş Kanununun 69 uncu maddesi hükmü gözönünde bulundurulur.
Çıraklık eğitiminin esas ve usulleri yönetmelikle düzenlenir.

Sözleşme yapılması
Madde 13 - 507 sayılı Kanuna tabi işyerleri, Bakanlıkça tespit edilecek illerde ve meslek dallarında 19 yaşından gün almamış kimseleri çıraklık sözleşmesi yapmadan çalıştıramazlar.
İşyeri sahibi, aday çırağı ve çırağı çalıştırmaya başlamadan önce bunların
velisi veya vasisi veya reşit ise kendisi ile yazılı çıraklık sözleşmesi yapmak
zorundadır.
Çıraklık sözleşmesi; çırağın sözleşme süresi içinde reşit olması halinde,
çırağın rızasıyla, işyeri sahibinin değişmesi halinde yeni işyeri sahibi aynı
mesleği sürdürüyorsa ve rızasıyla devam eder, aynı mesleği sürdürmüyorsa sözleşme feshedilir. Fesih halinde çırağın önceki çalışmaları geçerli olup; yeni yapacağı çıraklık sözleşmesi ile çıraklık statüsünü devam ettirerek çıraklık süresini ve eğitimini tamamlar.
Bu Kanunun uygulandığı yer ve meslek dallarında Borçlar Kanununun çıraklık
sözleşmesine dair hükümleri ile onsekiz yaşını doldurduktan sonra sözleşmesi devam eden çıraklar hakkında 1475 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanmaz.

Çıraklığa başlama ve çıraklık süresi
Madde 14 - Çıraklığa bir deneme dönemi ile başlanır. Bu dönem mesleğin özelliğine göre bir aydan az, üç aydan fazla olamaz. Bu süre Bakanlıkça tespit edilir. Deneme döneminden sonra taraflar 10 gün içinde ilgili çıraklık eğitimi merkezi müdürlüğüne başvurmadığı takdirde çıraklık sözleşmesi kesinleşir ve bu dönem çıraklık süresinden sayılır. Deneme döneminde ücret ödenir. Aday çıraklıktan çıraklığa geçenler deneme dönemini yapmış sayılırlar.
Çıraklık süresi 3 - 4 yıldır. Bu süre mesleklerin özelliğine göre ilgili
kuruluşların görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir. Bu süre kesintisiz olarak
devam eder, yıllık izin dışındaki devamsızlıklar çıraklık süresine eklenir.

Usta öğretici bulundurma şartı
Madde 15 - Aday çırak ve çırak almak için işyerinde usta öğretici bulunması
şarttır.

Kalfalık imtihanı
Madde 16 - Kalfa adayının mesleği ile ilgili bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarına iş hayatınca kabul edilebilir seviyede sahip olup olmadığı kalfalık imtihanı ile tespit edilir.
Çıraklar kabul edilebilir mazeretleri dışında çıraklık eğitimi süresi sonunda açılacak ilk kalfalık imtihanına girmek zorundadırlar.
İmtihan komisyonunun teşkili ile imtihanın esasları ve usulleri yönetmelikle
düzenlenir.
Çıraklık sözleşmesi ilk kalfalık imtihanını izleyen ikinci kalfalık imtihanının tamamlanması ile sona erer. Sözleşmenin sona ermesini takip eden aybaşından itibaren Bakanlıkça çıraklar için ödenen her türlü sigorta primlerinin ödenmesine son verilir.
Kalfa unvanını kullanma ve işyeri değiştirme
Madde 17 - Bu Kanuna göre kalfalık hakkını elde edenlere kalfalık belgesi
verilir. Kalfalık belgesi bulunmayanlar kalfa unvanı ile çalışamaz ve çalıştırılamazlar. Bu belgeye sahip olanlar, kalfalık unvanı kullanılmayan işyerlerinde dengi işlerde çalıştırılırlar.
507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanunu kapsamındaki işyerlerinde çalışarak kalfa olanlar en az bir yıl o işyerinde çalışırlar.
Bu sürenin sonunda işyerini değiştirmek isteyen kalfaya üç ay önce başvurmak kaydıyla, o işyeri çıkma izni verir.
Çıkma izni olmadan başka işyerleri kalfayı işe alamazlar.
Kalfaların işten ayrılmalarını gerektiren hususlar yönetmelikle belirlenir.

İKİNCİ BÖLÜM
İşletmelerde Meslek Eğitimi

Madde 18 - 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları işçi
sayısının yüzde beşinden az, yüzde onundan fazla olmamak üzere, meslek lisesi öğrencilerine beceri eğitimi yaptırırlar.
Öğrenci sayısının tespitinde kesirler tama iblağ olunur.
Bu Kanun kapsamına giren illerde 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işletmeler
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bölge Müdürlüğünce her yıl Şubat ayı içerisinde İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kuruluna bildirilir.
İşletmelerdeki işçi sayısının tespitinde her yılın Ocak ayı esas alınır. Beceri eğitimi uygulamasına da öğretim yılı başında başlanır.
Hangi iş kollarında ve hangi illerde işletmelerin bu eğitim uygulaması kapsamına alınacağı, Bakanlıkça tespit edilir.
Meslek lisesi öğrencisine beceri eğitimi yaptıracak işletmeler, ustalık yeterliğine sahip ve iş pedogojisi eğitimi görmüş usta öğreticileri beceri eğitimi için görevlendirirler.

Eğitim programları
Madde 19 - İşletmelerde uygulanacak ağır ve tehlikeli işlerde yapılacak eğitim dahil meslek eğitimi programları Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulunun görüşü alınarak Bakanlıkça tespit edilir.

Teorik eğitim
Madde 20 - İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin teorik eğitimi Bakanlığın mesleki ve teknik eğitim kurumlarında veya işletmelerin eğitim merkezlerinde yapılır. İşletmeler teorik eğitim için öğrencilere çalışma saatleri içinde izin vermek zorundadırlar. Çalışma saatleri içinde yapılacak teorik eğitim haftada 12 saatten az 16 saatten fazla olamaz. Bu eğitim yoğunlaştırılmak suretiyle de yapılabilir.
Meslek liselerinde ve İşletmelerde yapılan eğitime ilişkin esas ve usuller
ile imtihanların yapılış şekilleri yönetmelikle düzenlenir.

İşyeri şartlarına uyma
Madde 21 - İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrenciler, işyerlerinin şartlarına ve çalışma düzenine uymak zorundadırlar.

Eğitimin devamı
Madde 22 - İşletmelerde grev ve lokavt uygulamaları halinde eğitimin devamı için işyeri gerekli tedbirleri alır. İşletmelerdeki meslek eğitimi gören öğrenciler toplu iş sözleşmesi,grev ve lokavt kapsamı dışında kalırlar. Eğitici personel grev ve lokavt kapsamı dışındadır.
İşletmeler beceri eğitimi başladıktan sonra işçi sayısında azalma olması halinde de,eğitime alınan öğrenciler okuldan mezun oluncaya kadar eğitimi devam ettirirler.
Beceri eğitimi yaptırabilecek diğer işletmeler
Madde 23 - Bakanlıkça "İşletmelerde meslek eğitimi" kapsamına alınıp alınmadığına bakılmaksızın 50 den az işçi çalıştıran işletmelerde,teknik lise ve meslek lisesi öğrencilerine bu Kanunun ilgili hükümlerine göre beceri eğitimi yaptırabilirler.
Mesleki eğitime katılma payı
Madde 24 - 50 ve daha fazla işçi çalıştıran ve Bakanlıkça işletmelerde
mesleki eğitim kapsamına alınan, ancak, beceri eğitimi yaptırmayan işletmeler,
beceri eğitimi yaptırması gereken her öğrenci için eğitim süresince her ay
18 yaşını bitirenlere ödenen asgari ücretin 2/3'ü nisbetinde fon hesabına para yatırmakla yükümlüdürler.
Mesleki eğitim şartlarına sahip olan işletmelere Bakanlıkça öğrenci gönderilememesi halinde bu işletmeler, fona katılma payı ödemezler.
Bu sayının tespitinde görev ve çalışma statüsüne bakılmaksızın işyerinde
1475 sayılı İş Kanununa tabi olarak çalıştırılan personel sayısı dikkate alınır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ücret, Sosyal Güvenlik ve izin
Ücret ve Sosyal Güvenlik
Madde 25 - Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışlar; aday çırak veya çırağın velisi veya vasisi veya kişi reşit ise kendisi; öğrenciler için okul müdürlüğü ile işyeri sahibi arasında Bakanlıkça belirlenen esaslara göre düzenlenecek sözleşme ile tespit edilir. Ancak,işletmelerde meslek eğitimi gören öğrenci,aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin % 30'undan aşağı ücret ödenemez.
Aday çırak, çırak ve öğrencinin eğitimi sırasında işyerinin kusuru halinde
meydana gelecek iş kazaları ve meslek hastalıklarından işveren sorumludur.
Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek ücretler her türlü vergiden müstesnadır.
Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere sözleşmenin akdedilmesi ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık sigortaları hükümleri uygulanır. Sigorta primleri 1475 sayılı İş Kanununun 33 üncü maddesi gereğince bunların yaşına uygun asgari ücretin % 50'si üzerinden Bakanlık bütçesine konulan ödenekle karşılanır.
Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 23,24,35 ve 42 nci maddeleri hükümleri uygulanmaz. Ayrıca bunlara aynı Kanuna göre işgöremezlik ödenekleri bağlanacak sürekli işgöremezlik gelirine esas olacak günlük kazançların tespitinde sigorta primine esas tutulan ücret dikkate alınır.
İzin
Madde 26 - Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere işletmelerce her yıl tatil aylarında bir ay ücretli izin verilir. Ayrıca
mazeretleri kabul edilenlere okul müdürlüğünün görüşü alınarak bir aya kadar ücretsiz izin de verilebilir.
ÖRDÜNCÜ KISIM
Ustalık

Ustalık eğitimi
Madde 27 - Kalfalık yeterliğini kazanmış olanların mesleki yönden gelişmelerini ve bağımsız işyeri açabilmelerini temin için gerekli yeterlikleri kazandırmak gayesiyle Bakanlıkça ustalık eğitimi kursları düzenlenir.
Bu kursların kapsam ve süreleri Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulunun görüşü
alınarak Bakanlıkça tespit edilir.
Kurslar çalışma saatleri dışında açılır.
Ustalık imtihanı
Madde 28 - a) Ustalık imtihanı,adayın, kendi mesleğinde usta olarak çalışa-
bilmesi için gerekli bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarını mal ve hizmet üretiminde iş hayatınca kabul edilebilir standartlara göre bağımsız olarak uygulayıp uygulayamadığını ölçmek amacı ile düzenlenir.
İmtihanın esas ve usulleri yönetmelikle düzenlenir.
b) Kalfaların ustalık imtihanlarına girebilmesi için mesleklerinde en az üç
yıl çalışmış ve Bakanlıkça açılan ustalık eğitimi kurslarını başarı ile tamamlamış olmaları gerekir.
c) Kalfalık yeterliğini kazanmış olup mesleklerinde en az beş yıl çalışmış
olanlar ustalık imtihanlarına doğrudan katılabilirler.
Bu imtihanları başarı ile tamamlayanlara ustalık belgesi verilir. Ustalık
belgesi bulunmayanlar usta unvanı ile çalışamaz ve çalıştırılamazlar.
Meslek lisesi mezunları için ustalık
Madde 29 - Meslek liselerinden mezun olanlar ustalık eğitimi kurslarına katılabilecekleri gibi doğrudan da ustalık imtihanlarına girebilirler. Ancak bu
gibilerin mesleklerinde en az bir yıl çalışmış olmaları gerekir.
Bu kursların kapsam ve süreleri ile imtihan esas ve usulleri yönetmelikle
düzenlenir.
İşyeri açma
Madde 30 - Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler.
İşyeri açmaya izin veren merciler,işyeri açmak isteyenlerden ustalık belgesi
istemek zorundadırlar.
İşyeri sahipleri ustalık belgelerini işyerlerine asarlar.
Ustalık belgesine sahip olanlar bu haklarını 18 yaşını tamamlayana kadar
kullanamazlar.
Teknik lise mezunlarının bağımsız işyeri açabilmeleri için mesleklerinde en
az bir yıl başarılı çalışmış olmaları şarttır. Bu şartı yerine getirenlere
mesleklerinde bağımsız"İşyeri açma belgesi" verilir.
Usta öğreticilik
Madde 31 - Ustalık yeterliğini kazanmış olanlar Bakanlıkça açılacak
iş pedagojisi kurslarını başarıyla tamamladıkları takdirde kendilerine usta
öğreticilik belgesi verilir.
BEŞİNCİ KISIM
Çıraklık,Mesleki ve Teknik Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma Fonu

Kuruluş
Madde 32 - 1. Örgün, çıraklık ve yaygın eğitim yoluyla mesleki ve teknik
eğitimin yaygınlaştırılması, yetiştirilen insan gücünün sayı ve kalite olarak
artırılması,çıraklık eğitimi dahil örgün ve yaygın mesleki ve teknik eğitimin
bütün olarak desteklenip geliştirilmesi,mesleki ve teknik alanda iş öncesi ve
hizmetiçi eğitim programlarının kamu ve özel bütün işyerlerinde verimliliği
artırıcı ilkeler gözetilerek yürütülmesini sağlamak gayesiyle;
Bakanlık emrinde ve Merkez Bankası nezdinde"Çıraklık, Mesleki ve Teknik
Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma Fonu"kurulmuştur.
2.Fonun kaynaklarını;
a) Her yıl Bakanlık bütçesine bu maksatla konulacak ödenek,
b) 27/11/1984 tarihli ve 84/8800 sayılı Kararnamenin Eki Kararla kurulan
"Geliştirme ve Destekleme Fonu"ndan Bakanlar Kurulunca bu fon gelirinin
% 10'undan az olmamak üzere belirlenecek miktarda yapılacak aktarmalar,
c) Bakanlık bünyesinde bulunan döner sermaye işletmelerinin karları,
d) Bakanlığa bağlı kurumlarda eğitim öğretimde üretilen malların satışından
elde edilen hasılatlar,
e) (Değişik: 25/6/1992 - 3824/25 md.) Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri
(Orman Genel Müdürlüğü hariç) (1) ile sorumluları tarafından hesaplanan gelir ve kurumlar vergileri üzerinden ayrıca ödenen fon payı hasılatından, Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen oranda ayrılacak pay,
f) 5590 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları,Deniz Ticaret Odaları,Ticaret Bor-
saları ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları
Birliği Kanununa 2567 sayılı Kanunla eklenen ek 3 üncü madde gereğince odalar, borsalar ve birlikler tarafından eğitim gayesiyle bütçelerinden ayrılan payların % 50'si (2),
g) 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanununa 3153 sayılı Kanunla eklenen ek 6 ncı madde gereğince,esnaf ve küçük sanatkar dernekleri, birlikleri federasyonları ve konfederasyonları tarafından eğitim gayesiyle gayri safi gelirlerinden ayrılan payların % 50'si,
h) 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 44 üncü maddesine göre işçi sendika ve konfederasyonlarınca gelirlerinden eğitim maksadıyla ayrılan payların % 25'i,
i) 2821 sayılı Kanuna göre faaliyette bulunan işveren sendika ve konfederasyonlarının bir önceki yıl aidat gelirlerinin % 5'i nispetinde ayıracakları paylar,
----------------------------
(1) Parantez içindeki bu ibare, 23/7/1995 tarih ve 4122 sayılı Kanun'un
15/d maddesi ile eklenmiştir.
(2) Bu bentdeki ek 3 üncü madde numarası teselsül nedeniyle ek 5 inci madde olmuştur.
j) 492 sayılı Harçlar Kanununun 108 inci maddesi ile aynı Kanuna bağlı
(8) sayılı tarifenin VII numaralı pozisyonunda yazılı diploma harçları. Bu harçlar makbuz karşılığında ödenir. Bunun şeklini ve Fona ödenmesiyle ilgili usul ve esasları düzenlemeye Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.
(Değişik paragraf: 25/6/1992 - 3824/25 md.) Yukarıda f,g,h,i ve j bentlerinde sorumlu tutulanlar tarafından hesaplanarak ödenmesi gereken fona ait
meblağ hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
k) Fonun mal varlığından elde edilen gelirler,
l) Bağış,yardım ve diğer gelirler,
Teşkil eder.
Bağış ve yardımlar hariç mükellef veya sorumlularca fona yapılan ödemeler,
vergi uygulamasında gider yazılamaz.
3. Fon kaynaklarının kullanımı;
a) Çıraklık,Örgün ve Yaygın Mesleki ve Teknik Öğretim Kurumlarında görevli
yönetici,öğretmen, uzman ve kadrolu ve kadrosuz usta öğreticilerin nitelik ve
niceliklerinin yükseltilmesi için yurt içi ve yurt dışında eğitilmeleri,
b) Mesleki ve teknik eğitim metodları ve araçlarının araştırılması,geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması,
c) Çıraklık, örgün ve yaygın mesleki ve teknik öğretim kurumlarının atölye
ve laboratuvarları için makine,araç,takım ve teçhizat satın alınması;gerektiğinde kiralanması, bunların tamir ve bakımı,
d) Çıraklık, örgün ve yaygın mesleki ve teknik eğitim kurumlarında görevli
kadrolu ve kadrosuz atölye ve meslek dersi öğretim elemanlarına asli görevi
dışında, okulda ve işyerlerinde yapılan eğitimle ilgili normal maaş ve ücretlerine ilave ek ücret ödenmesi,
e) Çıraklık,örgün ve yaygın mesleki ve teknik eğitimle ilgili her türlü yayınların hazırlatılması,tercümesi,çoğaltılması, satın alınması ve dağıtılması,
f) Çeşitli mesleklerde çalışmakta olanlara hizmet içinde ve mesleklerinde
gelişmeleri için gerekli bilgi ve becerilerin kazandırılması için Bakanlığa
bağlı eğitim kurumlarında kurslar, seminerler ve eğitim programları
düzenlenmesi,
g) İş öncesi eğitimi, yaygın ve çıraklık eğitimi,
h) Çıraklık, mesleki ve teknik eğitim yapan kurumları teşvik,
i) Çıraklık, mesleki ve teknik eğitimin geliştirilmesine yönelik araştırmaların desteklenmesi,
j) Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu ile İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu toplantılarına katılan başkan, üye, müşavir üye,imtihan ve mesleki ihtisas
komisyonu üyelerine yolluk ve huzur hakkı,
k) 3423 sayılı Kanunla kurulan mesleki ve teknik öğretim okulları döner
sermayelerinin artırılması,
l) Meslek kurslarından,Bakanlıkça tespit edilen kurslara katılan kursiyerlere,kursa devam ettikleri sürece asgari ücretin % 30'u oranında destekleme yardımı,
m) Bu Kanunla kurulan Mesleki ve Teknik Eğitim Araştırma Geliştirme Merkezi Döner Sermayesine tahsis edilecek sermaye,
Harcamalarında kullanılır.
4. Fondan yapılacak harcamalar,1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu,2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 832 sayılı Sayıştay Kanunu hükümlerine tabi olmadan yapılır.
5.Fonun denetimi;Sayıştay ve Maliye ve Gümrük Bakanlığı ile Bakanlıkça belirlenecek birer üyeden meydana gelecek komisyon tarafından yapılır.
6.Fonun; yönetim,işleyiş ve kullanılma usul ve esasları ile fona ilişkin
diğer usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
7.Çıraklık, Mesleki ve Teknik Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma Fonu;
a) Kurumlar Vergisinden (iktisadi işletmeleri hariç)
b) Yapılacak bağış ve yardımlar nedeniyle Veraset ve İntikal Vergisinden,
c) Yapacağı her türlü muameleler dolayısıyla Damga Vergisinden,
d) Faiz gelirleri, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden,
Muaftır.
Çıraklık, mesleki ve teknik eğitimi teşvik
Madde 33 - Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde Kanunda belirtilen sınırlar içerisinde ve Bakanlıkça tespit edilen esas ve ölçülere göre çırak, teknik ve meslek lisesi öğrencilerine beceri eğitimi yaptıran gerçek ve tüzelkişilere Gelir ve Kurumlar Vergilerinden fona ödedikleri meblağın % 50'si teşvik primi olarak fondan iade olunur.
Bakanlar Kurulu bu oranı yükseltmeye ve indirmeye yetkilidir. Bu geri ödemede bir önceki vergilendirme döneminde fona ödenen meblağ esas alınır.

ALTINCI KISIM
Çeşitli Hükümler

Sanayi sitelerinde çıraklık eğitimi kurumları
Madde 34 - Sanayi ve Ticaret Bakanlığı; bakanlıkla koordineli olarak sanayi
sitelerinde çıraklık eğitimi kurumlarının yer almasına yardımcı olur.
Denklik
Madde 35 - Aday çırak,çırak,kalfa ve ustaların eğitimleri sırasında kazandıkları bilgi ve beceriler meslek liselerine geçişte değerlendirilir.
Yabancı ülkelerden alınmış kalfalık, ustalık veya kurs belgeleri ile yurt
içinde çırak okulları, pratik sanat okulları, mesleki ve teknik açıköğretim
okulu, halk eğitimi merkezleri, yetişkinler teknik eğitim merkezleri ve benzeri
kurumlardan alınmış belgeler çıraklık, kalfalık ve ustalık eğitimine geçişte
değerlendirilir.
Değerlendirmenin esas ve usulleri Bakanlıkça tespit edilir.
Eğitim giderleri
Madde 36 - Aday çırak,çırak,kalfa ve işletmelerde mesleki eğitimde kamu ve özel kuruluşlarca yapılan teorik ve pratik eğitim giderleri kendi kurum ve
kuruluşlarınca,işyerlerinde yapılan pratik eğitimin giderleri ise işyerlerince
karşılanır.
İşyerleri pratik eğitim için eğitim mahalli, imtihanlar için imtihan ortamı,
araç ve gereç hazırlarlar.
Meslek kursları
Madde 37 - Bakanlık, örgün eğitim sisteminden ayrılmış,istihdam için
gerekli yeterliklere sahip olmayan kişileri iş hayatında istihdam imkanı olan
görevlere hazırlamak amacıyla meslek kursları düzenler. Kurslara katılanlar
kursa devam ettikleri sürece bu Kanunun çırak ve öğrencilere verdiği haklardan yararlanırlar.
Bakanlık, kursların düzenlenmesinde ilgili Bakanlık,kurum ve kuruluşlarla
işbirliği yapar.
Geliştirme ve uyum kursları
Madde 38 - Elli ve daha fazla işçi çalıştıran işletmeler çalıştırdığı personelin işindeki verimini yükseltmek, yeni teknolojilere uyumunu ve mesleklerinde
gelişmelerini sağlamak amacıyla çalışma saatleri dışında çeşitli kurslar açarlar
veya aynı amaca yönelik diğer kurumlarca açılan kurslara katılmalarını sağlarlar.
İşletmeler;kurs programlarının hazırlanmasında,uygulanmasında ve değerlendirilmesinde Bakanlık,İş ve İşçi Bulma Kurumu ile işbirliği yaparlar. Kursların açılması ve işleyişine ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.
Özel eğitim kursları
Madde 39 - Bakanlık,özel eğitime muhtaç kişilere iş hayatında geçerliliği
olan görevlere hazırlayıcı özel meslek kursları düzenler. Kursların düzenlenmesinde ve uygulanmasında bu kişilerin ilgi, ihtiyaç ve yetenekleri dikkate alınır.
Kurslara katılanlar kursa devam ettikleri sürece bu Kanunun çırak ve öğrencilere verdiği haklardan yararlanırlar.
Yolluk ve huzur hakkı
Madde 40 - Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu ile il Çıraklık ve Mesleki
Eğitim Kurulu toplantılarına katılan başkan, üye, müşavir üye, imtihan ve
mesleki ihtisas komisyonu üyelerine kamu ve özel kurumlarda çalışıp çalışmadıklarına bakılmaksızın yolluk ve huzur hakkı ödenir.
Bu ödemelerin miktarı Bakanlıkça tespit edilir ve fondan karşılanır.
Denetleme ve ceza
Madde 41 - Bu Kanun hükümlerine göre Bakanlığa bağlı eğitim kurumlarının
dışında kamu ve özel kurum ve kuruluşlarında yapılan aday çırak, çırak ve kalfaların eğitimi ile işletmelerde yapılan mesleki eğitim Bakanlık ile Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığınca denetlenir.
Denetlemenin esas ve usulleri bu bakanlıklarca müştereken çıkarılacak
yönetmelikle düzenlenir.
Bu Kanunun; 9,10,12,13,14,15,17,20,22,25,26,28 ve 30 uncu maddelerindeki yükümlülükleri yerine getirmeyenlere ihtar cezası verilir. İhtarın tebliğinden itibaren 10 gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeyenlerden;
Kanunun;
a) 9,10,25,26 ve 28 inci maddelerine aykırı davrananlara asgari ücretin bir
aylık tutarının yarısı kadar,
b) 12, 13, 14, 15, 17,20, 22 ve 30 uncu maddelerine aykırı davrananlara
asgari ücretin bir aylık tutarının üçte ikisi kadar,
Para cezası verilir.
Bu maddenin (a) ve (b) fıkralarında belirtilen asgari ücret 1475 sayılı İş
Kanununun 33 üncü maddesine göre tespit edilen fiil tarihindeki asgari ücrettir.
Fiilin tekrarı halinde bu cezalar iki katına çıkarılır.
Fiilin sürmesi halinde ise meslekten geçici men cezası verilir.
Cezalar mahallin mülki amirince uygulanır.
Verilen para cezalarına karşı cezanın tebliği tarihinden itibaren yedi gün
içinde yetkili Sulh Ceza Mahkemesinde itiraz edilebilir.
İtiraz edilmeyen cezalar kesinleşir.
İtiraz, verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz.
Para cezaları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre tahsil edilir.
Bu Kanunun 30 uncu maddesine aykırı olarak açılan işyerleri durumun öğrenilmesinden itibaren İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu ile ilgili mercilerin müracaatı üzerine mahallin mülki amirince yedi gün içinde kapatılır.
Mesleki ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi
Madde 42 - Çıraklık,Mesleki ve Teknik Eğitim konularında Bakanlıkça ihtiyaç duyulan planlama, araştırma, geliştirme ve üretim hizmetlerini yapmak veya yaptırmak amacıyla doğrudan merkeze bağlı taşra kuruluşu olarak "Mesleki ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi" kurulmuştur.
Merkezin döner sermaye hizmetleri için başlangıç sermayesi olarak 100 milyon lira tahsis olunur. Bakanlar Kurulu bu sermayeyi artırmaya yetkilidir. Sermaye;
"Çıraklık,Mesleki ve Teknik Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma Fonu"ndan
karşılanır.
Merkezin kuruluş,yönetim,işleyiş ve döner sermaye hizmetlerine ilişkin
hususlar ile merkezde görevlendirilecek personelin nitelik ve çalışma esas ve usulleri tüzükle düzenlenir.
Merkezde sözleşmeli personel çalıştırılabilir. Merkezde görevli sözleşmeli
personel dışındaki eğitim - öğretim sınıfı personeli; 2914 sayılı Yükseköğretim Kurulu Personel Kanunundaki esaslara göre Üniversitedeki emsalinin mali haklarından aynen faydalandırılır.
Madde 43 - 3423 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Mesleki ve Teknik
Öğretim Okulları Döner Sermayesi Hakkında Kanunun birinci maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Okulların Döner Sermayelerinin toplamı 5 milyar liraya çıkarılmıştır.
Bu miktar Bakanlar Kurulunca 10 katına kadar artırılabilir. Sermaye artırımları Çıraklık, Mesleki ve Teknik Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma Fonundan karşılanır. Döner sermaye işletme faaliyetlerinden elde edilecek karın en çok üçte biri,bu karın gerçekleşmesine sağlayan personele katkıları oranında "üretimi teşvik primi"olarak dağıtılır. Ancak her personele verilecek primin yıllık tutarı en yüksek asgari ücretin yıllık tutarından fazla olamaz.
Primin dağıtım esas ve usulleri çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Kaldırılan hükümler
Madde 44 - a)20/6/1977 tarih ve 2089 sayılı Çırak,Kalfa ve Ustalık Kanunu;
b) 17/6/1938 tarih ve 3457 sayılı Sınai Müesseselerde ve Maden Ocaklarında Mesleki Kurslar Açılmasına dair Kanun;
Yürürlükten kaldırılmıştır.
Kalfalık ve ustalık belgesi verilmesi
Geçici Madde 1 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte;
a) Bakanlıkça tesbit edilen meslek dallarında çalışmakta olup, bakanlıkça
ilan edilecek tarihten itibaren üç ay içerisinde müracaat edenlerden;
1. 18 yaşını doldurmuş olanlar doğrudan,
2. 16 yaşını doldurmuş olanlar kapsam ve süreleri Bakanlıkça belirlenecek
eğitime tabi tutulduktan sonra,
Kalfalık imtihanlarına alınırlar. İmtihanlarda başarılı olanlara kalfalık
belgesi verilir.
3. Kalfalık belgesini almış olup 22 yaşını doldurmuş olanlara ustalık imtihanlarını başarmaları şartı ile ustalık belgesi verilir.
b) 1.Bir işyeri sahibi olan ve bu işyerinde fiilen usta olarak çalışan ve
Bakanlıkça ilan edilecek tarihten itibaren üç ay içinde müracaat edenlere;
2. Lise dengi mesleki ve teknik öğretim kurumlarından 1985 - 1986 öğretim
yılı sonuna kadar mezun olanlara;
Doğrudan ustalık belgesi verilir.
Kapsamda olmayan il ve mesleklerde kalfalık ve ustalık belgesi verilmesi
Geçici Madde 2 - Kanun kapsamına alınmamış il ve mesleklerin Bakanlıkça
kanun kapsamına alınması halinde alınma tarihinden itibaren bu il ve mesleklerde kalfalık ve ustalık belgeleri bu kanunun geçici 1 inci madde hükümlerine göre verilir.
Yapılan uygulamaların geçerliliği
Geçici Madde 3 - 3457 sayılı Sınai Müesseselerde ve Maden Ocaklarında Mesleki Kurslar Açılmasına Dair Kanun ile 2089 sayılı Çırak,Kalfa ve Ustalık Kanununa göre yapılan uygulamalar ve alınmış olan kalfalık ve ustalık belgeleri geçerlidir.
Sigorta primlerinin ödenmeye başlanması
Geçici Madde 4 - Bu Kanunun 25 inci maddesine göre sigorta primlerinin ödenmesine bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden mali yılbaşından itibaren başlanır. Bu tarihe kadar olan sürede primlerin işyeri sahiplerince ödenmesine devam olunur.
Geçici Madde 5 - Bu Kanun gereğince çıkarılacak tüzük ve yönetmelikler
Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılır.
Geçici Madde 6 - Bakanlıkça tesbit edilecek illerde ve meslek dallarında
1986 - 1987 öğretim yılında işletmelerde mesleki eğitimin başlatılabilmesi için işletmelerin çalıştırdıkları işçi sayısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bölge Müdürlüğünce 1 Ağustos 1986 tarihine kadar Bakanlığa bildirilir.
Geçici Madde 7 - 32 nci maddenin 2 nci fıkrasının (e) bendi 1986 yılı
kazançlarına uygulanır.
Geçici Madde 8 - (Ek: 2/3/1989 - 3525/1 md.)
Bakanlık, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte geçici 1 inci maddedeki şartlara
sahip oldukları halde Bakanlıkça ilan edilen tarihlerde belge almak için
müracaat edemeyenlere 6 (altı) aya kadar ek müracaat süreleri vermeye yetkilidir.
Yürürlük
Madde 45 - Bu Kanunun;
a) 32 nci maddesi 1/1/1987 tarihinde,
b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
Yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 46 - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
5/6/1986 TARİHLİ VE 3308 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN GEÇİCİ MADDELER:

1) 25/6/1992 tarihli ve 3824 sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde 1 - a) 1992 takvim yılında yıllık beyanname ile beyan edilecek
kazanç ile iratlar,
b) Ölüm ve memleketi terk nedeniyle 1992 takvim yılında yıllık beyanname
ile beyan edilen kazanç ve iratlar,
c) 1992 yılında münferit ve özel beyannamelerle beyan edilen kazanç ve
iratlar,
d) 1992 takvim yılına ilişkin götürü matrahlar,
e) 1992 takvim yılında Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununun 24 üncü maddesi kapsamında yapılan ödemeler.
Üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergilerinden ayrılacak fon payları
hakkında, 7.11.1985 tarihli ve 3238 sayılı, 29.5.1986 tarihli ve 3294 sayılı,
5.6.1986 tarihli ve 3308 sayılı Kanunların ilgili hükümlerinin uygulanmasına
devam olunur.
5/6/1986 TARİHLİ VE 3308 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN GEÇİCİ MADDELER:

1) 25/6/1992 tarihli ve 3824 sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde 1 - a) 1992 takvim yılında yıllık beyanname ile beyan edilecek
kazanç ile iratlar,
b) Ölüm ve memleketi terk nedeniyle 1992 takvim yılında yıllık beyanname
ile beyan edilen kazanç ve iratlar,
c) 1992 yılında münferit ve özel beyannamelerle beyan edilen kazanç ve
iratlar,
d) 1992 takvim yılına ilişkin götürü matrahlar,
e) 1992 takvim yılında Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununun 24 üncü maddesi kapsamında yapılan ödemeler.
Üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergilerinden ayrılacak fon payları
hakkında, 7.11.1985 tarihli ve 3238 sayılı, 29.5.1986 tarihli ve 3294 sayılı,
5.6.1986 tarihli ve 3308 sayılı Kanunların ilgili hükümlerinin uygulanmasına
devam olunur.
3308 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE

Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
3525 --- 8/3/1989
3824 a) 5,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24
ve 25 inci maddeleri 10 uncu maddesiyle 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesine eklenen 18 numaralı bent hükmü ve 26 ncı maddesi ("a" fıkrası hariç) 1.1.1993

b) 1,3,4,6,8,9,10 (Bu madde ile 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesine eklenen 18 numaralı bent hükmü hariç) 11 ve 12 nci maddeleri ile 26 ncı maddesinin (a) fıkrası hükmü 1.1.1992 tarihinden geçerli olarak 11.7.1992

c) Diğer Hükümleri 11.7.1992


4122 ---- 26/7/1995
4306 ---- 18/8/1997